*Schemerwoorden – Wouter van Gorp (DIV)

Nimisa Publishing House, Rijswijk (2edr.2018)

322 pagina’s; prijs 17,95

Omslag: Vince Trommel

Bij wijze van spreken had ik nét de bestelling van ‘Zomerwoorden’ van Wouter van Gorp afgerond, of ik kreeg het verzoek van Wouter zelf via Facebook, of ik die bundel wilde recenseren. Nou… dat wilde ik dus wel, want het was niet voor niets de reden dat ik ‘Zomerwoorden’ aan had willen schaffen. Uiteraard maakte ik van de gelegenheid ge(mis)bruik met het brutale en absolute impertinente verzoek, mij zijn eerdere pennenvrucht ‘Schemerwoorden’ ook maar toe te sturen dan. Ik zou die uiteraard ook wel willen recenseren. Tot mijn grote vreugde slaagde mijn snode plannetje. Wouter zegde toe de bundel op te sturen. Een rondedansje mijnerzijds was het resultaat, dat begrijpt u. Nu was het een kwestie van afwachten welk boek me als eerste zou bereiken. ‘Schemerwoorden’ won met enkele dagen voorsprong en aldus begon ik daarin. Misschien was dat ook wel beter, want zo kon je natuurlijk wel de ontwikkeling van de schrijver beter volgen en beoordelen.

Natuurlijk had ik al eerder met de verhalen van Wouter van Gorp kennisgemaakt en wel in diverse versies van EdgeZero en bijvoorbeeld anthologieën van Godijn Publishing. En… hij was me daar al behoorlijk opgevallen. Nu was mijn kans die eerdere kennismaking uitgebreid verder te verdiepen. En dat gebeurde!

Het voorwoord was meteen al raak. Leuk geschreven, Wouter! Wederwaardigheden in een Fantastiek land met en door een Fantasieke schrijver, verplichte kost zou ik zo zeggen. Nu dan het eerste verhaal… spannend!!!

 -Lotsbeschikking (FA)

Hoe bestem je je lot? Met een lot? Of… iemand anders lot? Leuk verhaal om in de vrije uurtjes eens uitgebreid over na te denken.

–Historie van een helm (FA)

Origineel verhaal over een helm, gewrocht met de magische krachten van de twaalf grootste magiërs die, al was het tegen hun wil, ieder een stukje van Kunst in het pantser gestoken hebben. Het is het verhaal van de helm en zijn reis door de toekomende eeuwen heen. Mét een behoorlijke vleug humor!!!

–De onfortuinlijke filosoof – Proloog (?)

Er komt nog meer ‘De onfortuinlijke filosoof’, dus stel ik mijn oordeel over deze proloog nog even uit. Ik zou de reeks natuurlijk nu als een geheel kunnen lezen, maar ik geef er de voorkeur aan een boek lineair te verhapstukken, dus even geduld, aub. Maar nog wel even dit: Intrigerend begin, dat wel!

-Kerstsingulariteit (SF)

Als kerst in je systeem gaat zitten. Dolle pret!!!

–De onfortuinlijke filosoof – De epicurist (?)

Nog steeds vermakelijk, maar of het fantastiek is… tot nu toe niet.

-Acquisitie, maar dan anders (SF)

Begint als een dystopie, maar wordt al na een paar pagina’s groter dan dat. Ik ga er hier verder niets over zeggen, dan dat het een sterk SF-verhaal is. Dit verhaal alleen maakt de aanschaf van ‘Schemerwoorden’ al meer dan waard.

–De onfortuinlijke filosoof – De stoïcijn (?)

Zoals in voorgaande delen, bijzonder vermakelijke Romeinse klucht, of misschien wel tragedie. Maar, zoals immer, nog steeds geen fantastiek.

-Eenzaam in de Ether (SF)

Het eenzame beroep van een deejay, moederziel alleen in een station in de ruimte, plaatjes draaiend. Hoeveel erger kan het worden? Wel…

-De Vreemde Marinier (FA)

Een verhaal? Een verslag? Who cares! Het is fascinerend leesvoer. Prachtig verteld en volkomen geloofwaardig

-Jongen van Elf (FA)

Als je in de voorselectie van de Harland Awards zit, hoop je altijd dat dit soort verhalen jou treft. Dit jaar voor de derde keer. De hoop blijft!!! Dit verhaal werd tweede in 2017. Ik weet niet wat de eerste plaats was, maar wat mij betreft, had het een plaats hoger mogen eindigen. En… nu ik toch een platform heb…. kan ik meteen maar weer ventileren dat het me al jaren steekt dat er geen publicatie van de beste Harland verhalen is. Een groot gemis voor de oudste vaderlandse verhalenwedstrijd én voor de lezer!!!

-De Con-artiest (HO)

Hierbij geldt hetzelfde als het voorgaande verhaal. Origineel en meer dan leuk. Ook de Trek Sagae verhalen worden niet gepubliceerd. Als je mazzel hebt, verschijnen ze nog in EdgeZero. (Als ik eenmaal een platform hebt…)

-Moegestreden Strand (FA)

Een serieus verhaal. Voor mij behorend bij de besten van deze bundel. Het is pompen of verzuipen voor de herlevenden van vele oorlogen.

-Het Goud van Cruwaldo (FA)

Alweer een hilarisch verhaal, waarin goud niet alles is wat er blinkt.

–De onfortuinlijke filosoof – De platonist (geen)

Ook al leuk. Misschien was het beter geweest als alle verhalen van Quintus en Bubo achter elkaar, dan wel in één te plaatsen, maar… misschien ook niet. Geen Fantastiek so far.

-De Beste Bedoelingen (HO)

Een demon en een engel. Niet de beste van de denkbare combinaties. Prachtig en boeiend verhaal waar ik nog wel even over nagedacht heb. Hiermee schaart Wouter van Gorp zich bij de groten, als hij dat al niet had gedaan. Het behaalde de 5^e plaats in de Harland Awards van 2017.

–De onfortuinlijke filosoof – De cynicus (geen)

En als afsluiting mijns inziens meteen het leukste verhaal van de reeks. Nog steeds geen Fantastiek, maar wel zeker de moeite meer dan waard!

Al met al een zeer geslaagde bundel en uiterst genietbaar. Zoals gezegd… ik wist al van Wouter van Gorp en kon hem al zeker meer dan waarderen. De bundel heeft die waardering alleen maar doen toenemen. Het maakt zeker benieuwd en nieuwsgierig naar ‘Zomerwoorden’. De recensie daarvan volgt binnen afzienbare tijd!!!

Jos Lexmond

De Godenjager – Wim Leybaert (HO)
Eigen Beheer (2022)
561 pagina’s; prijs 20,00
Omslag: Onbekend
Verkrijgbaar via: https://www.uitgeverijhetpunt.be/product/de-godenjager/

Pseudowetenschapper Karl von Knochenburg-Gotha is de grondlegger van de theonatologie. Dit is de leer van de geboorte der goden. Die is namelijk terug te voeren tot het geloof dat de mensen eraan hechten, want als dat geloof verdwijnt, sterven die goden een langzame dood. Heel zijn leven reisde de godenjager de ganse wereld af, en onderzocht restanten en relicten van goden en demonen, waarbij hij soms geconfronteerd werd met de meest gruwelijke entiteiten uit diverse mythologieën. Zelfs de geboortestad van de auteur, Dendermonde, ontsnapte niet aan die zoektocht. Von Knochenburg-Gotha structureerde zijn ervaringen, ging ten rade bij o.a. Raymond-Marie De Kremer, alias Jean Ray of John Flanders, en toont zo aan dat goden en duivels werkelijk bestaan hebben. De auteur, die ik eerder hier al interviewde, balanceert in deze biografie op de grens tussen geschiedenis, mythologie, wetenschap, dialectologie en fantastiek. Maar hij citeert veelvuldig diverse bronnen, en gaat o.a. ten rade bij H. P. Lovecraft, Hubert Lampo, Jean Ray, Arthur Machen, August Derleth, Neil Gaiman en zo vele anderen. Zelf plaatst hij dit boek in een nieuw genre, dat hij “horrumor” noemt. M.a.w. bij sommige teksten en citaten is die (plaatselijke) humor nooit ver weg. Aan dit boek was in de voorbij maand juni tevens een tentoonstelling gekoppeld, en zelfs een playlist op Spotify. Leybaert verwittigt de lezer dat dit bizarre lectuur is, maar ik zou het boek zeker willen aanbevelen aan wie houdt van Lovecraft’s Cthulhu mythologie (waarin de buitenaardse goden verbannen zitten in een andere dimensie, maar op een dag zullen terugkeren). Hij somt in het nawoord tevens een ganse reeks auteurs op die hem beïnvloed hebben, en die lijst toont zijn voorliefde voor ons genre, de fantastiek aan. En wijlen mijn vriend Eddy C. Bertin behoort daar ook toe. Een boek dat ik dan ook kan aanraden aan wie niet wars is van pseudowetenschappelijke theorieën, en de aanwezige horror met een tikkeltje humor kan appreciëren.

Patrick Van de Wiele

Verboden Kleuren – Margriet Du Maine (JFA)
De Vier Windstreken, Rijswijk (2022)
349 pagina’s; prijs 16,99
Illustraties: Jade van der Zalm (Omslag)/John Rabou (kaart schutbladen)

Eigenlijk ben ik altijd op zoek naar nieuw verschenen, of nieuw te verschijnen Fantastiek. Zelfs als ik er niet naar op zoek ben. Driemaandelijks (maar daar zit geen echt vaste regelmaat in) plaats ik (of liever laat ik ze plaatsen) mijn bevindingen op de site van het NCSF (zie: https://www.ncsf.nl/recent-verschenen-en-verwachte-boeken/). Laatst liep ik tegen ‘Verboden Kleuren’ van Margriet Du Maine aan. Ik denk dat ik in al die jaren dat ik al rond speur een soortement van zesde zintuig ontwikkeld heb, want al zie je het er niet meteen aan af (okay, de kinderen hebben verschillende kleuren haar, maar dat zie je wel meer tegenwoordig), toch ben ik op zoek gegaan naar meer gegevens. En… bingo. De volgende tekst kwam tevoorschijn:

“De Udense Margriet Du Maine heeft een jeugdboek (12+) geschreven. Het boek getiteld ‘Verboden Kleuren’ verscheen deze maand bij uitgeverij De Vier Windstreken. Margriet is leerkracht in Oss en schrijft al jaren Fantasy boeken. Ze viel twee keer in de prijzen bij de Harland Awards Verhalenwedstijd met haar korte verhalen, terwijl ze ondertussen bleef werken aan haar debuutroman.”

Deze tekst vond ik op een onlineversie van het Udens Dagblad, waar Margriet zelf breed lachend (en met rode wangen) prijkt met een exemplaar van haar boek. Mooi!!! Harland Awards. Ha… daar moest ik meer van weten. Met dank aan Mike Jansen’s Meznir (uitslagen – site Mike Jansen (meznir.info), de site waar hij buiten zijn eigen besognes ook de uitslagen van Genre schrijfwedstrijden bijhoudt, had meer informatie over Margriet Du Maine. Ze behaalde de 9de plaats in de Harland Awards 2021 met ‘Zoete Wraak’, de 5de plaats in de Harland Awards 2020, met ‘Maan en oceaan’, de 28ste plaats in de Harland Awards 2018 met ‘Vuurzee’ en de 3de plaats in de Harland Awards 2015 met ‘De jongen met de gouden ogen’. Voorwaar reden genoeg om een recensie-exemplaar aan te vragen, welke ik ook prompt ontving.

Ik zeg niets te veel als ik zeg dat het een prima verhaal is. Een verhaal van een schrijfster, die hoge ogen gooide in de Harland Awards, waardig. Het is een verhaal met een idee zoals al vaker in Fantasykringen voorkomt en waar de bron wellicht in ‘De ban van de ring’ van J.R.R. Tolkien, of misschien nog wel ouder, zoals de Heilige Graal verhalen, ligt. ‘Verboden Kleuren’ is een verhaal over een queeste, een zoektocht, zo je wilt, naar gerechtigheid en naar erkenning van een volk dat onderdrukt, verdrukt en achtergesteld wordt. Het volk heet de Colorieten. Kind, een klein kind en lid van dat volk, met donkerblauwe haren en felblauwe ogen, wordt al sinds ze baby was verborgen gehouden in een weeshuis. Ze is inmiddels de oudste van alle kinderen in het weeshuis en Kind en het personeel zijn elkaar meer dan zat. Een vrouw die op bezoekt komt en haar laat ontdekken dat ze het weer kan beïnvloeden, neemt haar in huis en noemt haar Regen. Als hun huis wordt geplunderd, zint Regen op wraak en besluit ze de wereld in te trekken. In de bossen, waar hij zich schuilhoudt met een panter als gezelschap, ontmoet Regen de zwijgzame Wilg. Hij heeft groene haren en ogen, maar weet nog niet welke kracht hij heeft. Samen ontmoeten ze Bloesem, een jong meisje dat erachter wil komen waarom de soldaten haar broertje hebben meegenomen. Een baby, al heeft hij oranje ogen en knalrode haren, kan toch niet gevaarlijk zijn. Dan begint hun queeste.

Zoals gezegd… een prima verhaal, waar ik me prima in kon vinden. Het tikte sociale thema’s aan zoals racisme en had aldus een prima lading, plus ook nog de nodige spanning. Ik wil graag nog meer van Margriet zien. Keert ze nog eens terug naar de Colorieten? Of wordt het iets totaal nieuws. We gaan het afwachten. Misschien heeft ze wel weer een bijdrage voor de Harland Awards 2022, én misschien mag ik die dan wel lezen, als zijnde een voorselecteur…

Als laatste toch nog een opmerking over de publicatie van de beste verhalen van de Harland Awards. En niet allen de Harland Awards, maar ook andere, zoals de Waterloper. Sorry… misschien begin ik een ouwe zeur te worden, maar dat neem ik maar voor lief. Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik wil toch graag een lans breken voor de fysieke publicatie van de eerste 10, 15, 20 of 25 (liefst 25) verhalen van die wedstrijd. Dat gebeurt nu niet en wie weet wat wij, als lezers, allemaal voor moois missen. Zoals bijvoorbeeld de derde plaats in 2015: ‘De jongen met de gouden ogen’ van Margriet Du Maine. Dat is nu voor altijd in de vergetelheid is geraakt, én het maakt nog wel deel uit van ‘Verboden Kleuren’. Doodzonde!!! Dat vind ik!!!

Jos Lexmond

Achter de Bergen – Francesca Gibbons & Chris Riddell (JFA)
Een Klok van Sterren 2
HarperCollins Holland, Amsterdam (2022)
443 pagina’s; prijs 19,99
Oorspronkelijk: A Clock of Stars: Beyond the Mountains – (HarperCollins Publishers Ltd., Londen – 2021)
Vertaling: Angelique Verheijen
Illustraties: Chris Riddell
Omslag: HarperCollins Publishers Ltd./Chris Riddell/Pinta Grafische Producties

In de recensie van deel een, ‘De schaduwmot’ schreef ik in de laatste zinnen. ‘Het is nu maar wachten op het tweede deel, maar wanneer dat komt… geen idee. Ik heb nog nergens een aankondiging gezien. Als het maar niet te lang duurt!’ en… het duurde lang. De recensie van het eerste deel schreef ik 18 januari 2021, terwijl het boek zelf in september 2020 verscheen. Dit tweede deel verscheen in maart van dit jaar. Dan zit er toch wel anderhalf jaar tussen. Maar goed… het is er dan nu toch, ik heb het gelezen, ervan genoten en hier is de recensie. Wat willen we nog meer?

De illustraties zijn uiteraard weer van Chris Riddell, maar dat had je waarschijnlijk allang gezien. Ondanks het feit dat ik er bij deel 1 al uitgebreid bij heb stilgestaan, ga ik er gewoon nog even dunnetjes verder over. Want… waarom vind ik die tekeningen zo mooi? Ze zijn eigenlijk vrij simpel, zwart/wit en gewoon wat lijntjes. Ik kan het niet zeggen, maar ergens hebben ze iets dat me aantrekt. Het is dus vrij onverklaarbaar waarom ik er een liefhebber van ben. Ik denk dat dat met kunst altijd zo is. Je houdt ervan of niet.

Maar de illustrator is niet alleen verantwoordelijk voor het geheel. De schrijfster, Francesca Gibbons, heeft hier natuurlijk ook een groot aandeel in. Ik was al een fan na het lezen van deel 1 van ‘Een Klok van Sterren’ en na deel 2 is die fan uitgegroeid naar een fanaat. Gelukkig is het derde deel al aangekondigd. In oktober van dit jaar verschijnt ‘The Greatest Kingdom’ al in het Engels. Hopelijk wordt het snel vertaald.

Maar dat is voor later. Nu eerst ‘Achter de bergen’. Als het verhaal opent zijn Imogen en Marie weer thuis na hun avontuur in ‘De schaduwmot’. Maar het gaat niet al te best. Imogen wordt door haar moeder zelfs naar de middelbare school gebracht en weer opgehaald. Ook is ze onder behandeling bij een therapeut. Niemand geloofd wat zij en haar zusje Marie beleefd hebben, Iedereen op school wist dat zij ‘het verdwenen meisje’ was, maar toch heeft ze vriendinnen gemaakt en vindt ze de klassenleraar aardig. Imogen vindt het niet fijn dat haar moeder haar ophaalt en rekt het zo lang mogelijk om de klas uit te gaan. Haar vriendinnen mogen niet zien dat ze wordt opgehaald. Intussen is er in Yaroslav weer van alles aan de hand. Het bezoek van Anneshka aan de woudheks Ochi, waar ze zich verstopte, zal vast niet veel goeds betekenen. Imogen en Marie willen graag op bezoek bij de oude mevrouw Haberdash, want in haar tuinen hadden ze de boom met de deur naar Yaroslav gevonden. Het schijnt niet erg goed te gaan met de oude mevrouw. Uiteindelijk krijgen ze toestemming om te gaan, maar hun moeder en Mark, haar nieuwe vriend, gaan ook mee, dus krijgen ze geen mogelijkheid de deur in de boom te zoeken. Maar geduld is een schone zaak. Imogen is vastberaden te bewijzen dat Yaroslav bestaat. Als ze uiteindelijk de Skret Zuby in hun eigen wereld vinden, terwijl hij een vuilnisbak onderzoekt, en kort daarop een schaduwmot, kan er maar een ding gebeuren…

Mooi verhaal en mooie tekeningen. Wat mij betreft mag deel drie doorkomen!!!

Jos Lexmond

Fantastische Vertellingen 62
Stichting Fantastische Vertellingen, Nieuw-Vennep (Juni 2022)
101 pagina’s; prijs € 7,95 (jaarabonnement (4 nummers + Tjonge) € 29,95)
Samenstelling: Remco Meisner
Omslag: Ingrid Heit/Rien van Osch
Verkrijgbaar op: https://shop.pr1ma.nl/

Allereerst wil ik toch mijn bewondering uitspreken voor de omslag van dit nummer. Je kunt er niet omheen! Deze omslag is onbeschrijfelijk mooi! Een aards, of toch onaards landschap, beschenen door de warme gloed van een gouden zon. “O, Shangrila, waarheen voeren uw oneindige paden? Laat mij daar voor eeuwig dwalen”. Een mens zou er lyrisch van worden. Fantastische Vertellingen wordt altijd getooid met mooie omslagen, maar deze behoort, wat mij betreft, tot de schoonste ooit!!! Dit wilde ik even kwijt.

Een groter contrast met de waanzinnig mooie omslag (Ik zeg het toch nog maar een keer en dan hou ik ermee op. Of toch niet?), kan een mens niet ondergaan. Van licht naar duister, van uitbundig leven naar rottende dood. Ze loeren in het donkerste van de nacht in het Meyvistisch Melodrama. Ze mijden de zon als de veertiende-eeuwse builenpest. Durft u nog te slapen? Pas maar op… ze kruipen en hun klauwen rusten bijna op uw schouder. Rep u terug naar het licht en het leven!!! Gelukkig dat stukje heb ik weer gehad. Ik werd er zelf eng van en kreeg het Spaans benauwd. Laat ons snel verder gaan.

Debby Willems – Papa de astronaut (SF) Aandoenlijk verhaal. Niet veel woorden, echter veel gevoel. Papa…
Onder de indruk: Gedegen recensies van Johan Klein Haneveld van de eerste twee delen van Frank van Dongen’s ‘De ontdekking van de mens’. Jammer dat de recensie van het derde deel van de hand van Johan niet FV zal verschijnen. De reden daarvan… niet genoemd. Ik ben er wel benieuwd naar. Verder een recensie, ook van Johan’s hand van de samenwerking van Jaap Boekestijn en Tais Teng in ‘Contrapunt van antieke spiegelbeelden’. Ook prima, maar toch met een opmerking mijnerzijds. Jaap en Tais mogen van mij tot het einde der tijden samen blijven werken. Nieuwigheden… hebben ze meer dan voldoende gedebiteerd. Als alle schrijvers net zoveel nieuws hadden verzonnen als deze twee heren…. Dan als laatste nog de beoordeling van FV 61. Leuk gedaan. Ik moest wel lachen om de vermeende beoordelingsangsten van Oxana Langbeen. Lieve Oxana, die zijn er niet. Materiaal diversiteit is er voldoende voor mij in verhalen. Poëzie is niet voor mij. Verhalen wel. Misschien moet ik eens te rade gaan bij Oxana’s Oxymoron. Daar zal mijn probleem voor eens en altijd opgelost kunnen worden! Eens nadenken over hoe ik mijn probleem zou kunnen formuleren en poneren. Oxana?
Ard Walburg – De tuin der lusten (FA) Jheronimus Bosch, een restauratie met gevolgen en duivelse dilemma’s. Alsook met zeer vermakelijke illustraties van Gideon van der Swaluw.
Oxana Langbeen – Oxana’s Oxymoron: Dimitri Goerov (SF) Oxana’s Oxymoron wint steeds aan importantie. Haar wijze raad en levenslessen zijn onlosmakelijk verbonden met het ZIJN. Het leest als immer als een verhaal.
Eowen Valk – Gefelicihakstaart (geen) Een familie-etentje, maar dan even anders. Geen fantastiek, maar wel leuk.
Gerold H. Kort – Achteloos weggeworpen (HO) Angstaanjagend verhaal. Van oud zeer en aangedaan leed.
Mike Jansen – Kolom Interessante kolom over relaties in net fantastieke wereldje. Leuke inkijk in zijn relatiepark en hoe hij het aanpakt.
Paul van Leeuwenkamp – Over de Rare Boekjes Leuk artikel over de verwoording van de Rare Boekjes naar Mini Rare Boekjes, waarin Paul een aantal van titels in deze reeks bespreekt. Hij merkt op dat hij zijn tijd liever besteed aan het lezen van boeken voor ‘Volwassenen’ (hoe onvolwassen die wel kunnen zijn). Ik heb dat ook, maar soms lees ik ook graag boeken voor de jeugd en Young Adults, om te zien hoe volwassen die kunnen zijn. Een abonnement op deze miniboekjes… zou ik zo doen. Het mogen er ook zes per jaar zijn. En ja… die verplichting. Ocharm… die Remco. Volgens mij heeft hij het al zo druk. Misschien dan toch tijd voor versterking?
Roos van der Velden – Dionysus zit in je hoofd (FA) Vermakelijk verhaal over een Griekse God in je hoofd. Jonge schrijfster met al een tweetal verhalen op haar conto. In Tjonge 17 en FV 58. Veelbelovend als ik het mag zeggen.
Oxana Langbeen – Fantastische namen Behoorlijk actief in dit nummer, die Oxana. Dit keer een fantastische puzzel, iets waar ik, zoals gewoonlijk, geen tijd en vooral geen geduld voor heb. Alhoewel… een enkele reis Smirnia mét eigen hut en hubot… dat is iets wat natuurlijk niet te versmaden is. Hmm… misschien later op een kille, mistige en naargeestige zondagmiddag. Zo die komt natuurlijk!!!
Gerrit Spriet – De zwarte yogi (HO) Wat Prokovjef vermag!!! Meer wil ik er eigenlijk niet over zeggen, want meermaals heb ik al te veel gezegd. Maar dit kan nog wel. Van Gerrit Spriet heb ik eerder niets gelezen. U ook niet neem ik aan. Maar dat neemt niet weg dat ik hem zeker beter zou willen leren kennen.

En dan, zoals immer, als afsluiting ‘Over de Gepubliceerden’, Altijd weer een bron van kennis, besmuikte humor en weetjes over de medewerkenden. En dan… is het weer gedaan. Wederom een prachtig gevuld exemplaar van Fantastische Vertellingen, dat er andermaal mag zijn. Mooie verhalen, adembenemende illustraties, waaronder de oogverblindende omslag (toch nog een keer gezegd!), en leuke artikelen. Alles goed voor uurtjes vermaack ende genot. Nu maar weer (on)geduldig wachten op de volgende. Wat zou daar allemaal weer voor moois in staan???

Jos Lexmond

De Ziener (HO) – K.R. Valgaeren
Uitgeverij Houtekiet, Antwerpen/Amsterdam (2022) Gothic Novel
405 pagina’s; prijs 22,99
Omslag: Sander Patelski

Al eerder recenseerde ik een boek van Kevin (of K.R. zo u wilt) Valgaeren en wel ‘Engelenlust’. Dat was geen fantastieke horror, maar heeft me evengoed een tijdje achternagezeten. Ik was daar heel erg van onder de indruk, dat mag gezegd. Maar verder had ik nooit iets van hem gelezen. Tijdens mijn drie maandelijkse speurtocht naar nieuwe verschijnende fantastiek liep ik tegen de herwerkte heruitgave van ‘De Ziener’ aan. Dat leek me een heel goed moment om het gemis aan vroegere Valgaerens goed te maken. Wat kon ik beter doen dan met zijn eersteling te beginnen. Het won ook nog eens de Schaduwprijs in 2012. Iets wat, op de een of ander manier, destijds totaal aan me voorbijgegaan was. Ik contacteerde Houtekiet met het verzoek me een recensie-exemplaar te sturen, wat ze per omgaande deden. Waarvoor dank.

Zoals gezegd las ik ‘De Ziener’ niet ten tijde van het verschijnen in 2011 bij Kramat. Ook de twee herdrukken niet, die daarna verschenen. Waarom niet? Geen idee! Maar het zal wel geweest zijn dat ik nog een stapel andere boeken te lezen had of dat mijn geld op dat moment op was. Wat de reden ook was… ergens ben ik wel blij dat ik de eerste druk niet gelezen heb, want het bespaart me het gedoe om de oude, met de nieuwe uitgave te gaan vergelijken. Daar ben ik, eerlijk gezegd, niet zo goed in en heb er ook vooral niet zo’n zin in. Ik wil gewoon in het verhaal duiken en ervan genieten. En… dat heb ik gedaan. Vooral het laatste, het genieten. Op het puntje van mijn stoel!

Het verhaal. Waar gaat het over. De proloog opent in het jaar 1538 en zuigt je als het ware meteen het boek in. De 16-jarige Mary, net twee maanden geleden ingetreden in het klooster te Borley, wordt verliefd op de 18-jarige broeder Valeth. Samen zijn ze van plan te ontsnappen uit het klooster en naar Londen te vertrekken. Ze worden betrapt. Valeth wordt vermoord en Mary wordt levend ingemetseld en sterft uiteindelijk, na zeven dagen, zonder een kik te geven. De tijd verglijdt en we komen in 2007 aan. De Belgische David Mayfair is een Ziener, iemand die voorbij het leven kan kijken en de dood kan observeren. Na de dood van zijn ouders wordt hij geadopteerd door zijn oom Dorian Walpole, ook een Ziener. David verhuisd naar Londen en wordt daar door zijn oom verder opgeleid als Ziener. Nadat zijn oom met een hartaanval in het ziekenhuis belandt, vind David een brief, uit Borley, geadresseerd aan zijn oom. Daarin het anonieme verzoek de gruwelijke dood van twee tienermeisjes uit het bewuste dorp te onderzoeken. Omdat zijn oom nu niet in staat is te gaan, wil David de zaken waarnemen, maar oom Dorian acht hem nog niet klaar voor zo’n karwei. Maar David vindt van wel en vertrekt naar Borley. Of hij er echt klaar voor is zal moeten blijken.

Ik ben gek op Gothic Horror. De uitvinder daarvan is ongetwijfeld Hugh Walpole die in 1764 The Castle of Otranto: A Gothic Story schreef. Andere voorbeelden van Gothic Horror zijn natuurlijk Edgar Allan Poe, Mary Shelley-Wollstonecraft, Bram Stoker en natuurlijk H.P. Lovecraft. Maar er zijn er natuurlijk nog veel meer, Wat dacht je bijvoorbeeld van de Bloedwettenreeks van onze eigen Sophia Drenth, die past ook prima in dit rijtje. En dan doet Kevin Valgaeren, een meer dan succesvolle poging om zich met ‘De Ziener’ in het rijtje der groten te voegen. In zijn eigen nawoord, in dit boek, de verheugende mededeling dat ‘Bloedlijn’, zijn tweede Ziener boek, in het najaar, (om precies te zijn in oktober) als heruitgave zal verschijnen. Ik sta nu al te trappelen van ongeduld!!!

Jos Lexmond

Verhalen van de Fladdertak. Sprookjes, mythen en legenden over betoverde bomen en wonderlijke bossen – Margaretha van Andel/ Marieke Nelissen
Lemniscaat b.v., Rotterdam (2022)
256 pagina’s; prijs 24,99
Omslag & Illustraties: Marieke Nelissen

Voor zover ik weet, ben ik altijd al een sprookjes fan (lees fanaat) geweest. Zo gauw ik kon lezen, leende ik, keer op keer, al de ‘Margriet’ Grootsprookjesboeken uit 1960 (vier stuks waarvan de omslagen groen, rood, geel en blauw (weet iemand dat nog?) waren) van de Geïllustreerde Pers bij het buurmeisje en las tot de stukken eraf vlogen. Maar nooit letterlijk een figuurlijk. Later werden de sprookjes wat minder en hield ik me onledig met sciencefiction. Maar toen ik me steeds meer met het verzamelen van fantastieke verhalen en een database (de gegevens welteverstaan, in Fandata, welke binnenkort online gaat) ging bezighouden, groeide de honger naar de, weliswaar, fantastieke sprookjes ook weer. Ik kan u verzekeren… er zijn heel erg veel meer sprookjes (of volksverhalen, zo u wilt) in de wereld dan diegene die je bijvoorbeeld in de Efteling tegenkomt. Heel erg veel meer!!!

Meteen toen ik gewaar werd van het verschijnen van ‘Verhalen van de Fladdertak’, was ik er als de kippen bij, om er een recensie-exemplaar van aan te vragen. Ik ben zeer onder de indruk van de vormgeving. Prachtig gebonden boek, met een hele mooie kwaliteit papier. Een mooie en gewichtige (letterlijk en figuurlijk) bundel met achtendertig verhalen, van sprookjes, mythen en legenden over betoverde bomen en wonderlijke bossen van overal en nergens, in aandoenlijke hervertellingen, dan wel deels in eigen interpretaties, door Margaretha van Andel. De verhalen zijn magnifiek verlucht met sprookjesachtige, soms paginagrote, illustraties van Marieke Nelissen. De verhalen en illustraties vullen elkaar goed aan en versterken elkaar op een geweldig manier. Ik kom welhaast superlatieven te kort. Dat moet gezegd.

Het is haast onmogelijk een beschrijving van alle verhalen te doen. Een kleine greep waar de verhalen oorspronkelijk vandaan komen. Californië, Canada, Mexico, IJsland, Ierland, Zweden, Finland, Rusland, Botswana, India, Bangladesh en Japan. Ik heb ze niet allemaal genoemd, maar u krijgt zo een beetje een idee. De meeste van de verhalen had ik nog nooit gelezen en kwamen dus als een fijne verassing, maar er waren wel een paar verhalen bij die me bekend voorkwamen en die ik dus in een andere en eerdere hoedanigheid gelezen had. Maar dat was geen enkel probleem. Ik heb er inmiddels al zo veel gelezen, dat ze me allemaal niet echt meer voor de geest staan en het was dus absoluut geen straf ze nog eens te herlezen.

Het zijn allemaal verhalen die iets met de bossen en/of met bomen te maken hebben. Ze zijn niet allemaal fantastiek, maar een kniesoor die daarop let. In zo’n hoedanigheid heb ik nog nooit een sprookjesbundel gelezen. Het is een leuke rode draad dat door dit boek heenloopt. Het ene verhaal is nog mooier dan het andere. Het volgende soms mooier dan de vorige, maar als ik zou moeten kiezen welke het mooist is… dan zou ik ernstig moeten twijfelen tussen ‘De hebberige samoerai’ en ‘De kat die hoofdboswachter werd’. Ik heb geen keuze kunnen maken en houd het er maar op dat ik die twee de mooiste vond, maar de anderen zijn uiteraard ook niet te versmaden.

Achterin het boek nog een aantal verhalen over werkelijk bestaande en beroemde bomen en een uitgebreide bronvermelding waar je in kunt zien in hoeverre de schrijfster zich heeft ingeleefd in de materie. Kortom… als u eens wat anders aan uw kind wilt voorlezen dan de geijkte sprookjes, waar overigens niets mis mee is, dan weet u nu wat u moet doen. Gewoon dit prachtige boek aanschaffen. U doet er zichzelf, maar ook uw kind, een héél erg groot plezier mee.

Jos Lexmond

Joris Bolder – Spoken van Sonsbeek (SF)
Bolder Productions (2021)
279 pagina’s; Prijs: 19,95
Omslag: Sander Slotboom

Normaal gesproken kan ik niet goed weigeren als mij gevraagd wordt een boek, dat in eigen beheer uitgebracht is, te recenseren. Maar meestal ben ik er echter nogal huiverig voor, omdat dit dan meestal een pennenvrucht is, waarop de schrijver uitermate trots is. Dan is het een ondankbare taak voor mij om het slechte nieuws te brengen. Gelukkig is het nog niet vaak tegengekomen, want tot nu toe valt het ontzettend mee. Eigenlijk heb ik nog nooit iemand hoeven vertellen dat hij/zij maar beter nooit meer iets op papier moet zetten, omdat het de prijs van de inkt, het papier en vooral de moeite niet waard is. Gelukkig maar, want niet alleen de schrijver, maar ook ikzelf zou daar doodongelukkig van worden. Op den duur zou ik mezelf gedwongen zien, het hele recensie gebeuren vaarwel te zeggen.

Maar bij een boek als ‘Spoken van Sonsbeek’ is zulks geheel en al overbodig. Niet dat er niets op aan te merken is, dat niet, maar het is een prima verhaal geworden dat er mag zijn. Qua uiterlijk en verzorging is er helemaal niets op aan te merken. Mooie sfeervolle omslagillustratie, prima ingebonden en de kwaliteit van het Nederlands is ook helemaal niets op aan te merken. Dat is ook wel eens anders. Misschien heeft, omdat de redactie in handen was van Sarah de Waard, hier duidelijk iets aan bijgedragen.

Het is een dystopisch verhaal dat zich over zeven dagen uitstrek en zich afspeelt in de buurt van Arnhem. Waarschijnlijk heeft het duidelijk een meerwaarde als je daar in de buurt woont. Ik doe dat niet. Ik ben er hooguit eens langsgefietst toen ik, in het grijze verleden, een tocht maakt van Texel naar huis. Ik hoor u zeggen dat dat niet erg logisch is, want ik woon in Geldrop. Dat klopt. Maar ik ben over houtribdijk van Medemblik naar Emmeloord gereden om duidelijk wat meer van Nederland te zien. De Zevenheuvelenweg bij Nijmegen was ook een doel (én dat heb ik geweten). Hoe dan ook… dan kom je langs Arnhem. Veel herinner ik me er niet van.

Maar goed… ik dwaal af. Zoals gezegd heeft het verhaal een meerwaarde als je daar in de buurt van Sonsbeek woont en een beetje de weg kent. De wereld ligt in puin en een groepje mensen probeert in een apocalyptische wereld te overleven. Waarom de wereld in puin ligt? Daar ben ik eigenlijk niet achter gekomen. Er wordt gesuggereerd dat de afbraak zachtjes aan gebeurde, dus niet met een klap maar zachtjes jankend. Maar elders werd gesuggereerd dat er een alien invasie heeft plaatsgevonden. Dat had ik graag iets duidelijker verwoord gezien, maar verder is er weinig mis met het verhaal. Het dagelijkse gevecht van de groep om te overleven, de jacht op voedsel en de gevechten tegen een leger van een soortement van zombies, zijn spannend en onderhoudend geschreven. Het einde van het verhaal vind ik (om spoilers te vermijden zal ik er verder niets over zeggen) persoonlijk een beetje een anticlimax, maar kan er wel mee leven, al zou ik het toch liever anders gezien hebben.

Al met al toch een goed verhaal, dat met kop en schouders boven een deel van de selfpubbers uitsteekt en dus wat mij betreft, zeker aan te raden.

Jos Lexmond