Stephen King – Duistere zaken

King-Duistere-zaken.jpg

Stephen King – *Duistere zaken (DIV)
Oorspronkelijk: You Like It Darker (Scribner Book Company, New York City, New York) – 2024)
Meulenhoff Boekerij bv, Amsterdam (2024)
531 pagina’s, € 24,99
Vertaling: Annemarie Lodewijk
Omslag: Will Staehle/Unusual Corporation & DPS Design & Prepress Studio, Amsterdam/Shutterstock

Altijd een genot een nieuwe Stephen King. Voor mij maakt het niet veel uit, of het nu een verhalenbundel, of een roman is. De meeste verhalen in de bundels zijn meestal, niet altijd, halve romans en meer dan genietbaar. Sommigen onder hen zouden het in de jaren zeventig of tachtig niet eens slecht (qua paginalengte dan) gedaan hebben als Bruna Zwart Beertje, of een Prisma Pocket van Het Spectrum.

En King… hij gaat, ondanks zijn, toch redelijke gevorderde leeftijd van 77 jaar, gewoon door. Op hem lijkt geen maat te zitten. Ik heb er zeker geen klagen over. Wat mij betreft mag hij tot het einde der tijden, en lang daarna, doorgaan.

Duistere zaken heeft van alles wat. Sciencefiction, horror, Fantasy en geen Fantastiek. Eigenlijk een dwarsdoorsnede van alle genres die je altijd weer in al zijn verhalen tegenkomt. Soms is het genre onbedoeld en ligt het zwaartepunt op de thriller an sich, maar veel is in ieder geval suspense te noemen. Want… Stephen is de meester van de suspense. Daar komt niemand meer overheen!

Nu ik toch aan het woord ben, wil ik toch graag mijn Fandata pet even opzetten en een vermanend woord richten aan de redactie van Meulenhoff. De originele titel van Duistere zaken wordt mooi vermeld, maar de oorspronkelijk uitgever ontbreekt. Dat is trouwens niet alleen bij dit boek zo. Om maar niet te zwijgen van de originele titels van de verhalen, met de vermelding waar en wanneer ze eerder in verschenen. Dat is niet alleen voor een bibliofiel als ik belangrijk, maar ik denk dat anderen met mij dat ook wel leuk om te weten zouden vinden. Niet dat ik ze niet vind op den duur, maar als dat gewoon… een volgend maal… in de colofon zou kunnen… dan zou me dat zeer aangenaam zijn!

Welnu… laten we de verhalen an sich eens overlopen!

– Twee getalenteerde rotzakken (SF)
Het eerste verhaal in deze bundel is een lang kort verhaal, over hoe een schrijver en een schilder ineens aan hun fabelachtig talent zijn gekomen. Het is ook een verhaal van de vriendschap en de liefde tussen twee boezemvrienden. Een rustig verteld en prachtig verhaal!
– De vijfde stap (geen fantastiek)
Mooi verteld verhaal over een alcoholist die van zijn sponsor de lijst met slechte zaken over zichzelf moet vertellen aan een wildvreemde.
– Willy de Weirdo (HO)
Willy en opa hebben een speciale band. Willy, een jongen met vreemde gedachten in zijn hoofd, en opa, op sterven na dood. Willy en opa praten veel. Willy vraagt en opa verteld verhalen. Een verrassend einde én een even verrassend…
– Danny Coughlins nare droom (FA)
Uitermate intrigerend verhaal! Het zou in de jaren 60/70 van de vorige eeuw als een volwaardig boek in een pocket uitgegeven kunnen zijn en geen slecht figuur geslagen hebben als een Bruna FeH deeltje. Maar hier, in Duistere zaken is het een geweldig en lang verhaal (of een novelle). Zoals gezegd een intrigerend verhaal, waarvan de fantastieke waarde gering is, maar dat doet er niets aan af. Danny Coughlin krijgt een nare droom, die werkelijkheid wordt in alle gruwelijke details. Het verhaal is geweldig uitgewerkt en leest als een sneltrein!!!
– Finn (geen fantastiek)
Onwaarschijnlijk verhaal, maar wel leuk. Een jongen wordt per abuis aangezien voor iemand anders en ontvoerd en gemarteld. Geen fantastiek, maar… met plezier gelezen.
– Op Slide Inn Road (geen fantastiek)
Prachtig verhaal en dan zonder overdrijving best nog wel een tweede keer gezegd worden. Helaas zit er geen greintje fantastiek in. Er is een hoofdrol weggelegd voor de grootvader, die inwonend bij zijn zoon, schoondochter en twee kleinkinderen. Ze zijn onderweg naar zijn zus, die op sterven na dood is. Maar… op Slide Inn Road gaat niet alles naar wens.
– Rood scherm (SF)
Akelig, maar op een prachtige manier verteld verhaal. Een man heeft zijn vrouw vermoord. Ze zou zijn vrouw helemaal niet meer zijn, maar overgenomen door… een alien!
– De turbulentie-expert (HO)
Vindt jij vliegen fijn? Ik niet! Omdat ik niet meer hoef voor mijn werk… doe ik het ook niet meer. Op de grond is het al spannend genoeg! Maar het verhaal… het heeft een fascinerend begin, maar later wordt er teveel uitgelegd. Jammer! Het idee is goed, meer dan goed zelfs, maar het verdiend een betere afwerking!
– Laurie (geen fantastiek)
Aandoenlijk verhaal over Lloyd. Hij is net zijn vrouw verloren en zorgt niet heel erg goed voor zichzelf. Zijn oudere zus komt op bezoek en brengt een pop mee. Met heel veel liefde geschreven verhaal!!!
– Ratelslangen (FA)
Superieur spookverhaal dat net als het vorige verhaal met heel erg veel liefde geschreven is. Dat merk je aan alles. Het zou een vervolg op Cujo moeten zijn. Destijds vond ik het wel horror, maar geen fantastieke horror, dus is het ook niet opgenomen in Fandata. Nu… zoveel jaar later, heeft het een sterk Fantasy element, maar haal ik er niet meer dan een paar vage verwijzingen naar Cujo uit.
– De dromers (HO)
Angstaanjagend verhaal over een krankzinnige geleerde die mensen laat dromen, waardoor sommigen van hen demonische taferelen meemaken in die dromen. David, een Vietnamveteraan die tegenwoordig een stenograaf is, droomt tot het hem te gortig wordt. Prachtverhaal, maar supereng! Onderaan het verhaal staat: “Denkend aan Cormac McCarthy en Evangeline Walton”. Wat zou King hier nu mee bedoelen? Wie het weet… mag het zeggen!
– De Antwoordman (FA)
Prachtig verhaal! Er is weinig anders over te zeggen dan: Prachtig verhaal met een snufje Fantasy. Om het driemaal is scheepsrecht te maken: Prachtig verhaal!!!

Al met al is er over de gehele bundel niets anders te zeggen dan: Prachtige bundel!!! Een verhaaltje dat wat minder was, maar dat is Stephen King allang vergeven. De boog kan nou eenmaal niet altijd gespannen staan. Een wat minder van de twaalf… geen probleem! Een paar van de verhalen waren eerder verschenen in het Engels (en Italiaans), maar de meeste waren, tot mijn verrassing, speciaal geschreven voor deze bundel.

Zoals altijd heb ik van deze Stephen King genoten en wat mij betreft zit al weer klaar voor de volgende. Dat gaat weer even duren natuurlijk, maar gelukkig zit ik in de tussentijd niet zonder!!! De tijd vliet…

Jos Lexmond

Marco Kunst – De macht van Algas

Kunst-De-macht-van-Algas.jpg

Marco Kunst – De macht van Algas (JSF)
Lemniscaat b.v., Rotterdam (2024)
308 pagina’s; prijs 15,99
Omslag & Illustraties: Eveline Verburg

Voor zover ik weet heb ik nooit eerder een boek van Marco Kunst gelezen. En dat terwijl hij al meer dan voldoende Fantastiek heeft gepubliceerd. In Fandata.nl zijn er, buiten De Macht van Algas, al elf opgenomen. Hij debuteerde in 2004 met Gewist, ook al een dystopische sciencefiction roman. Wat ook nog eens het Charlotte Köhler Stipendium won (Het Charlotte Köhler Stipendium is een eenmalige aanmoedigingstoelage van € 5.000,- voor een getalenteerde beginnende Nederlandstalige auteur of vertaler van proza, poëzie, jeugdliteratuur, toneel of ander werk dat tot de literatuur wordt gerekend). Niets mis mee dus. Het was de start van de schrijverscarrière van Marco Kunst.

Mooi… maar waarom las ik nooit eerder een boek van Marco Kunst. Dat is wel simpel te beantwoorden. Ondanks dat ik een zwak heb voor jeugd Fantastiek, ben ik enerzijds toch wat meer op volwassen en Young adult Fantastiek gericht én anderzijds… een mens kan nou eenmaal niet alles lezen. Ik moet zeggen dat ik behoorlijk wat pogingen doe, maar alles… dat is toch wel knap veel. Dus keuzes, keuzes, keuzes… Toen ik tijdens mijn immer doorgaande zoektochten naar nieuwe titels tegen De macht van Algas aan stuiterde en de achterflap tot mij nam, ging meteen het sein op groen. Het verzoek om een recensie exemplaar was al naar Lemniscaat onderweg, voordat ik er eigenlijk zelf erg in had. Nu ben ik om en een Fan! Ik houd de komende uitgaven van Marco Kunst absoluut zeker scherp in de gaten!

Goed… het wordt tijd om De macht van Algas eens wat nader te beschouwen! De eerder genoemde achterflap die me om deed gaan: “Het is 2317. Het water is gestegen en Nederland heeft nieuwe grenzen. Walcheren is het laatste Zeeuwse eiland dat standhoudt. Op een avond maken Naomi, Bries, Lutijn en Wikke de grootste storm van hun leven mee… Bijna lijkt hun geliefde eiland ten onder te gaan, maar het oppermachtige bedrijf Algas weet een grote ramp te voorkomen. De prijs voor hun redding is echter hoog. Heel hoog… Lukt het Bries, Wikke en de anderen om Walcheren te bevrijden uit de klauwen van Algas?”

Als je interesse hebt in dystopie en dit je niet het boek in trekt… dan weet ik het niet. Het verhaal is welhaast een combinatie van de bezetting door de Duitsers in WO II, met de watersnoodramp uit ‘53, Big Brother is Watching You, Drones, de techniek van nu en dit alles overgoten met een steampunk sausje. Wat waanzinnig goed is gedaan!!! Het is gesitueerd in een verre toekomst, in 2317 welteverstaan. Naar mijn bescheiden mening iets te ver in de toekomst gezien de drones en de techniek van 2024. Een honderd jaar in de toekomst was meer dan genoeg geweest, maar een kniesoor die daarover valt. Hoe dan ook, de genoemde combi is een gouden wereldontwerp om het verhaal zich in af te laten spelen.

Wat me al vrij snel in gedachten schoot toen ik De macht van Algas begon te lezen, is dat ik meteen overeenkomsten met Koepel Goes (Een verhalenbundel van Charles van Wettum) zag. Niet alleen overeenkomsten, maar ook dingen waarin beiden verhalen elkaar prachtig aanvulden. Dat vond ik heel verrassend. Het leek wel of beide boeken voor elkaar geschreven waren.

Natuurlijk is De Macht van Algas het verhaal van een aantal Walcherse jongens en volwassenen die zich verzetten tegen een multinational Algas. Dit bedrijf redt Walcheren door het gat in de duinen te dichten en de rekening daarvoor aan de inwoners van Walcheren te presenteren. Dat is natuurlijk kort door de bocht, want in de dikke driehonderd pagina’s is heel wat spannends te vertellen. Ik kan je wel vertellen, dat op ik op een gegeven moment toch weer in de spannende jongensboek modus ging en verschillende malen op het puntje van mijn stoel zat. Het verhaal las als een trein en het was bijzonder jammer dat het ‘Uit’ was. Maar… wat mij betreft is de wereld waarin De macht van Algas zicht afspeelt, uitermate geschikt om er zich nogmaals nieuwe avonturen in af te laten spelen. Niet dat het Marco’s stijl is, maar toch… Voorlopig maar vast van De macht van Algas genieten! Laat je niet weerhouden!!!

Jos Lexmond

Guido Eekhaut – Wachten in Budapest

Eekhaut-Wachten-in-Budapest.jpg

Guido Eekhaut – Wachten in Budapest (SF)
Stichting Fantastische Vertellingen, Nieuw-Vennep (2024) Rare boekjes-reeks 66
77 pagina’s; prijs 7,95
Omslag: Ingrid Heit/Gert-Jan van den Bemd
Illustraties: Gert-Jan van den Bemd

De ontstaansgeschiedenis dezes is eigenlijk al een verhaal op zich. Wat zeg ik? Een regelrechte thriller, iets anders kan je het welhaast niet noemen! Wat is er gebeurd? Deze novelle werd al 40 jaar, of eigenlijk al 41 jaar (in 1983 voor de slechte rekenaars onder jullie) geleden geschreven. Het werd naar Remco Meisner gestuurd en meteen door de Guido uit zijn geheugen gewist. Ook Remco zorgde ervoor het werk te vergeten, omdat het onbedoeld onderin een onopgemerkte lade belandde. Tussen 1990 en 2007, had hij een tussenjaar, waarin hij andere bezigheden had. Na 2007 hetvatte hij het uitgeven van de Fantastische Vertellingen en de daarbij behorende nevenactiviteiten (waarschijnlijk had hij toen niets anders meer te doen), maar nog steeds bleef Guido’s vergeten werk, diep weggestopt én vergeten. Tot 2024… toen werd het opgevist en herontdekt. Dat was nog eens plezante verrassing. Remco las het én overtuigde Guido ervan dat het alsnog uitgegeven diende te worden.

Een aan de vergetelheid ontrukte novelle, waaraan weinig tot niets aan herschreven of gecorrigeerd diende te worden, omdat het perfect was zoals het was. Kom daar nog maar eens om tegenwoordig! Rijpen is een kunst en het is een proces dat geduld, expertise en kennis vereist. Of… gewoon vergeten, dan komt het ook wel goed. In de inleiding is te lezen dat het Guido verbaasde dat hij er zichzelf er zich nog enigszins in herkende. De geest van Ballard en de New Wave dwaalt nog immer in de tekst rond.

Het moet inderdaad apart zijn een dergelijk tekst uit de beginperiode van je schrijverschap na zo lang weer onder ogen te krijgen. Wachten in Budapest stamt uit de dezelfde periode als De afgrond van de Verwerping dat in 1983 bij Uitgeverij Kraaikop verscheen. Als ik het wel heb debuteerde hij met De kokon van God als Progressef Pocket in 1980, of misschien met Labyrinten, een verhalenbundel bij ‘t Muzertje in datzelfde jaar. Dus je ziet het… inderdaad in zijn beginjaren als schrijver. En als het dan na 41 jaar nog steeds staat als een huis… complimenten!!!

Het verhaal is wel verworden van pure dystopische SF, met een uitbrekende wereldwijde epidemie die de mensheid vrijwel volledig uitvlakte, tot een alternatieve geschiedenis met rake raakvlakken met onze eigen historie van de afgelopen veertig jaar. Het was voor mij een aangename verrassing, temeer ook door wat persoonlijke toetsen.

Mark Benedict vertrekt halsoverkop voor zijn uitgestippelde rijke leventje uit New York naar Budapest, Hongarije. Alles, behalve zijn geld, heeft hij achtergelaten. Zelf zijn vrouw! Het lijkt wel of hij op de vlucht is, maar waarom, of… waarvoor?

Een mooi stukje trof mijn oog onderwijl het lezen. Ik noteerde het even tussen de andere notities, die ik noteer tijdens het recenseren, zodat ik nog wat zinnigs (!) te zeggen zou kunnen hebben, tijdens het recenseren dezes.

“We weten reeds lang dat politici nooit de verantwoordelijkheid voor hun daden onder ogen kunnen zien; niet op persoonlijk en evenmin op maatschappelijk vlak. Ergens loopt er wat mis, en ze voelen zich bedreigd, en er wordt op knopjes gedrukt en voor we het beseffen, ligt een niet onaardig deel van de mensheid dood in de straten.”

Er valt nog veel meer te zeggen en te vertellen, maar ik neig al naar teveel gezegd te hebben, dus gewoon even aanschaffen, om zich dan mét mij te verwonderen over deze twee onwaarschijnlijke verhalen, dewelke beiden meer dan te genieten zijn!

Mike Jansen – In de dans van lichtjaren

Jansen-In-de-dans-van-lichtjaren.jpg

Mike Jansen – In de dans van lichtjaren
EdgeZero Publicaties (2024) Prijs: € 15,99 hardcover/€ 11,99 paperback
Omslag: Mike Jansen/Tais Teng
Verkrijgbaar via: Amazon.nl

In al die jaren dat Mike Jansen schrijft, gepubliceerd wordt én publiceert, constateer ik (of in ieder geval… dat gevoel heb ik) dat Mike Jansen een bescheiden mens is. Want, wat hij ook doet, schrijven, publiceren of gepubliceerd worden, je hoort hem er niet over. Als schrijver timmert hij al vele jaren aan de weg (sinds 1991) en als uitgever van de uitgelezen (tot de laatste letter) EdgeZero jaarboeken en de In de polder anthologieën (die ook), ook al weer de nodige jaren. Maar ook daarvoor was hij al meer dan actief in het Fantastieke wereldje. Onlangs is hij begonnen de activiteiten van zijn EdgeZero uitgeverij uit te breiden (op te schroeven) met allerlei prachtigs. Om maar eens deze bundel van Mike zelf, plus een heruitgave van Ophelia omarmd. Een heruitgave van de bundel De trein naar nergens en andere verhalen van Frank Roger (altijd leuk) en de prachtige nieuwe anthologie van de beste verhalen van de site van ‘Out Of This World’ (OOTW) en… als ik de tamtam mag geloven… dan zit er van alles wat, en duivels interessants, in het vat (de pijpleiding)! We gaan het zien én meemaken!

Maar… horen of zien we daar iets van? Ik bedoel… smijt hij kwistig rond met reclame uitingen? Sneakt hij listige aanbevelingen in het rond? Piept hij ergens nonchalant wat would-be omslagen tussendoor? Kortom… zien we ooit lovende en/of prangende mededelingen op Facebook. Nee… of ze zijn in ieder geval zo miniem dat je er zo overheen blikt. Zou het een uiting (of een niet uiting) zijn van: “Ze vinden het wel!” of, “Ze horen er vast via via wel over!” of: “Zie maar…”

Van het verschijnen In de dans van lichtjaren moest ik nota bene van Tais Teng (de maker van de weer meer dan prachtige omslag) horen. Van Mike zelf… niets, of in ieder geval… niets wat ik heb gezien. Dus… ik rest my case. Mike Jansen is een bescheiden mens en daar moet hij maar eens mee ophouden. Niks om bescheiden over te doen. Wat hij doet in de Fantastieke wereld, is zonder precedent! Hij ontving niet voor niets de ‘Bemoste Beeld’ prijs in 2022 (mijn voorganger). Geen kattenpis.

Maar goed… als hij het zelf niet doet, dan moet iemand het maar voor hem doen. Bijvoorbeeld ondergetekende met deze recensie. ‘In de dans van lichtjaren’ is een selectie van de SF verhalen van Mike van de laatste vijftien jaar heeft gepubliceerd. In boek, tijdschrift of online. Dus het kan best dat jullie, net als ik, het er het een en ander van gemist hebt! We lopen de verhalen, alle zestien, langs en ik heb vast over alle zestien iets te missen!

– In de dans van lichtjaren (SF)
Het titelverhaal is meteen raak. Prachtverhaal over aardbewoners, onderweg in een generatieschip in de vorm van een planetoïde, op weg naar Proxima Centauri. Inteelt dreigt na 312 jaar. De kapitein zoekt in de lagere officiersrangen naar een vrouw voor zijn zoon, maar vindt… Prachtig dramatisch verhaal wat eerder verscheen in Ganymedes 18.
– Oersoep (SF)
Bij dit verhaal kwam meteen de vergelijking van de detective van Paul Harland: Vince Crux, in mijn gedachten op en qua naam, kwam meteen de naam van Jaap Boekesteins: Sergio Wilhelm Wang-von Luhfthoven, boven. Beide mannen spreidden hun intelligente oplossingen voor moeilijke problemen ten toon. Ook Jesus Almada Gutierrez Alvarez de Zevende weet niet orthodoxe oplossingen! Heerlijk!!! Meer van dit graag!!! Verscheen eerder in Nevelkinderen.
– Humanitarium (SF)
Na twee verhalen slechts, vind ik deze bundel al geweldig! Na dit is ie nog geweldiger! Een Interstellaire vlucht, nog maar halverwege de geplande reis, treft in de leegte een schip aan met een beschaving, die halverwege de jaren ‘60 van de vorige eeuw in de Verenigde Staten is blijven hangen. JFK, Rock ‘n Roll etc., wat is er aan de hand? Eerder verschenen in HSF 266.
– Eudaimonia (SF)
Eudaimonia, bestaat dat woord? En… wat betekent het dan? Even opzoeken… en… verdomd! Het bestaat. Het is een Hellenistisch woord en dit woord wordt ook vaak vertaald als ‘geluk’ – maar het heeft een veel rijkere betekenis. Een betere vertaling zou zijn: vervulling, welzijn, of menselijk bloeien. Hoe komt ie erop? Maar goed, in hoeverre het met het verhaal zelf te maken heeft? We zullen het zien! Mike Jansen kan als geen ander een verhaal penselen dat 250 jaar beslaat in slechts zes pagina’s. Het is origineel, aangrijpend en definieert vriendschap. Heel mooi!!! Of het met vervulling, welzijn, of menselijk bloeien te maken heeft? Ik zeg ja, maar lees het anders zelf nog eens na! Het verscheen eerder in De Vallei nummer 37. Als dat een tijdschrift is, dan is het mij onbekend!
– De schaduwen van Achernar (SF)
And now for something completely different! Een kolonie op Achernar, waar mensen redelijk veilig een onderkomen hebben gevonden. Resten van wegen en gebouwen, gecreëerd door aliens én… lees en huiver!!! Behaalde de 7e plaats bij de Harland Awards 2023.
– Deux in Machina (SF)
Zoals al eerder verteld ben ik dol op dit soort raadselverhalen. Sergio van Jaap Boekestein, Vince Crux van Paul Harland en Cugel van Jack Vance, ze hebben alles iets met raadsels en daarentegen zijn het schelmen, die over de nodige humor beschikken. Alweer een verhaal van Jesus Almada Gutierrez Alvares VII. Leuk! Leuk! Leuk!!!
– Anraathi (SF)
De situatie! Jerl Hierofan, een interstellair handelaar, is met een handelsschip op weg naar de aarde. Een Anraathi ruimteschip, met het formaat van een volwaardig oorlogsschip, vliegt op een interceptiekoers. Ervaringen met Anraathi zijn dat ze zeer oorlogszuchtig zijn. Wat te doen? Prachtverhaal in al zijn eenvoud! Verscheen eerder in Ganymedes 20.
– Phaeton in reprise (SF)
Geweldige vertelling over macht, indoctrinatie, Aliens, tijd, gezin, eenzaamheid en dat soort dingen. Prachtig gecomponeerd tot een gevoelige werkelijkheid voor allen. SF zoals het geschreven dient te worden!!! Verscheen eerder in Wonderwaan 42.
– Fluxloos (SF)
Een man op een queeste. Een zoektocht naar modules die missen in een kern. Hij vertrekt in een contraptie vanuit eiland Hilversum, door een wereld besmet met fagen. Zijn doel: Dresden. Mooi verhaal met angstaanjagende verwijzingen wat mislukte uitvindingen de mensheid aan kunnen doen. De toon is evenwel hoopgevend! Verscheen eerder in EdgeZero 2017.
– Leviathanjager (SF)
Te kort verhaal over indringers in het zonnestelsel. Derc Agremain moet een keuze maken. Welke is de beste? Gutfeeling? Het verhaal is voorbij voordat het effect te zien is. Leuk gedaan! Maar toch… Verscheen eerder in Fantastisch Strijdtoneel IV.
– Lente in de wintertuin (SF)
Alweer een prachtig verhaal! Het gaat over verlies, een uitwisbare liefde en een zoektocht naar elkaar dat lichtjaren beslaat. A Dream Within a Dream, een stukje Edgar Allan Poe ten opzichte van Oscar Wilde! Verscheen eerder in Ganymedes 12 en EdgeZero 2019. Het is geschreven in de stijl van Paul Harland (De wintertuin)!!!
– Kleine stappen (SF)
In een verontreinigde en vernietigde wereld leven de mensen met kanker en verminkingen. Maar… er is hoop, en… meer! Verscheen in 2022 op de website van Modern Myths.
– Noem mij maar Yggdrasil (SF)
Magnifiek verhaal over de verwezenlijking van een droom. De zoektocht naar de sterren en de verwording tot Yggdrasil. Ontroerend, liefdevol en de hoop op een prachtige toekomst! Eerder verschenen in The Flying Dutch in 2016. Onze kennis in Fandata gaat tot nu toe maar tot The Flying Dutch 2013.
– De chaos in perfectie (SF)
Man Razoli is een wereldbouwer pur sang! Er is nog tijd genoeg om de wereld af te bouwen, voordat de honderdmiljoen kolonisten, die onderweg zijn, arriveren. Maar… alles ligt stil! Een storing? De situatie verslechterd. De wereld was nog niet gezekerd. Prachtig verhaal over het al dan niet behalen van de gestelde doelen. Het verscheen eerder in Wonderwaan 30.
– De brokkelende tanden van de eeuwigheid (SF)
Inventief en origineel verhaal. Geweldig in zijn eenvoud, maar je moet er maar opkomen. Met het kweken van een nieuwe Amfuzu probeert Moeder het voortbestaan van de mensheid te garanderen. Vreemd genoeg… ! Verscheen eerder in Wonderwaan 46.
– De Rak’Shin van Carina (SF)
Ah… geweldig! Weer een Jesus Almada Gutierrez Alvares VII verhaal. Zin in!!! Een machtige en vrijwel onoplosbaar raadsel wacht Jesus. Een raadsel te omvangrijk om in het hier en nu te ontraadselen. Toch weet Jesus, samen met de drone Navodny en het schip de ‘Barsende Gevvalt’, het raadsel van onoplosbaar op te waarderen naar: oplosbaar. Met een aangename beloning op het einde. Prachtig en inventief verhaal! Eerder verschenen in Wonderwaan 53.

Wat zal ik eens als eindconclusie geven? Hmmm… lastig! Nee, natuurlijk niet lastig. Prachtbundel, met prachtverhalen, die we wel, dan wel niet gelezen hebben. Als we ze niet gelezen hadden, dan hebben we ze node gemist. Hebben we ze wel gelezen, dan zijn ze wederom van harte welkom! Het wordt dus hoog tijd dat Mike een stuk minder bescheiden wordt en her en der eens wat laat weten waar hij en EdgeZero mee bezig zijn. Wat er te krijgen is en wat er gaat verschijnen. Fijn om te weten, al is het alleen al om het weten. Nog fijner is als je er op zit te wachten en dan weet dat het verkrijgbaar is. Dus… Mike…!!! (Maar ook weer niet overdrijven hoor!)

Jos Lexmond

Frank van Dongen – Sporen voorbij de Eindtijd

Dongen-Sporen-voorbij-de-Eindtijd.jpg

Frank van Dongen – Sporen voorbij de Eindtijd (SF)
De Ontdekking van de Mens-serie, deel 4 (en slot)
Iceberg Books, Amsterdam (2024)
503 pagina’s, € 24,99
Omslag: Michael van Zijl/Slobodan Cedic

Idealiter zou het beter geweest zijn nogmaals bij deel 1, ‘Het Duizend eiland experiment’, te beginnen en dan de gehele reeks in een adem achter elkaar uitgelezen te hebben. Misschien beter zelfs ‘Het bouwplan’ er ook nog voor gedaan hebben. Dit natuurlijk omdat de eerste drie delen van ‘De ontdekking van de mens’ al in 2021 verschenen. Zelf las ik ze pas begin 2022. Was ik geen recensent geweest… én… had ik meer dan genoeg tijd gehad, dan was ik absoluut nog een keer opnieuw begonnen! Een reeks van dit kaliber verdient dit zeker en vast! Maar het leven van een recensent is zich niet naar het verleden buigen, maar naar de toekomst en momenteel is de NTL of TBR stapel nog zo lang als van mijn vingertoppen tot de elleboog én er zijn er nog twee stuks onderweg. En… de Ontdekking van de Mens serie telt, zonder dit vierde deel, maar liefst 1460 pagina’s! Dus… hoe jammer ook, dat gaan we niet doen. Misschien als ik nog eens recensent emeritus ben (als ooit), zal ik er graag nog eens integraal én lineair van genieten.

Goed! Leed moet gedragen worden als een man (of vrouw natuurlijk)! Klagen leidt tot niets! Voort dus met: ‘Sporen voorbij de Eindtijd’, dat de trilogie tot een tetralogie maakt.

Het is vooral het verhaal van Jack Newton, een IGD kloon en zijn tweelingbroer Redmond. Maar het is ook het verhaal van de mensheid, wat me in de verte deed denken aan ‘Laatste en Eerste mensen’ van Olaf Stapledon, dat in 1974 bij Meulenhoff als SF 82 in vertaling verscheen. Het origineel verscheen al in 1930. Dat verhaal besloeg wel twee miljard jaar! Fascinerend! Ik heb het indertijd meerdere malen verslonden.

Ik had gehoopt op een korte samenvatting, dan wel inleiding, op de voorgaande trilogie, om de geest voor te bereiden, in plaats van het herlezen van de voorgaande drie delen, maar helaas! Dan maar op eigen kracht! Maar gelukkig was er toch een vorm van terugblik in de eerste paar hoofdstukken, die ik in eerste instantie niet als zodanig herkend had. Dus… ik zat verrassend snel weer in het verhaal, alsof er geen tijd tussen heeft gezeten. Dat had Jack Newton ook. Hij is op de vele eilanden van het experiment op zoek naar delen van zijn geheugen, die hem zijn ontnomen. Hij vindt ze terug in vele vormen, zoals een in de vorm van een dagboek.

De fragmenten die aangehaald kunnen worden zijn legio en daar kan je dus mee bezig blijven. Een keuze is niet te doen, maar een van de teksten die voorbij kwamen raakte me vol: “De invasie van Salomons rijk was snel en barbaars. De strijd tegen de ongelovigen bestond uit het uitmoorden van meisjes en vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Als er maar geen overbleef was het uitsterven van de opstandelingen en ongelovigen binnen afzienbare tijd een feit. Ze richtten gruwelijke slachtingen aan. Regelmatig ontaarde het in een beestachtige orgie waar de zachte delen van de vrouwelijke prooien verslonden werden! Ze gaven het zondige ongedierte hun verdiende straf.”

Op dit punt aangekomen zoek ik eigenlijk naar woorden om dit alles te beschrijven en te omvatten, maar ik weet eigenlijk niet hoe. Dit gehele werk, deze tetralogie, is on-Nederlands goed en verdient meer dan om, minimaal in het Engels, vertaald te gaan worden. Voor mij staat ‘De Ontdekking van de Mens’ op eenzelfde niveau als ‘Duin’ van Frank Herbert, De Foundation van Isaac Asimov of wat voor topreeks dan ook. Laat de wereld er dus van meegenieten! Laat het verfilmd, of een Netflix serie worden.

Frank van Dongen begon in 2013 met het schrijven van de ‘Ontdekking van de Mens’ en dat is te zien. Eigenlijk zelfs eerder, in 2009, toen hij ‘Het Bouwplan’ schreef. Het beheerste zijn leven voor een volle tien jaar en zag het, de laatste jaren, steeds actueler worden. We mogen hopen dat het verhaal van onze wereld deze kant niet op gaat. Mijn tijd zal het nog wel duren, maar voor onze kinderen en kleinkinderen, zie ik het toch somber in. Niettemin is het voor een rechtgeaarde Fantastiek liefhebber, voorlopig nog wel in het Nederlandse taalgebied, een must, welhaast een plicht, om dit werk tot je te nemen! Het is groots en meeslepend!!! GROOTS!!!

Dit alles (amper toereikend) ervan gezegd te hebben, ben ik meer dan benieuwd waar Frank van Dongen hiernavolgend gaat komen. Hij heeft de lat wel heel erg hoog gelegd voor zichzelf!

Jos Lexmond

Frank van Dongen – Sporen voorbij de Eindtijd

Dongen-Sporen-voorbij-de-Eindtijd.jpg

Frank van Dongen – Sporen voorbij de Eindtijd (SF)
De Ontdekking van de Mens-serie, deel 4 (en slot)
Iceberg Books, Amsterdam (2024)
503 pagina’s, € 24,99
Omslag: Michael van Zijl/Slobodan Cedic

Idealiter zou het beter geweest zijn nogmaals bij deel 1, ‘Het Duizend eiland experiment’, te beginnen en dan de gehele reeks in een adem achter elkaar uitgelezen te hebben. Misschien beter zelfs ‘Het bouwplan’ er ook nog voor gedaan hebben. Dit natuurlijk omdat de eerste drie delen van ‘De ontdekking van de mens’ al in 2021 verschenen. Zelf las ik ze pas begin 2022. Was ik geen recensent geweest… én… had ik meer dan genoeg tijd gehad, dan was ik absoluut nog een keer opnieuw begonnen! Een reeks van dit kaliber verdient dit zeker en vast! Maar het leven van een recensent is zich niet naar het verleden buigen, maar naar de toekomst en momenteel is de NTL of TBR stapel nog zo lang als van mijn vingertoppen tot de elleboog én er zijn er nog twee stuks onderweg. En… de Ontdekking van de Mens serie telt, zonder dit vierde deel, maar liefst 1460 pagina’s! Dus… hoe jammer ook, dat gaan we niet doen. Misschien als ik nog eens recensent emeritus ben (als ooit), zal ik er graag nog eens integraal én lineair van genieten.

Goed! Leed moet gedragen worden als een man (of vrouw natuurlijk)! Klagen leidt tot niets! Voort dus met: ‘Sporen voorbij de Eindtijd’, dat de trilogie tot een tetralogie maakt.

Het is vooral het verhaal van Jack Newton, een IGD kloon en zijn tweelingbroer Redmond. Maar het is ook het verhaal van de mensheid, wat me in de verte deed denken aan ‘Laatste en Eerste mensen’ van Olaf Stapledon, dat in 1974 bij Meulenhoff als SF 82 in vertaling verscheen. Het origineel verscheen al in 1930. Dat verhaal besloeg wel twee miljard jaar! Fascinerend! Ik heb het indertijd meerdere malen verslonden.

Ik had gehoopt op een korte samenvatting, dan wel inleiding, op de voorgaande trilogie, om de geest voor te bereiden, in plaats van het herlezen van de voorgaande drie delen, maar helaas! Dan maar op eigen kracht! Maar gelukkig was er toch een vorm van terugblik in de eerste paar hoofdstukken, die ik in eerste instantie niet als zodanig herkend had. Dus… ik zat verrassend snel weer in het verhaal, alsof er geen tijd tussen heeft gezeten. Dat had Jack Newton ook. Hij is op de vele eilanden van het experiment op zoek naar delen van zijn geheugen, die hem zijn ontnomen. Hij vindt ze terug in vele vormen, zoals een in de vorm van een dagboek.

De fragmenten die aangehaald kunnen worden zijn legio en daar kan je dus mee bezig blijven. Een keuze is niet te doen, maar een van de teksten die voorbij kwamen raakte me vol: “De invasie van Salomons rijk was snel en barbaars. De strijd tegen de ongelovigen bestond uit het uitmoorden van meisjes en vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Als er maar geen overbleef was het uitsterven van de opstandelingen en ongelovigen binnen afzienbare tijd een feit. Ze richtten gruwelijke slachtingen aan. Regelmatig ontaarde het in een beestachtige orgie waar de zachte delen van de vrouwelijke prooien verslonden werden! Ze gaven het zondige ongedierte hun verdiende straf.”

Op dit punt aangekomen zoek ik eigenlijk naar woorden om dit alles te beschrijven en te omvatten, maar ik weet eigenlijk niet hoe. Dit gehele werk, deze tetralogie, is on-Nederlands goed en verdient meer dan om, minimaal in het Engels, vertaald te gaan worden. Voor mij staat ‘De Ontdekking van de Mens’ op eenzelfde niveau als ‘Duin’ van Frank Herbert, De Foundation van Isaac Asimov of wat voor topreeks dan ook. Laat de wereld er dus van meegenieten! Laat het verfilmd, of een Netflix serie worden.

Frank van Dongen begon in 2013 met het schrijven van de ‘Ontdekking van de Mens’ en dat is te zien. Eigenlijk zelfs eerder, in 2009, toen hij ‘Het Bouwplan’ schreef. Het beheerste zijn leven voor een volle tien jaar en zag het, de laatste jaren, steeds actueler worden. We mogen hopen dat het verhaal van onze wereld deze kant niet op gaat. Mijn tijd zal het nog wel duren, maar voor onze kinderen en kleinkinderen, zie ik het toch somber in. Niettemin is het voor een rechtgeaarde Fantastiek liefhebber, voorlopig nog wel in het Nederlandse taalgebied, een must, welhaast een plicht, om dit werk tot je te nemen! Het is groots en meeslepend!!! GROOTS!!!

Dit alles (amper toereikend) ervan gezegd te hebben, ben ik meer dan benieuwd waar Frank van Dongen hiernavolgend gaat komen. Hij heeft de lat wel heel erg hoog gelegd voor zichzelf!

Jos Lexmond

Martijn Kregting – Als werelden botsen

Kregting-Als-werelden-botsen.jpg

Martijn Kregting – Als werelden botsen (SF)
De tijdwever, boek 1
Uitgeverij Macc, Rijen (2023)
296 pagina’s; prijs 19,95
Omslag: Iris van Rossum

Met mijn vorige recensie heb ik het natuurlijk al uitgebreid gehad over boek 0 van De tijdwever, al komt ie hier en daar toch weer ter sprake in deze recensie!

Voordat ik mijn recensie begin over boek 1 van de trilogie, eerst even wat over Marcel Kregting. Hij is, tot nu toe, niet echt een boekschrijver, maar eerder een verhaalschrijver. Iets waarin hij behoorlijk succesvol was, en is. In Fandata.nl staan zevenentwintig verhalen van hem opgenomen. Dat wil niet zeggen dat dat al zijn gepubliceerde verhalen zijn. Wij van Fandata zijn de laatste om toe te geven dat wij compleet te zijn, Het is altijd mogelijk dat we het een en ander, tot nu toe, gemist hebben. Wij weten niet alles én we zien ook niet alles! Als je bedenkt dat Martijn in 1993 (als Martin Anderson) debuteerde met Een mooie zomer in SF Terra 119, dan heeft hij (uitgaande dat Fandata wel klopt), 31 jaar later, dus minder dan één verhaal per jaar geproduceerd! Niet heel erg veel, maar wel erg goede verhalen, dat dan weer wel. Als je er in slaagt twee keer de tweede plaats te behalen in een Harland schrijfwedstrijd… dan behoor je niet tot de kleintjes!

En zo… zo stuitte Martijn in 2019 op een verhaal, dat wel een boek moest worden en dat binnen afzienbare tijd een prequel van De tijdwever trilogie zou worden. Wanneer het een prequel werd, kan ik nauwelijks inschatten. Kwam dat besef tijdens het schrijven van Als een leven botst, of kwam het ergens tussen 2019 en 2023? Hoe het ook zij… deze omslag is in ieder geval een heel stuk beter dan de vorige, dat mag gezegd!

De prequel, zo zal ik het maar blijven noemen, heeft, buiten een prima verhaal, ook een stel prima hoofdrolspelers opgeleverd. Victoria, of Vic en Steffen Benson én het is nu, bij de start van deze trilogie, zes jaar na de gebeurtenissen in de prequel.

Als werelden botsen is een groot verhaal, dat zich in verschillende werelden afspeelt. Vele personen spelen een hoofdrol en bijrollen. Het zijn er zoveel (te) dat het bijhouden van wie wie was, een pittige klus bleek. Dat én de vele locaties, maakten het ook nog eens een wie en waar probleem. Misschien dat het handig geweest was, een lijstje achterin het boek bij te voegen met namen en plaatsen met onderlinge relaties. Als een welkom geheugensteuntje, zeg maar. Zelf had ik er ook last van. Een gewoon persoon zijn met een licht geheugenprobleem, was zelfs mij niet vreemd!

Martijn zegt zelf, in een reactie op Facebook op mijn recensie van Als een leven botst, dat de kritieken op Als werelden botsen net wat minder positief waren, dus is dat voor hem reden om met dank aan diverse opbouwende kritieken, deel 2 aan te scherpen! Zou hij dat wat er in bovenstaande alinea staat, bedoelen? Het moet haast wel. Ik zou niets anders kunnen bedenken.

Ondanks dat alles, boeide het verhaal me enorm en ik krijg steeds meer bewondering, meer dan ik al had, voor Martijn! Dit al schrijf ik, terwijl ik nog niet eens aan het eind ben in Als werelden botsen. Er wacht me dus nog het een en ander… en dus… door maar weer!

Achteraf gezien besefte ik ineens dat Martijn met zijn Als een leven botst een nog grotere roman afleverde, dan ik al dacht, maar toen nog ontzettend zoekende was naar het ware verhaal. Hij heeft het nu gevonden! Een en ander maakt dat ik heel erg uit ga kijken naar Boek 2 van De Tijdwevers. Deze trilogie gaat, als Martijn alle touwtjes strak in handen blijft houden, een hele grote worden. Mark my words!!!

Jos Lexmond

Martijn Kregting – Als een leven botst

Kregting-Als-een-leven-botst.jpg

Martijn Kregting – Als een leven botst (SF)
De Tijdwever, boek 0
Uitgeverij Macc, Rijen (2019)
214 pagina’s; prijs 18,95
Omslag: Bar Productions

Als ik eerlijk ben (en dat ben ik nu), dan moet ik bekennen dat ik Martijn Kregting al sinds 2019 genegeerd heb. Niet qua zijn losse verhalen natuurlijk, maar daar kom ik wat later op terug. Ik heb het met negeren over Als een leven botst. Ter verdediging ende (ik moet er nu zelf ook wel (weliswaar besmuikt) om lachen) vermaeck, ga ik daar nu een paar redenen voor opgeven. Allereerst dacht ik (zonder enige vorm van weten), dat het een non fictie boek was. Waarom? Geen idee. Ik dacht het en verder niets. Misschien dat daar op enigerlei wijze de titel daar debet aan was, maar dat was niet met zekerheid te zeggen. Als we het toch over de titel hebben, dan was dat de tweede reden. Ik vond het zomaar een titel die prima hoorde bij een boek die ging over iemand die een moeilijk leven had en constant met zijn eigen leven botste. Klinkt toch logisch, niet? En als laatste reden vond ik het (sorry, sorry) een spuuglelijke cover, waarvan ik het ook niet doorhad (niet goed bekeken om de voorgaande redenen, zo klaar als een klontje dus), dat beide mensen niet tegen een bal staan aan te duwen, maar dat er een geestelijke spanning tussen beide mensen heerste, wat het voorgaande weer op een (on)behoorlijke manier versterkte. Ik ben de eerste (hoeveel boeken heb ik wel niet gelezen in mijn leven) die toe kan geven dat een omslag absoluut niet als zaligmakend mag gelden. Er zij wel meer draken (nogmaals sorry) van omslagen, waarbij het verhaal zelf briljant is. Uiteraard las ik, overtuigd van mijn eigen gelijk, de beschrijving niet. En zo… zo was voor mij het cirkeltje rond en de ‘Martijn Kregting’ kous, af!

Goed… of niet goed natuurlijk, zo vergleden een aantal jaren. Soms kwam ‘Als een leven botst’ nog eens voorbij en negeerde ik het glashard verder, tot… het boek Als werelden botsen (De Tijdwever, deel 1) en het verhaal De Toegang in Verhalen Vertellers 6 verscheen. Dat las ik en dacht toen: ‘Verdomd!”, gevolgd door: “Shit” en “Oh, oh!!!” Terwijl niet maar één kwartje viel, maar een hele spaarpot. Ik schreef toen maar gauw in die recensie: “Absoluut fascinerend verhaal wat de zin in het lezen van zijn twee boeken (Als een leven botst en Als werelden botsen) alleen maar toe doet nemen! Hoe dit verhaal zich verhoudt tot de twee boeken is nog wel even de vraag. Is dit het begin, of is het een losstaand verhaal in hetzelfde universum? De tijd zal het leren. Beide boeken liggen reeds klaar ter recensie. Later dus… hopelijk niet veel later, meer!!!”

Hoe het ook zij én om kort te gaan… ik heb Martijn Kregting behoorlijk te kort gedaan. Mijn nederige excuses voor het negeren! Als een leven botst is een sciencefiction boek dat klinkt als een klok en leest als een intercity. Tijdreizen, andere dimensies en dies meer zij, alsmede in prettig leesbare zinnen geschreven, maken het tot een geweldig verhaal en dat niet alleen… maar ook een prima prequel van De Tijdwever trilogie.

Alles begint met het voorstellen van Brigadier Steffen, een spreekwoordelijke olifant in een porseleinkast. Hij is niet vies van een glaasje (of twee) alcohol en zijn carrière staat op het punt van uitdoven, als hij samen met forensisch rechercheur Merel Rogers de leiding krijgt over een onderzoek naar de vondst van vijf door geweld om het leven gekomen mensen in een oude kelder. Er komen vreemde zaken aan het licht. Dingen die nog helemaal niet kunnen bestaan en dingen die klaarblijkelijk hun beslag in de toekomst zullen hebben.

Absoluut onderschat en genegeerd boek, dat niet door mij genegeerd had mogen worden, maar dat toch gebeurde. Ik hoop maar dat dit verslag tot eerherstel leidt, want dat verdient dit fascinerende verhaal absoluut. Binnen niet te lang de recensie van het vervolg, Als werelden botsen, boek 1 van De tijdwever reeks.

Jos Lexmond

Brandon Sanderson & Janci Patterson – Terug naar ReDawn. Het verhaal van Alanik (YSF)

ReDawn.jpg

Brandon Sanderson & Janci Patterson – Terug naar ReDawn. Het verhaal van Alanik (YSF)
Sterrenvlucht – novelle 2
Iceberg Books, Amsterdam (2024)
Oorspronkelijk: ReDawn. Skyward Flight 2 (Delacorte Press, New York City, New York (2021))
215 pagina’s, € 14,99
Vertaling: Marike Groot en Sander Brink
Omslag: Charlie Bowater/Michael van Zijl

De uitgave van de Skyward trilogie, uiteraard in losse delen, is toch alweer een aardig tijdje geleden. De reeks verscheen in 2021 en 2022. Als je bedenkt hoeveel leesvoer ik inmiddels al in handen en door de ogen hebt gehad, om nog maar niet te spreken over alles wat ik hap snap lees terwijl ik bezig ben met Fandata, dan kan je je voorstellen dat er een overloop in mijn geheugen zit, dat zo maar het putje in verdwijnt om nooit meer tevoorschijn te komen.

Daarbij kom nog dat het telkens toch wel vrij lang duurt voordat ik weer een tussendeeltje uit deze reeks onder ogen krijg (wat deels mijn eigen schuld is, moet ik maar doorlezen), moet zeggen dat ik vrij weinig (zeg maar niets) meer weet van waar het verhaal van de Skyward trilogie ook al weer over gaat. Ik heb er mijn recensies van destijds nog eens op nagelezen, maar daar schoot ik ook weinig mee op, daar het mijn intentie is zo weinig mogelijk over de inhoud te vertellen, om op die manier geen spoilers te spoileren. Maar goed…

‘Terug naar ReDawn. Het verhaal van Alanik’ is tussen ‘Sterrenzicht’ (deel 2) en ‘Cytonic’ (deel 3) gestitueerd, maar toch is het als een standalone te lezen. Alanik was in de Skyward reeks al even, en minimaal, vernoemd. Nu staat zij centraal en wordt de wereld vanuit haar standpunt uit bekeken en dat mag verrassend genoemd worden. Vooral ReDawn is een prachtig ontworpen wereld met een atmosfeer die giftig is voor mensen, maar met gigantische bomen, die meer dan voldoende zuurstof produceren, zodat mensen tussen hun takken kunnen leven.

Levende bomen is een prachtig concept, maar wat ik me wel afvraag is hoe ze voor voldoende zwaartekracht kunnen zorgen, zodat de dampkring ook vast gehouden kan worden. En… waar heb ik ook al eerder over levende bomen gelezen? Ergens hangt het in een hoekje van mijn geest, maar waar en hoe speelde het ergens ook een hoofdrol. Soms is het irritant dat dat soort flarden er zijn. Maar goed…

ReDawn was blijkbaar een van de eerste planeten die de mensheid vanaf de aarde koloniseerden en vandaar dat ReDawn een lange geschiedenis heeft waarin de ReDawners wel hun eigen geschiedenis leefden, maar toch nog een stevige link met aardbewoners hebben.

Er gebeurd veel in ‘Terug naar ReDawn. Het verhaal van Alanik’, heel erg veel. En ik heb ervan genoten. Maar… het is dan wel als een standalone te lezen, maar of het aan te raden is… Ik heb de romans van ‘Skyward’ trilogie wel gelezen, dus ik ben geen goed vergelijkingsmateriaal. Maar ik denk wel dat iemand die deze ‘Sterrenvlucht’ novelle als een standalone wil lezen, toch veel gaat missen en op het eind misschien toch wel met dat gemis zal blijven zitten. Gelukkig zijn alle drie de ‘Skyward’ boeken nog volop aan te schaffen en misschien is dat een goed idee, alvorens de ‘Sterrenvlucht’ novelles te lezen. Overigens is er nog een op komst. In juli verschijnt het derde deel: ‘Eeuwige kust. Het verhaal van Jorgen’.

En eigenlijk staan er dan nog twee ‘Skyward’ boeken open. Een novelle van Brandon Sanderson solo: ‘Defending Elysium’ en het vierde deel in de ‘Skyward’ serie en wel: ‘Defiant’. Of die nog ooit vertaald gaan worden… wie zal het zeggen, maar laten we het hopen!!!

Jos Lexmond

Tirade 486. Horrornummer

Tirade-486.jpg

Tirade 486. Horrornummer (DIV)
Uitgeverij Van Oorschot, December (2021)
89p., € 12,50 (voor dit nummer)
Samensteller: (niet met name genoemd)
Vormgeving: Emile Efdée
Omslagillustratie: Henk Schiffmacher
Te bestellen via: www.tirade.nu

“Tirade is een Nederlands literair tijdschrift, dat werd opgericht in 1957 door uitgever G.A. van Oorschot te Amsterdam. Het verschijnt nog steeds bij de door hem opgerichte uitgeverij”. Deze voorgaande tekst is afkomstig uit Wikipedia, waarvoor dank! Ik had wel eens van dit tijdschrift gehoord, maar er geen idee van dat er een horroreditie van was. Leuk dus om te horen én leuk om te lezen. Achteraf blijkt dat er (nu) vier nummers op Fandata.nl opgenomen. Het is dus zeker waard er meer onderzoek naar te doen. Wie weet wat er allemaal nog meer tevoorschijn komt!

Tirade 486, het Horrornummer kreeg ik toegestuurd van Deborah. Zij had niets met horror en ik des te meer. Waarschijnlijk heeft ze dat via een eerdere recensie van mijn hand opgemerkt en vroeg me of ik het wilde hebben en eventueel recenseren. Ze stuurde het me geheel en al vrijblijvend én gratis toe. Het was vergezeld van een leuk kattebelletje: “Onder de schrijvers zijn zelfs dichters. Mocht je overwegen een recensie te schrijven, dan is het misschien leuk om te kijken of die ‘andere dingen’ doen dan ‘gewone schrijvers’”. Uiteraard wilde ik heel graag een recensie schrijven en zeker om te kijken of deze ‘ongewone schrijvers’ weer heel ‘andere dingen’ doen dan ‘gewone schrijvers’, waarbij de aantekening dat ‘gewone schrijvers’ in deze, natuurlijk de in het vrije en wild voorkomende horrorschrijvers bedoeld zijn. Deze vraag zal ik aan het einde van deze recensie zeker en vast beantwoorden. Helaas heeft een en ander even geduurd, ik was nogal achter geraakt met mijn ‘gewone’ recensies, voordat ik tot deze recensie toekwam. Maar nu dan toch.

Deze Tirade opent, na het voorwoord, met een tweetal essays. Normaal gesproken recenseer ik alleen de verhalen, maar op de eerste van Hannah van Binsbergen wil ik toch wel even ingaan.

– Hannah van Binsbergen – Een emmer grondels (essay)
Wel een leuke titel, daar niet van! Ze begint met als voorbeeld de videoclip van Robbie Williams, die tijdens een striptease, niet alleen zijn kleding afwerpt, maar ook het daaronder gelegen vlees van de botten. Mooie analogie! Hannah van Binsbergen schrijft een mooie essay, maar of ze (ondanks dat ze ‘Harpie’, een politieke roman met horrorelementen (?) schreef) de essentie van horror doorziet… ik weet het niet! Ok… ze las Lovecraft en noemde hem een uitgesproken racist en xenofoob. Is dat zo? Zelf heb ik dat nooit zo ervaren, maar ik weet wel dat het een van grootste horror (& SF) auteurs ooit was. Er zijn er natuurlijk meer, zoals bijvoorbeeld Clark Ashton Smith, August W. Derleth, Clive Barker én, niet te vergeten, onze eigen (in het taalgebied dan wel) Eddy C. Bertin.
– Daniël Vis – Simon (HO)
Daniël Vis is een Belgische schrijver en dichter. Zijn horrordebuut (denk ik) is van grote klasse! De waanzinnig opgebouwde spanning komt zachtjes, in een gruwelijk einde tot een explosie van weten. Kort maar zeer krachtig!
– Basje Boer – Kleine variaties (HO)
Basje Boer is een Nederlandse schrijver, tekstschrijver en filmessayist. ‘Kleine Variaties’ is een verhaal met een subtiele vorm van horror. Een literair verhaal met allerlei vormen van angst en verlangen en een relatie die langzaam maar zeker uitdiept in… meer, maar altijd afstandelijk blijft. Vreemd maar bevredigend verhaal!
– Alara Adilow – De stilte van de zomer en haar tussenruimtes (HO)
Alara Adilow is een Nederlandse transgender dichter en schrijver van Somalische afkomst. ‘De stilte van de zomer en haar tussenruimtes’ is een wel zeer bevreemdend verhaal met een bevreemdende titel. Een meisje spijbelt, drink whisky en rookt joints. Een ontmoeting in een verlaten pand met een meisje in een hemelbed op zolder is bepalend. Er is macht en zijn paranormale vermogens, maar… wat, hoe en wanneer?
– Roos van Rijswijk – Papa (HO)
Roos van Rijswijk is een Nederlandse schrijver, presentator, docent aan de Schrijversvakschool Amsterdam, recensent en vertaalde fictie voor het NRC. Een uitermate eng, en soms experimenteel aandoend, horrorverhaal. Er zijn in en uit elkaar schuivende tijdsvlakken, met mensen uit die tijdsvlakken, welke toch een interactie hebben met elkaar. En dan… dan is er ook vader nog…
– Dominique de Groen – Jagersmaan (HO)
Dominique De Groen is een Belgisch dichter, schrijver en beeldend kunstenaar. Indrukwekkende horror, dat wel! Maar… iets te literair naar mijn smaak. Te literair om mooi te zijn. Voor mij dan! Ik zeg niet dat het nergens over gaat, integendeel… maar aantrekkelijk is anders naar mijn idee. Nu hoor ik je zeggen: “Moet horror aantrekkelijk zijn dan?” Voor mij niet, maar leesbaar is toch wel handig.
– Daan Doesborgh – Gregoriusmis (Geen)
Daan Doesborgh is een Nederlandse schrijver, vertaler, columnist, presentator, podcastmaker, redacteur van Tirade en oud-redacteur van Propria Cures. Er zijn spoken, dan wel geesten, maar toch kan ik niet zeggen dat het een verhaal is, dan wel iets in verhaalvorm. Daarom… niet opnemen in Fandata.
– Daphne Huisden – Fijne motoriek (HO)
Daphne Huisden is een Nederlands schrijver. Alleen in de trein op weg naar huis. De conducteur, een engerd die ze tracht te negeren, dringt zich aan haar op. De lens in haar oog breekt en ze doet een poging om de resten uit haar oog te halen voordat er schade ontstaat. De conducteur trekt aan de noodrem. De situatie is welhaast komisch te noemen, ware het niet… Leuk verhaal, niet echt heel eng, maar wel leuk.
– Julien Ignacio – Het silvere koord (Geen)
Julien Ignacio is een Nederlands-Arubaanse schrijver van romans, korte verhalen, blogs en theaterteksten. Ofschoon het een prachtig én gruwelijk verhaal is, is het geen bovennatuurlijke horror of Fantasy, dus geen opname in Fandata.nl. Het verhaalt van een haastige executie van een Amsterdamse hoer. Prachtig! De tijdsgeest en omgeving als decor. Een meer dan bekende hoer die live haar eigen laatste minuten verslaat! Nogmaals: Prachtig en niet te versmaden!
– Daan Heerma van Voss – Pighead (geen)
Daan Heerma van Voss is een Nederlandse schrijver en interviewer. Hoewel het een meer dan leuke vertelling is, kan ik er geen horror in ontdekken. Alleen maar mensenwerk. Dus helaas voor ‘Pighead’ ook geen opname in Fandata!

Het horrornummer van Tirade was een geheel nieuwe ervaring voor me. Allemaal, zeker voor een genreman als ik, nieuwe (en voor mij, op een enkeling na), vrij onbekende auteurs. Het kostte weer een boel tijd fatsoenlijke biografieën samen te stellen voor opname in Fandata, maar dat is niet zo heel erg natuurlijk. Het nadenken over een antwoord op de vraag van Deborah: “Onder de schrijvers zijn zelfs dichters. Mocht je overwegen een recensie te schrijven, dan is het misschien leuk om te kijken of die ‘andere dingen’ doen dan ‘gewone schrijvers’”, dat kostte natuurlijk ook wel wat tijd. Maar… ik ben er toch uitgekomen! Zonder er eerst over na te denken, zou ik: “Nee”, gezegd hebben. Schrijvers zijn schrijvers. Geen verschil! Maar na er wat langer over nagedacht te hebben, wil dat toch wat nuanceren. Al deze bovenstaande schrijvers zijn poëten, literaire schrijvers of wat dan ook in de literaire wereld. Ze zijn geen geboren genreschrijvers, zoals bijvoorbeeld als Eddy C. Bertin, of welke horrorgenre schrijver dan ook. Begrijp me niet verkeerd. Uiteraard kunnen bovenstaande auteurs best wel horror schrijven, dat bewijzen sommigen hier absoluut wel met hun verhalen. Maar het zit hun niet in het bloed, het is geen natuurlijke drang. Hun natuurlijke drang zit hem in andere, literaire verhalen of gedichten. Een uitdaging als deze is leuk om te doen, maar geen dagelijks werk. Ik kan er niet echt een vinger op leggen, maar ik denk toch dat de literaire achtergrond van de schrijvers bij sommige verhalen toch in de weg gezeten heeft. Ik hoop dat ik je vraag hiermee afdoende beantwoord heb, Deborah En… zo niet… dan heb ik toch niet meer!

Ik hoop niet dat ik teveel tegen heilige huisjes aan geschopt te heb en ben wel benieuwd naar de reacties op deze recensie! En zekere angst bekruipt me nu toch wel!

Jos Lexmond