In Tenebris. Thema: Wat schuilt in de wolken… (DIV)
Fantastiek en mysterie 2 Najaar 2023. De Gentse fantastiek.
Poespa Producties, Gent, België
254 pagina’s, € 22,00
Samensteller: DannY De LaeT
Vormgeving: graphic things, Gent – Johnny Bekaert.be
Illustraties: Philippe Foerster
Te bestellen bij (of op): https://depoort.com/nl/14412-in-tenebris-tijdschrift-voor-fantastiek
Nieuwsgierig… dat was het juiste woord en… dat was ik. Over het eerste nummer van In Tenebris had ik een paar opmerkingen gedebiteerd en ik was benieuwd of er iets met die opmerkingen gedaan was. En… jawel… zo op het eerste oog wel. Dit tweede nummer ziet er een stuk volwassener uit, dan het eerste. Het eindoordeel volgt… aan het eind. Dat moge duidelijk zijn.
We beginnen met de Kroniek der klassieken. Twee verhalen uit de oudheid…
-Arthur Conan Doyle – Terreur in de hoogte (HO)
Dit verhaal is al onder verschillende titels (‘De monsters van het luchtruim’, ‘De ontzetting der hoogten’ en ‘Waar de monsters der lucht loeren’ (zie voor meer info: Fandata.nl)) eerder in vertaling verschenen. Het originele verhaal stamt uit 1913 en verscheen in het Novembernummer van de Strand. Nu dus als ‘Terreur in de hoogte’. Mooi verhaal dat al meer dan vijftig jaar niet meer te lezen was in het Nederlands. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is het begin van de 20ste eeuw. Het was de tijd waarin de luchtvaart zich ontwikkelde en piloten steeds meer de grenzen op gingen zoeken. De grens in hoogte in dit geval. Pracht verhaal over een onvermoede horror boven de wolken. Pluspunten kunnen uitgedeeld worden voor de vermelding van de originele titel en de vertaler. De bron is niet echt de eerste waarin het in het Nederlands verscheen, maar een kniesoor die daar op let. Het vermelde is al veel meer waar deze bibliograaf het normaal gesproken mee moet doen.
-Flanders, John – De eenzame wolk (SF)
Prachtig verhaal van John Flanders, wat uiteraard aansluit op het voorgaande verhaal. Ik weet niet of ik dit eerder las. In ieder geval niet in de uitgave van het jeugdblad Bravo uit 1937. Misschien in Toekomst 1 uit 1968. Wie zal het zeggen? In Fandata staan twee verhalen van Flanders met ‘Wolk’ in de titel, maar het moet dus ‘Angstwolk’ zijn uit Toekomst 1. Ik ben blij, want ik kan nu nog een pseudoniem voor John Flanders toevoegen in Fandata, plus… de opname van een ontbrekende Bravo!!! Mijn dag kan niet meer kapot!!!
Korte verhalen:
-Jean Paul Van Bendegem – Stapelwolken (SF)
Fascinerend verhaal annex semiwetenschappelijke verhandeling, gebaseerd op een document, wat op de een of andere manier, uit 2123 onze tijd bereikt heeft. Op een prachtige manier verteld met ‘bewijzen’ uit onze eigen tijd om beweringen uit 2123 waar te maken of te ontkrachten. Ergens in dit alles ligt een toekomstbeeld besloten, waartegen ik in een aperte en automatische verdediging val! Meer dan boeiend!!!
-Ludo Noens – Wolken (FA)
Prachtig en rustig verteld door Ludo Noens. Het heeft een mystieke en religieuze insteek, maar dat overheerst niet. Het is vooral mooi! Het thema van deze In Tenebris wordt moeiteloos gevolgd en geeft mede meer schwung aan het hele gebeuren. Waard om nog eens gelezen te worden!!! Blijkbaar eerder verschenen, maar… nieuw voor mij!
-Luc Geeraert – Wolken vallen niet (SF)
Vanwege de aliens in mensengedaante, valt dit verhaal volgens de regels van Fandata in de categorie SF, maar eigenlijk is dit natuurlijk pure Horror (inderdaad met een hoofdletter H). Op een geheel eigen wijze, schildert Luc een wereld, waar niets is wat het is. Ook het einde niet! Mooi en vooral eng verhaal.
-Frank Roger – De hemel schoongeveegd (SF)
Alweer een prachtig dystopisch verhaal van Frank Roger. Het gaat over een begaafde jongeman. Echter… hij is onbegaafd op sociaal gebied. Tot… Mooie opbouw en mooi verteld!
Een Ballardiaanse surrealist: Het proza van Frank Roger (interview)
Mooi interview door Finn Audenaert met Frank Roger. Het heeft maar een makke naar mijn idee. Het is wat aan de korte kant! Het had best langer mogen zijn waarbij misschien de vragen zoals: Waar komen toch al die ideeën vandaan? En: Waarom zijn er niet meer bundels met verhalen verschenen tot nu toe? En: Is er een eindigheid aan je ideeën? Deze laatste had misschien in combinatie met de eerste gesteld kunnen worden. Als ik er even iets langer over na zou kunnen denken, dan zouden er vast nog meer naar boven gekomen zijn. Maar goed… zoals gezegd… mooi gedaan, maar er had meer in kunnen zitten!
DannY de Laet & Curtis St John Justice – Op reis naar Magonia, het rijk der wolken (artikel)
Omvangrijk en fascinerend artikel over de bestaanbaarheid van Magionia, het onbekende land in de wolken. De auteurs gaan niet over één nacht ijs en halen er veel mensen en voorbeelden bij.
Deel 2 van In Tenebris 2, waarin we het wolkenthema loslaten!
-Pen Stewart – De hoelahoepmoord (FA)
Pen Stewart verraste me. Niet alleen door de humor in het verhaal, maar ook door mijn twijfel of het verhaal wel fantastiek zou zijn. Na enig twijfelen (en zelfs herlezen), besloot ik van wel. De zekerheid van Jasmine en de moordlust van Isabella De Witte, trokken me over de streep. Excuses voor het twijfelen. Bibliograaf zijn is best een moeilijk beroep!
-Guido Eekhaut – Estelle (FA)
Guido Eekhaut werd jubelend begroet door de redactie dezes. Hij schrijft een sober Angelsaksisch spookverhaal. Sober in de zin van de minimale levensomstandigheden van na de tweede wereldoorlog, maar rijk aan details van die omstandigheden. Gevoelvol brengt hij het verhaal naar een hoogtepunt, wat een diepe indruk achterlaat. Guido schildert een prachtig verhaal.
-F.P.G. (Filip) Camerman – Een Minoïsche offerschaal (HO)
In eerste instantie zag ik er een gedicht in, maar nadat ik de beschrijving gelezen had, moest ik mijn mening herzien. Het was wel degelijk een verhaal. Een mini-verhaal, maar toch! Korte, maar aankomende horror. Winnaar van de online verhalenwedstrijd van In-Tenebris.
Het grote Foerster-interview
Een interview met Philippe Foerster door Johnny Bekaert. Philippe maakte alle illustraties in deze uitgave van In Tenebris en slaagde er meer dan in, het blad een duistere uitstraling te geven. Het is met recht een groot interview. Het beslaat maar liefst 26 pagina’s.
Kurd Laßwitz – De universele bibliotheek (SF)
En in de rubriek ‘Verhalen uit het vergeetboek’ ditmaal een verhaal van Kurd Laßwitz. Prettig te weten is dat dit verhaal uit 1904 stamt en origineel ‘Die Universalbibliothek’ heet en vertaalt is door Anton Marcus. Iets wat netjes onderaan het verhaal vermeld staat. Maar… waar verscheen het in, in 1904. Dat staat er niet en dat is wat een bibliograaf, zoals ik, ook heel erg graag wil weten. Dus zelf maar weer op zoek. Het was niet echt eenvoudig, maar na een kwartiertje noest zoeken kwam ik het volgende tegen: “Voor het eerst gepubliceerd in het inleidende nummer van 18 december 1904 van de Ostdeutsche Allgemeine Zeitung, gepubliceerd in Breslau”. Raadsel opgelost. Het is in ieder geval een leuk verhaal waarin ruim gefilosofeerd wordt over een bibliotheek welke alle mogelijke literatuur (of alle mogelijke lettercombinaties) heeft geproduceerd, in heden, verleden en toekomst. Het gaat ver, maar is ook zeer amusant én… nog heel erg goed leesbaar in onze tijd. Een visionair deze Laßwitz, een Duitse pionier op fantastiek gebied. Lof om het in In Tenebris op te nemen!!! Alleen… wie is de vertaler: Anton Marcus?
DannY de LaeT – Léon Goedgeluck en ‘Het mysterie van het jaar 2000’ (artikel)
Een leuk en gedegen artikel over de jaren 2000 gezien vanuit de jaren vijftig van de negentiende eeuw, met afbeeldingen die er heel wat futuristischer uitzien dan dat het in werkelijkheid werd, zowel in 2000 als nu in 2024. Met heel veel leuke én nostalgische plaatjes.
Actualia
Onder de kop Actualia een aantal, waarvan sommigen niet al te actueel, recensies van bekende en onbekende boeken en tijdschriften.
In Memoriam
Waaronder het ‘In Memoriam’ van Georges Gorremans. Hij was een goede bekende van me en hij was stilletjes overleden in 2022. In de basis is hij een van de grondleggers van de huidige Fandata.nl, maar waarschijnlijk heeft hij dat, droevig genoeg, nooit geweten. In 1979 gaf hij, samen met Rinus Gaasbeek en Arnold Spaink, ‘Fantasfeer’ uit bij Meulenhoff, gevolgd door een drietal aanvullingen. Daarna werd het stil en bedacht ik dat ik wel eens door kon gaan met die aanvullingen. Van het een kwam het ander en leidde tot de huidige Fandata.nl met, op dit moment, een dikke 83.000 fantastieke titels aan boord. Dit alles was nooit tot stand gekomen als Georges Gorremans mij niet geïnspireerd had. Ik ben verschillende keren bij hem op bezoek geweest en hij heeft mij (ons) nog jaren van informatie voorzien! Moge hij rusten in vrede met de gedachte, dat hij voor altijd zal voortleven in Fandata.nl.
Een uit de kluiten gewassen recensie voor een uit de kluiten gewassen blad. Een dikke 50 pagina’s meer dan nummer 1 en gevuld met heel veel moois! In de recensie van dat nummer 1, schreef ik: “Misschien zijn het aanloopproblemen of capaciteitsproblemen, of wat voor problemen dan ook, dat kan. Ik ga in ieder geval in een gespannen houding op nummer 2 van ‘In Tenebris’ zitten wachten om te zien of de kwaaltjes over zijn. We zullen het zien. Tot dan…”. Wel… je mag wel zeggen dat de kwaaltjes over zijn. Sterker nog… bijna elk punt waar ik de vorige keer commentaar op had, is niet meer bestaand in deze tweede uitgave. Zelfs de prijs… daarover heb ik ook geen klagen meer over, want het blad (als je dat nog wel zo mag noemen) is dat bedrag dubbel en dwars waard. Dat er een half jaar zit tussen de delen is voor te stellen. Zoveel moois moet langzaam groeien, dus verklein die tijd tussen de nummers alsjeblieft niet!
En zo komen we toch bij het einde van deze recensie. Er is verder niets anders aan toe te voegen dan dat ik er van genoten heb. Een dikke duim voor eenieder die er aan meewerkte. Mijn hart klopt vol van verwachting voor In Tenebris 3! Hopelijk weten ze deze hoge kwaliteit vast te houden!!!
Jos Lexmond…