Auteur: Jos Lexmond

Nico De Braeckeleer – Echo (FA)
Uitgeverij Phoenix Books, Temse (2025)
266 pagina’s; Prijs 19,99
Omslag: Christina Parker Smith/Designs by Lotte

Nico de Braeckeleer… wie kent hem niet? Ik zou het niet weten! Nou zal hij in België wel bekender zijn dan in Nederland en dan misschien ook bekender als scenarist van teveel om op te noemen. Als je op Fantastiek gebied gaat kijken, dan is hij heel erg betrokken bij Studio 100, alwaar hij jeugdboeken schrijft in de series: Mega Mindy, Het Huis Anubis, Rox en Nachtwacht. Maar ook bij reguliere uitgeverijen is hij meer dan bekend met reeksen als: Adem en Bron, Boe!Kids en Astrokidz, Het Kattenmeisje en Middernacht! Reeksen waar ik inmiddels in de loop van de tijd al verschillende boeken van heb gelezen én gerecenseerd. En verhalen, zowel voor de jeugd als voor volwassen, zijn in legio anthologieën verschenen. Hoe dan ook… je merkt… ik noem niet alles, want dat kom ik niet aan het recenseren van Echo toe. Maar dat Nico een bezig baasje is, daar kan niemand om heen.

Uiteraard is hij ook op volwassenen gebied bezig, maar… te weinig naar mijn zin. Slechts een tweetal, mij bekend. Nachtblauw (2008) en Enigma (2010). Ik dacht Nachtblauw al gerecenseerd te hebben, maar ik kan het, in mijn redelijk (!) georganiseerd archief, niet meer vinden. Gelukkig is aan de stilte op dat gebied een einde gekomen met het onlangs verschijnen van Echo!

Maar goed… genoeg van dit alles! Over naar het belang van de dag en dat is natuurlijk: Echo! Op de omslag staat mysterieuze thriller. Ja… dat is het, maar ook nog veel meer! Ik heb dagen nagedacht hoe ik deze recensie in moest kleden, want het is oh zo gemakkelijk om iets weg te geven en daardoor jullie bewondering én ook verbazing, gelijk als ik die beleefde, in een streek weg te gummen! Het lijkt erop alsof ik er uit ben, maar dat is eigenlijk niet zo. Ik twijfel nog steeds! Maar… dat kan ik blijven doen en dan kom ik, en jullie, geen steek verder. Ik ga dus (deels) vertellen zoals ik het beleefd heb. Ik heb namelijk een aantal aantekeningen gemaakt en die ga ik letterlijk overbrengen. Dus… zoals ik het las!

Ik ging er eens goed voor zitten. Het verhaal opent lyrisch! Het verhaal van het roodborstje is liefdebol verteld! Ik werd er door geraakt! Het vervolg van Yaro, het kindje dat Caitlin en Afram (haar man, geboren in Zuid-Afrika) verloren toen Caitlin nog maar zestien weken zwanger was, had én heeft een grote impact op hun beiden, wat het begin vormt van Echo.

De vertelling verdiept de personages van Caitlin en Afram, haar relatie met haar vriendin Naomi en de hypnotherapeut Esmee, verbreedt de basis tot er een solide bodem ontstaat, waar het verhaal op rust. Een en ander maakt dat ik in het boek gezogen wordt en het laat me niet los. Het bezoek aan de te koop staande belle epoque villa en dan met name de kelder en de scene die zich daar afspeelt is angstaanjagend. Ik moet zeggen dat ik behoorlijk door de wol geverfd ben tegenwoordig en ik sta niet zo heel erg gauw te kijken van een verhaal, maar dit… huiveringwekkend!

Het is inmiddels een dag later. Gisteravond kon ik het boek niet wegleggen. Het werd maar later en later! Na het angstaanjagende hoofdstuk 6, moest ik me dwingen het boek weg te leggen, om me voor te nemen nogmaals bij hoofdstuk 6 te beginnen. Gewoon om te kijken of het echt zo huiveringwekkend was. En… dat was het! Goeie dag zeg!!! Heel erg eng én… dan zit je pas op een/vijfde van het boek!

Aan het eind van deze avond ben ik op tot ongeveer halverwege gevorderd. De gebeurtenissen dragen de echo van hoofdstuk 6 met zich mee en wringen zich tussen alle reten en kieren van het verhaal, de dreiging is voelbaar tussen de regels. Het verhaal sleurt me aan mijn haar door het boek heen. De spanning wordt steeds verder opgevoerd, het begint echt een beetje onhoudbaar te worden. Ik begin naar de ontlading te verlangen!!!

Het verhaal gaat nog verder, maar ik houd met de verslaglegging op! Ik wil niets weggeven! Uiteraard las ik nog een avond, de adem inhoudend, verder. Een onthutsende plottwist, gevolg door een tweede (weliswaar niet zo heftig als de eerste) veranderde alles waar je houvast aan had.

Het is knap zoals Nico mij bespeeld heeft! Hij heeft allerlei aannames in mijn hoofd geplant en tot wasdom later komen. Hij controleerde mijn gedachten compleet en duwde mijn hersenen die kant op, die HIJ wilde dat ze gingen. Eerlijk gezegd ben ik wel een beetje verbaasd, omdat ik zo gemakkelijk te beïnvloeden was.

Echo is een briljant verhaal, wat uiteindelijk een paranormale, mysterieuze en psychologische thriller opleverde, die mijn leven drie dagen lang heeft beheerst. Hulde Nico!!! En wacht nu alsjeblieft niet weer zo lang! Ik wil graag heel veel meer moois én schokkend werk van je lezen!!!

Jos Lexmond

Verhalen Vertellers 7 (DIV)
Uitgeverij Macc, Rijen (2025)
255 pagina’s; prijs 19,95
Samensteller: Theo Barkel
Omslag: Tais Teng (Behorend bij het verhaal: Yana, waar de perziken rijpen)

Verhalen Vertellers neemt bij mij toch wel een speciaal plekje in! Waarom? Geen idee. Ik kan er niet echt een reden aan verbinden. Gewoon… een jaarlijks terugkerend fenomeen, waar ik ook elk jaar opnieuw naar uitkijk. Verhalen Vertellers, de zevende alweer. Onlangs is de eerste en de tweede editie, samen met twee verhalen extra (van Tais Teng en Johan Klein Haneveld) in één band verschenen. De eerste drukken… totaal uitverkocht. Dat wil toch ook wel iets zeggen, niet? Maar goed… de Zevende. Dat moet geluk brengen! En dat is ook zo!Naar mijn mening is Verhalen Vertellers 7 een van de beste edities ooit! De eerdere zes, daar had ik ook nooit te klagen over, maar deze heeft iets extra’s vind ik. Het is moeilijk te beschrijven wat het is. Hebben de schrijvers hebben nog meer hun best gedaan dan anders? Of wat… ik weet het niet, maar dat ik het fijn vond om deze anthologie te lezen… dat moge duidelijk zijn. Laten we de verhalen per verhaal eens nalopen en op hun merites beoordelen.

– Tais Teng – Yana, waar de perziken rijpen (SF)
Pracht van een verhaal bij de omslagillustratie. Na een dikke achthonderd jaar arriveert het generatieschip Akharin Amid bij Tau Ceti, waar de enige bewoonbare planeet is gesitueerd. Aan boord een artiest die met zijn kunst onrust creëert. Vigdis Hassansdottir wordt uit de bemanning geselecteerd om de onruststoker te ontmaskeren!
– Theo Barkel – De Laatste Oorlog (SF)
Theo introduceert aliens, de laatste twee overlevenden van een galactische oorlog, die op zoek zijn naar intelligent leven. Die vinden ze op aarde. Een van de aardbewoners komt onder hun controle, maar… de terugkoppeling… Leuk verteld met een vrij slechte afloop!
– Jaap Boekestein – Perikelen rond de houten totembeesten van Kiez-Büzel. Toen Sergio veertienhonderdvijfenzeventig was (SF)
Ah… altijd weer een onverdeeld genoegen een Sergio verhaal aan te treffen. Getooid met vlagen van humor en uitwassen van verdenkende combinaties van struikelgedachten, ofwel… weinig speurwerk, maar gewoon uitermate scherpzinnige observaties en conclusies! Het behoeft niet altijd moeilijk te zijn, maar wel leuk! Dit is weer een snoepie van een verhaal!!!
– Johan Klein Haneveld – Soortelijk gewicht (SF)
Een schip rondzwevend boven de atmosfeer van Venus oogst inheemse algen en bacteriën. Technicus Salman Wihauter doet een ontdekking en brengt de kapitein op de hoogte van zijn bevindingen, maar… die gelooft hem niet. Een spannend en logisch verhaal ontvouwt zich. Mooi, zoals Johan als de beste kan!!!
– Charles van Wettum – Kelder 4 (SF)
Een bijzonder boeiend én origineel verhaal, dat zich in het Koepel Goes universum afspeelt. Op zichzelf al een geweldige bundel! Michael gaat met zijn ruige, en vooral, rauwe broer Igor op stap. Hij ontdekt… Geweldig verhaal!!! Gaat het bij een volgende herdruk deel uitmaken van de bundel?
– Tais Teng – Waarom we op een gebroken muur staan, met zwaarden die te roestig zijn om ooit te kunnen slijpen (FA)
Een hommage aan K.J. Parker (Thomas Charles Louis Holt)! In het Nederlands is van hem slechts één boek vertaald verschenen: De kleuren van Staal. Dus waarom? Dat weet ik nog niet. Het is niet zo dat hij zojuist is overleden of zo. Maar eens kijken of ik er achter kan komen. Wat het sowieso wel is… is dat het een pracht van een Fantasy verhaal is. En… met dingen die her en der bekend voorkomen, maar waarvan je niet weet waar dan van. Als hommage is het in ieder geval geweldig. Als dit verhaal een hommage aan, bijvoorbeeld mij zou zijn, dan zou ik daar behoorlijk mee in mijn sas zijn!!!
– Esther Geurts – Zeeën van tijd (FA)
Een verhaal , duidelijk geschreven vanuit haar eigen gevoelens. Ze raakte mij er ook mee! Texel is voor mij een heel belangrijk eiland. Zelf kom ik er al zo’n zestig jaar. Mijn eerste herinnering daar is vissen op zee met mijn oom die op Texel woonde. Lichtelijk zeeziek en die vieze zagers… Een situatie, geschetst als in het verhaal, een afscheid nemen van het leven, omringt met mensen waar hij van houdt, is gemakkelijk voor te stellen. Mooi én indrukwekkend!
– Eveline van Dienst – In de handen geschreven (FA)
Een soort verhaal waar ik altijd toch een soort van moeite mee heb. Je weet altijd waar het op af gaat, dus verrassend of origineel is het nauwelijks te noemen.
– Roger Kilmore – Zo precies tussen alles in (SF)
Toch nog wel even heb ik er over na moeten denken of dit verhaal wel fantastiek was. Het was inderdaad maar even. Het is een verhaal met een heel sterk einde. Verrassend ook! Het begint met het feit dat Claudia ontdekt dat ze geen dochter van haar vader is. Bij sommige delen van het verhaal heb ik zo mijn gerede twijfels, maar het ijzersterke einde maak daar een faliekant einde aan!
– Martijn Kregting – Uit balans (FA)
Een complex verhaal. Uiteindelijk het gevecht tussen goed en kwaad in de wereld! Dat gevecht vindt opnieuw plaats omdat in elke generatie een kind uit het goede en een uit het kwade geboren wordt. Het gevecht, tussen allerlei mensen, bezeten voor fsntastieke wezens, of liever wezens uit de horror literatuur, zoals banshee’s, weerwolven en andere creaturen, beschermen de onvolgroeide kinderen. Ik vrees dat ik het redelijk moeilijk te volgen vond. Wie is de drager van het goede, dan wel het kwade kind? En… wat zou de consequentie zijn als de ene of de andere zou winnen?
– Yvette Hazenbroek – Sterrenwacht (JFA)
Een nogal kinderlijk, maar niet minder aandoenlijk verhaal over heksen en dan met name een heks niet heel erg goed in heksen is. Toch vreemd dat dit jeugdverhaal in Verhalen Vertellers 7 opgenomen is.
– Gé Ansems – Professoren in de luiers (SF)
Magnifiek verhaal! Gefascineerd en steeds gefascineerder las ik een origineel gegeven wat ook nog eens prachtig uitgewerkt was! Lof, meer dan lof!!!
– Anton de Lange – De brug naar de mist (FA)
Een verhaal dat naar een legende riekt en alwaar de overkant van de rivier zich in een andere tijdzone bevindt. Lastig te plaatsen dit verhaal, maar… duidelijk fantastiek, intrigerend én… mooi verteld!
– Karel Smolders – Bekijk het eens anders (SF)
Angstaanjagend verhaal! Karel Smolders heeft daar wel een patent op. Toekomstvisies die je de stuipen op het lijf jagen! Op het moment dat ik zo’n verhaal lees, denk ik: “Jehosaphat zei gedankt, dat ik dat niet meer mee zal maken.” Het verhaal! De toekomst is nu! Er is een masker beschikbaar dat, als je het op zet, het alle onaangename dingen voor je weg filtert en je een prettig leefgebied voorschotelt. Hoe extreem is zo’n ding nu eigenlijk? Zoals gezegd… Angstaanjagend!!!
– Jaap Boekestein – Struinen tussen de slapers van de bevroren ondiepzee. Toen Sergio veertienhonderdvijfenzeventig was (SF)
Hatsikidee! Nog een Sergio en nota bene uit hetzelfde levensjaar! Dat Jaap een oneindige fantasie heeft, zo groot als het universum zelf, is overduidelijk inmiddels! Alweer levert hij een waanzinnig én fantasievol Sergio verhaal af, dat klinkt als een klok. Ik ga er helemaal niets over vertellen. Als ik dat wel zou doen, dan zou dat alleen maar afbreuk doen aan de beleving. Dit verhaal doet er mede de behoefte nog groter worden om eens een totale Sergio verzamelbundel onder ogen te krijgen. Maar… de beloofde 900.000+ woorden, boezemen me wel angst in. Dan zou ik tot mijn dood niets anders meer dan Sergio lezen. The Horror… Oh, the Horror of it all!
– Tais Teng – In glanzende barnsteen gevangen (FA)
Samen met zijn illustere voorganger (in deze anthologie) vormen Tais Teng en Jaap Boekestein een schrijversduo zonder weerga. Samen de uitvinders van de Ziltpunk en elk zich ontwikkelend in mysterieuze wegen! Zowel samen, als wel alleen, behoren ze tot de Nederlandstalige top van verhaalsmeden! Ook in dit verhaal excelleert Tais Teng alweer! In tegenstelling tot in de ‘normale wereld’ mag een verhaal nooit eindigen in Sunneth’s wereld. Het zou het einde kunnen betekenen van haar wereld! Een clan van verhalenvertellers zorgt voor continuïteit, zodat de verhalen immer doorgaan! Prachtverhaal!!!

Zoals ik al eerder zei… ik denk dat Verhalen Vertellers 7 de beste editie tot nu toe is. Dat moet editie 8, nog maar eens zien te verbeteren, wat ik uiteraard wel wens en hoop, natuurlijk. Nog maar een kleine driehonderd dagen voordat we het zullen weten, hoe kom ik die ooit door? Nou ja… gewoon maar stug doordoen! Er ligt nog meer dan voldoende moois te wachten! Wat dacht je van bijvoorbeeld… De handjeklapmachine van Johan Klein Haneveld? Heel verrassend! De recensie… binnen niet al te lange tijd!

Jos Lexmond

9000 levens (DIV)
Souvenierbundel 9000con #2 (4 mei 2025, Gent)
VZW Future Visions Unlimited en 9000con preseteren
EdgeZero Publicaties (2025) € 10,00
Samenstelling: Finn Audenaert
Omslag: Tais Teng/Tais Teng
Verkrijgbaar via Amazon

Deze anthologie was bedacht door de organisatie van 9000con, gehouden op 04-05-2025 te Gent, met bijdragen van de vele auteurs die de 9000con kwamen bezoeken. Ik heb geen idee hoeveel er uiteindelijk na de Con met de bezoekers mee naar huis zijn gegaan om nog eens stevig na te kunnen genieten. Dat staat allemaal te lezen in het voorwoord, gedaan door Daja en Olav Heirman, namens de organisatie. Prachtig initiatief natuurlijk, dat absoluut navolging behoeft. Ik werd benaderd om een bespreking van deze anthologie te doen. Helaas is dat inmiddels ruim na de 9000con, maar nog een aantal andere en eerder ontvangen boeken en tijdschriften gingen voor. Maar nu dan. Het is er tijd voor. Eens kijken wat deze unieke uitgave te bieden heeft!

– Tais Teng – Hoe konden we de mens ooit vergeten? (SF)
Een opening, het verhaal van de omslag, om van te dromen! Pracht van een verhaal! Evana Emdalen ontwaakt na lange tijd op een regeneratiekubus. Ze wilde echter niet meer herboren worden en toch is ze er weer. Waarom? Een bijzonder grappige ontwikkeling!
– Finn Audenaert – U komt toch ook naar de algemene ledenvergadering van de VBN? (FA)
Vermakelijke uitnodiging van de vereniging ter bevordering van nachtmerries. Samen met, zo mogelijk, nog vermakelijker programma. Je zou haast zin krijgen om te gaan!
– Frank Roger – De terugtrekking (FA)
Een atypisch verhaal voor Frank Roger, alhoewel… wat is atypisch voor Frank? Een rotstuin begint zich in alle richtingen te verplaatsen, te groeien. De mens moet vluchten. Ernstig, maar goed verteld! Verhaal van een eregast!
– Goran Lowie – Vijf geschenken van je levensgezel (Gedicht)
– Mike Jansen – Sjonnie (SF)
Een ontzettend mooi verhaal over opgroeien, leven, verlies en houden van. Sjonnie was er getuige van en kon zichzelf uitschakelen. Na een rijk leven, waarin hij steeds beter functioneerde. Noem me sentimenteel, maar het bracht een traan naar mijn ooghoek! Verhaal van een eregast!
– Johanna Lime – Defragmentatie (SF)
Eerlijk gezegd weet ik niet goed wat ik met dit verhaal aan moet. Een stad op de maan, waar het verschil in zwaartekracht geregeld wordt vergeten. En waarom zo’n stad op de maan, waar je steeds een ruimtepak aan moet trekken? Mannen die Mis en Match heten? Dingen die logisch zijn moeten uitgelegd worden. En waarom is de cybernetica in Almere nog niet zo ver gevorderd als op de maan? Uiteindelijk lopen twee halve robots, of cyberneten, al een hele tijd rond zonder hart. Wiens hart is van wie? Het verhaal duurt en herduurt. Verhaal van een eregast!
– Frida Bouwmeester – De vleeskathedraal (FA)
Ik heb het gelezen én nog eens gelezen. Ik denk dat ik het als een soort van droom heb ervaren, maar zeker ben ik er niet van. Het gebeurd niet vaak dat ik een verhaal niet begrijp, maar het kan natuurlijk ook dat het verhaal onbegrijpelijk is. Als dat niet zo blijkt te zijn… alvast sorry! En… Frida Bouwmeester is onbekend voor mij en Fandata!
– Goran Lowie – Elegie voor een asteroïde-mijnwerker (Gedicht)
– Luc Vos – Pijn (Geen)
Ultrakort verhaal dat ook al onbegrijpelijk is. Maar… geen fantastiek!
– Charles van Wettum – Onderhandelaar (SF)
De goden zijn gelooft! Na een aantal ongedurige verhalen, een echt Charles van Wettum!!! Dolle pret. Puntjes op de i… scherp onderhandelen en je hebt wat, Maar gelukkig ben je van je tinnitus af! Eerder verschenen in: Fantastische vertellingen 66 en de bundel Anderen.
– Johan Klein Haneveld – Open deur (SF)
Waanzinnig én geweldig verhaal over het komende einde van de wereld. De hoofdpersoon wordt gebeld door vriend Peter. Tussen de hoestbuien door vraagt hij de naamloze hoofdpersoon naar zijn huis te komen en of hij het niet erg vind om door het raam naar binnen te komen. Ademloos gelezen! Eerder verschenen in King’s Things (het online blad van de Stephen King Fanclub) mei t/m juni 2020.
– Laura Scheepers – Jachthond (Gedicht)
– Bruno Lowagie – Het liefdeskind (SF)
Een stel, Lara en Fabio, zijn ineens in verwachting van een kind. Sinds 2040 is er geen natuurlijke zwangerschap meer ontstaan. Ze krijgen tientallen aanbiedingen om hun kind te verkopen, maar wat doet dat alles voor hun verhouding. Simpel gegeven, prachtig uitgewerkt!!!
– Mike Jansen – De kosmische kotsfontein (SF)
Pracht van een humorvol verhaal over een friettent (of frietkot) in een parallel universum, waar onbegrijpelijke wezens een kroket nuttigen en wezenloze onzin debiteren. Hijzelf: ‘Het leven is wat het is’. Hilarisch!!!
– Ruben De Baerdemaeker – Exodus (Geen)
Een groot aantal mensen op weg als in een exodus. Geen fantastiek!
– Goran Lowie – Ons gezicht wordt aarde, onze handen worden spades (gedicht)
– Frank Beckers – De Minotaurus sterft niet (FA)
De Minotaurus, een ongoing verschijnsel! Eeuwigdurend of zolang er mensen zijn. Gedood mag hij nooit!
– Guido Eekhaut – De fluisterende bloemen (SF)
Een gezelschap bezoekt het landgoed van Lord Lanark. De situatie is vreemd! De plaatselijk bevolking gedraagt zich afwachtend en er is geen afdoende verklaring voor de fluisterende bloemen. Wat is hier aan de hand. Mystiek en prachtig verteld verhaal dat zich in verschillende tijden lijkt af te spelen.
– Mike Jansen – De raaf van redelijkheid (FA)
Een man in een zwarte kille wereld, vol schemer en stenen, scherp als gebroken glas. Wat is zijn doel? Een zwarte raaf weet het! Een duister verhaal, dat leest naar een einde! Sfeervol verteld!
– Elisabeth Boom – Leviathan, een senryu van mytische proporties (Gedicht)
– Luc Vos – Vlees… (HO)
Het eten van vlees… niet meer van deze tijd. Maar… het is moeilijk om ervan af te blijven, zeker als je alter ego blijft aandringen. Maar… de geest is sterk! Toch? Mooie alleenspraak!
– M.G. Crow – Arachnofobie (geen)
Een droom verwoord (geen fantastiek)
– Tais Teng & Jaap Boekestein – Dansen voor Azathoth (FA)
Een verhaal als een verzameling van zowat alle Lovecraft werelden! Bijzonder leuk gedaan! Alles komt voorbij in dit ene verhaal. Kadath, Kadhal, Dagon en wat al niet meer. Prachtverhaal! Liefdevol én grijzend als het Blinde Doofstomme Beest op de Kale Berg, verpakt in Lovecraft pakpapier met demoontjes!!!
– Mike Jansen – Dode werelden wekken (SF)
Een ruimteschip met een aantal mensen aan boord. De missie is: Een dode wereld tot leven wekken! Een klein verhaal waarover nagedacht is en wat er wezen mag!
– Goran Lowie – Kwalitatieve Analyse van de Bewoners van het Generatieschip (Gedicht)
– Laura Scheepers – Tijdreisvlog (SF)
Grappig, maar een ietwat naïef tijdreisverhaal. Het apparaat transporteert de ongenoemde schrijfster van de vlog en haar oom Nicolaas (de uitvinder van), kriskras door alle tijden. Als je er licht en luchtig én welwillend tegenaan kijkt (zoals ik deed) is het best wel heel erg leuk!
– Finn Audenaert – De jongen op de dolfijn (FA)
Een toch wel wat simpel verhaal over een pas getrouwd stel, waarvan het huwelijk nu al weer zijn beste tijd gehad lijkt te hebben. De vrouw is gebiologeerd door het standbeeld van een dolfijn en een jongen, die voor de kust in het water ligt.
– Luc Vos – Gewonnen (HO)
Een wel heel erg apart zombieverhaal, duidelijk origineel te noemen! Mooi en spannend verteld en de clou zit, zoals de bedoeling is, natuurlijk aan het einde!
– Bruno Lowagie – Vijf dingen gezegd door de minnaar van de godheid (FA)
Een wel heel erg vreemd verhaal! Als… het al een verhaal is. Geen idee! Nog maar een keer of twee lezen, denk ik! Even later… en toen wist ik het nog niet. Schoorvoetend toch maar als Fantastiek bestempeld!
– Remi Lootens – Tot in de eeuwigheid (HO)
Fascinerend verhaal. Adrien verongelukt en wordt dood thuisgebracht. Zijn vrouw Mira, haalt boeken tevoorschijn en voert de oude rituelen uit. Adrien komt terug tot leven, maar… mooi verteld verhaal!

Hier eindigt het verhalendeel. Het wordt nog gevolgd door het terug-in-de-tijd artikel van Patrick Van de Wiele over Time Birth/Tijdsgeboorte, het audiovisueel SF-spektakel door The Dunwich Experience, waar uiteraard Eddy C. Bertin (wie kent hem niet!) achter schuilging.

Waarna al het moois dan nu echt gedaan is! Ah wel… al het moois! Ik moet constateren dat je kwaliteit van de verhalen wisselend is.

Jos Lexmond

Sterrenkijkers (DIV)
Godijn Publishing, Hoorn (2025)
314 pagina’s; prijs 22,99
Omslag: Eris-Eye

Het is wederom geweldig, de jaarlijkse uitkomst van de Fantastieke Godijn verhalenwedstrijd gelezen te hebben. Godijn heeft, in tegenstelling tot anderen, de fantastische gewoonte een prachtige anthologie uit te geven met de vijfentwintig beste verhalen, plus een tweetal bonusverhalen. Driewerf hoera!!! Meer dan lof dus voor dat initiatief dat absoluut navolging behoeft. Sterrenkijkers is al de achtste verhalenwedstrijd van Godijn en wat mij betreft mag dit tot in alle eeuwigheid doorgaan.

Als ik zo eens langs de rij van auteurs kijk, dan zie ik bekende, tot zeer bekend, auteurs voorbij komen, maar ook nieuwe, onbekende! Hopelijk, ook al behaalden ze niet de hoogste plek, zetten ze door en blijven schrijven. Wie weet… volgend jaar. Oefening baart kunst in deze…

We zullen eens kijken wat er allemaal voor moois en minder moois in deze Sterrenkijkers staat.

01. Sander Klijn – Resonanties (SF)
Nog geen ander verhaal van deze anthologie gelezen. Ik weet dat dit verhaal van de winnaar is, maar nu voel ik het ook! Prachtig verhaal over een biologische sterrenkijker, verantwoordelijk voor de werking van een sterrenschip. In Fandata staan nog slechts twee verhalen van Sander genoteerd. Knap dat je dan nu al een verhalenwedstrijd kunt winnen én ook nog de zevende plaats kunt behalen!
02. R. Palmas – Cyberghost (SF)
Sterk verhaal over eenzaamheid, pijn, vrienden en liefde! Een vrouw is door een, niet nader genoemd, incident gewond geraakt aan haar ruggengraat en sluit zich af van de wereld en van het net.
– 03. Charles van Wettum – De versneller (SF)
Een wel heel aparte versie van sterrenkijken, dat is Charles wel toevertrouwd! Een digibeet, genaamd Hein, genegeerd door zijn dochter (belust op Stars), neemt contact op met Mormon, een bedrijf dat bèta testers zoekt voor het versnellen van digitale vaardigheden. Mooie derde plek voor Charles!
04. Pim van Baal – Aegis (SF)
Op zich geen onaardig verhaal, maar de aanname dat je iets dergelijks op Ganymedes, met wat voor pak dan ook, overleeft, en dan een dergelijke afstand afleggen, ook al met wat voor pak dan ook… dat gaat me toch iets te ver! Maar goed… het einde komt met een schok!
– 05 Mirjam Ootjes – Mank (FA)
Pracht van een sprookje! Een jongen die mank is, wordt niet voor vol aangezien. Een ster denkt dat Mank, zoals de jongen zichzelf heeft genoemd, een wens heeft gedaan. Eindigt filosofisch en geeft stof tot nadenken!
– 06 Laurens Wittevronghel – De Middernachtegaal (HO)
Griezelig verhaal over een fotograaf van beroemdheden, die zijn slag denkt geslagen te hebben, maar daarentegen… Spannend verteld!
– 07 Sander Klijn – De Bleke Morgenster (SF)
Een Griekse tragedie gelijk verhaal. Van goden die een zonnestelsel bewaken tegen de duisternis. Een duistere schim landt op een van de planeten. Een onderhoudend drama met een daverend einde, maar toch ietwat vreemd dat het toch nog op de zevende plek eindigde.
– 08. Edward van Egmond & Paula Shepherd – De sterren, de eenzaamheid (SF)
Een beetje een vreemd verhaal wat begint met gesteggel tussen Joanna en Rodney de AI. En… de vreemdheid die blijft naarmate het verhaal zich ontwikkeld. Op de een of andere manier komt het onwaarschijnlijk voor.
– 09. Ruben Jonges – De eeuwige getuige (FA)
Met licht opgetrokken wenkbrauwen en meer dan verbaasd, lees ik dit verhaal. De negende plek voor dit would-be sprookje? Van een zeewezen dat zonder problemen ‘frisse’ lucht inademt. Dat zelfde wezen komt vanuit grote diepte naar de oppervlakte. Geen implosie gevaar door grote drukverschillen? De transformatie naar een standbeeld? Werkelijk?
– 10. Gitta Van Reeth – Operatie navelstreng (SF)
Dramatisch verhaal over de teloorgang van de aarde. Slechts een klein deel van de mensheid is te redden. Als… dat ruimtestation maar losgekoppeld kan worden van de ruimtelift. Spannend én dramatisch. Mooi verteld!!!
– 11. Martijn van Luikhoven & Finn Audenaert – De tranen van onze lieve heer (FA)
Moet Martijn geen Maarten zijn? Maar buiten dat… uitermate vermakelijk verhaal over een vermeende charlatan met onvermoede gaven, van twee heren in een nieuwe combi. In eerste instantie zou je niet zeggen dat het een fantastiek verhaal is, maar uiteindelijk…
– 12. Django Mathijsen en Anaïd Haen – De stuff van Eden (SF)
Pracht van een dramatisch verhaal! Een zoon en duizenden andere zonen en dochters verdwijnen. Ze lijken in het niets opgelost. De vrouw van de professor is ontroostbaar. Waar is haar zoon? Een levensgroot drama die tot menige hoogtepunten leidt!
– 13. Ben RJ Dictus Lambrechts – Dresscode: Stijlvoll verdoemd, Getekend, het management (FA)
Een parodie op van alles en nog wat? Een hoofdduivel die constant Mon Dieu en dergelijke roept? Al met al een bijzonder vreemd, maar toch, origineel verhaal. Niet mijn directe ‘Cup of Tea’, maar… misschien zijn er liefhebbers voor.
– 14. Carlijn Peeters – De duivel tussen de sterren (FA)
Sprookje verpakt in een gruwelijk verhaal, waarin de moord op de achterblijvers in het tentenkamp in de woestijn, op de achtergrond raakt. Ondanks het drama en de impact op de jongen, een discutabel verhaal. Fantastiek of niet?
– 15. Johan Klein Haneveld – De lens van Herschel (SF)
Absoluut fascinerend verhaal! Eerlijk gezegd heb ik getwijfeld in welk genre ik dit verhaal zou plaatsen. Het had ook Horror kunnen zijn. Vreemd dat De lens van Herschel slechts op de 15e plaats eindigde. Gezien een aantal voorgangers had een top tien (of misschien wel top vijf) plek, me een beter geleken.
– 16. Mike Jansen – Het wijken van de nevels (SF)
Magnifiek verhaal over een ontdekkingsreis in de hoogte. Shigane en haar Meiki, haar Hooglandfrier, zoeken de route die Thuren Hoogklimmer ooit nam om boven de alom vertegenwoordigde wolken te komen om de sterrenhemel te kunnen aanschouwen. Wat mij betreft… verdient ook dit verhaal zeker een top tien notering!!!
– 17. Laura Weterings – De waterman (SF)
Toch wel een vrij vreemd verhaal! De sterrekijkers op deze wereld sporen de inwoners van aan omhoog te kijken, want op een dag zou het schip, dat de voorouders naar deze Blauwe Wereld gebracht had, weer door de wolken breken! Sirius heeft een probleem voor zichzelf! En Sirius is meteen figuur die dit verhaal vreemd maakt. Zonder dat zou het een prettiger verhaal geworden zijn.
-18. Sanne Hazeveld – De prijs van het drakenglas (FA)
Een vrij simpel drakenverhaal met een simpel einde. Leuk verteld en voor een debuut okay, maar weinig origineel te noemen! Veel lezen, ervan leren en veel oefenen!!!
– 19. Laura Scheepers – De voorspelling (FA)
Een lieflijk sprookje, maar volgens mij ietsie te lieflijk voor deze wedstrijd. Al zijn al wel alle gewenste elementen hierin aanwezig. Wel heel mooi verteld!
– 20. Luc Vos – Tot het weg is (SF)
Gevoelig verhaal over overbevolking en de noodzaak tot inschuiven, waardoor dochters… Met een hartverscheurend einde. Toch wel een te lage klassering!
– 21. Heidi Tijms – Het teken van drie (SF)
Bij dit verhaal heb ik dubbele gevoelens. Aan de ene kant heb ik het gefascineerd gelezen en aan de andere kant vond ik het vrij naïef en ongeloofwaardig. Het was dus best een redelijk goed verhaal, maar het kan toch ook zeker veel beter.
– 22. Mascha van Duijn – Onder de Grote Beer (SF)
Prachtig verhaal, waarvan ik het moeilijk vind iets meer te schrijven dan dat het ‘ongrijpbaar en prachtig’ is. Een (of zelf meerdere) herlezing zal hopelijk uitkomst bieden! Of… weet je wat… lees het lekker zelf. Het is de moeite meer dan waard!!! Een hogere klassering was mooi en terecht geweest!!!
– 23. Carlijn Peeters – Meer dan goud (Geen)
Een niet onaardig niemendalletje. Maar… geen fantastiek!
– 24. Eline van Leeuwen – De gevonden ster (FA)
Origineel verhaal dat met gevoel geschreven is. Alleen… de sterren op de bodem van de zee, de gezonken sterren, zitten me nog niet erg lekker. Misschien toch te bezien als een sprookje.
– 25. Gerhard Pijnenburg – Tweede ster van rechts… (FA)
Bijzonder vermakelijk en origineel verhaal, waarin allerlei kinderverhalen, legendes en kindervrienden doorheen gehaspeld worden en uiteindelijk een kindervriend (lees vijand) wordt die in het nauw komt. Tinkerbell moet voor een oplossing zorgen. Leuk gedaan!!!

Bonusverhalen:

– Pan Robinson – De laatste executie (FA)
Prachtverhaal van de winnaar van vorig jaar. Ayana werd gevangen genomen en veroordeelt tot het uitvoeren van twintig executies. Te beginnen met die van haar moeder, de voormalige thesaurier van de kroon van het keizerrijk Aktzum. Elke executie werd op haar lichaam getatoeëerd, Mooi, rauw én gevoelvol verteld. Eindigt in een drama!
– Daniel Warmoeskerken – Sterrenstof (SF)
Wederom een mooi verhaal, ditmaal van een van de juryleden! Cees is een infiltrant en zijn opdracht is te infiltreren in de faciliteit die feeën houdt om hun sterrenstof. Sterrenstof verdooft de pijn en is daarom een gewild artikel geworden. Het is een verhaal over een man die ziek is en zijn menselijke en kwetsbare kant toont.

En… dat was Sterrenkijkers! In zijn geheel gezien een strakke anthologie, waar ik meer dan plezier aan heb beleeft. Zoals gewoonlijk strookte mijn eigen visie met die van de jury, maar het zou raar zijn als dat niet zo was. Ik heb eigenlijk maar een opmerking te plaatsen (wat ik nu ga doen) en dat is dat ik de namen van de auteurs boven aan hun verhalen mis. Dat is lastig, je moet steeds weer in de inhoudsopgave kijken wie het ook al weer geschreven heeft. Maar dat is alles. Geen idee eigenlijk wat het thema voor volgend jaar is, maar we zien volgend jaar wel wat het was. Voor diegenen die komend jaar meedoen… ik hoop dat jullie het wel (komen) te weten. Dat schrijft een stuk makkelijker.

Jos Lexmond

De Belofte. Out Of This World Wedstrijdbundel (DIV)
EdgeZero Publicaties (2025) € 12,99
Samenstelling: Finn Audenaert
Omslag: Mike Jansen/Tais Teng
Verkrijgbaar via Amazon

De wedstrijd van het online magazine Out Of This World van 2025 had als thema De Belofte. Dat heeft toch weer een mooi stelletje verhalen opgeleverd. Aanschaffen dus! Voor de prijs hoef je het, zoals gewoonlijk, niet te laten bij EdgeZero!!!

Kwan Aben-Lee – Mijn moeder is een tijdreiziger (SF)
Van Kwan Aben-Lee. Fandata en ik hadden nog nooit van de vrouw gehoord. Dat geeft meteen al een geruststellende gedachte. Als een totaal onbekende kan je een fantastieke schrijfwedstrijd winnen! Mooi! Waar zal ik eens over schrijven? Hmm… Jammer dat mijn writersblock me nog steeds parten speelt. Maar goed… prachtig tijdreisverhaal en een terecht winnaar. Nu maar wat info over de persoon op proberen te duikelen!
– Miriam Ootjers – Het wonderkind (FA)
Prachtig en zeer origineel verhaal, waarin twee mensen behept zijn met de kunst van het ontsnappen naar andere lichamen. De ene zit vast in een lichaam van een vijfjarig meisje én wil verandering. Ze wil in een lichaam van een volwassen persoon. Goed doordacht en verteld. Tweede plaats in de schrijfwedstrijd.
– Mehmet Küçükaycan – Meneer Joske (FA)
Alweer een debutant! En wat voor een! Een met een welhaast ongelooflijk mooi verhaal. De twist aan het einde is meer dan subtiel, maar oh zo mooi!!!! Dit doet de derde plaats in waarde herzien!
– Mike Jansen – De prijs van een naam (SF)
Een verhaal dat je bij de strot pakt en je door de vertelling heen sleurt. Een wereld vol gevaren, waarin je natuurlijk goed je pak analyseert én de aanval is de beste verdediging! De Alien gebruikt de gevaren van de wereld als schild en wapen, maar… Gevoelig verhaal over macht en onmacht en… een belofte, die meer dan dat inhoudt! Vierde plaats in de schrijfwedstrijd.
– Erwin Colson Thimister – Vervreemding (SF)
Erwin lanceert een ultieme Alien. Een Alien met een missie, met een belofte! Prima verhaal met toch wel een beetje een saai begin. Vijfde plaats in de schrijfwedstrijd.
– Tais Teng – En dansen de duvels (FA)
En wederom een prachtverhaal van Tais Teng. Een jonge glazenwasser doet in zijn jeugd een belofte aan Sint-Antonius. Jaren later… Ondanks dat Tais tot de deelnemers behoorde komt zijn verhaal, vreemd genoeg, niet voor in de uitslagenlijst achterin het boek!
– Luca Willems – Tegen de stroom in (FA)
Een sprookjesachtig verhaal, niet bijster origineel, maar wel leuk gedaan! Zestiende plek (Ex aequo) in de schrijfwedstrijd.
– Paula Sheperd – Het beloofde land (SF)
Een groep kolonisten vestigt zich in een groene vallei op een onherbergzame planeet. In eerste instantie lijkt alles pais en vree, tot een van hen plotseling verdwijnt! Een lichtelijk voorspelbaar verhaal, waarin niet alles is wat het lijkt! Twaalfde plaats in de schrijfwedstrijd.
– Jaap Boekestein – Komst en wederkomst op Thaughar II. Toen Sergio zeventienhonderdzevenenveertig was (SF)
Jaap heeft een verklaring gedeponeerd, die Sergio de logische mogelijkheden geeft om zoveel avonturen te beleven als hij deed. Hij was onsterfelijk! Briljant, zeg ik… Magistraal! Alweer een pracht van een Sergio verhaal in een universum dat miljarden jaren beslaat! De vijfentwintigste plaats, weliswaar ex aequo, maarrrr… hoe dat zo?
– Django Mathijsen – Gisteren was niet meer gisteren (SF)
Leuk verhaal, rauw en onverschillig. Man gaat een soort van Barbiepop kopen in een louche winkeltje, waarbij hij in een politie-inval betrokken raakt. Vluchten is de enige manier om te ontsnappen. Tijd is een raar en onverbiddelijk ding. Achtste plaats in de schrijfwedstrijd.
– Ada Martens – Droometers belofte (FA)
Een vreemd aandoend verhaal over een man in een woestijn. Hij heeft dorst en veranderd langzaam in … wat? Zoals gezegd een vreemd verhaal, zonder doel lijkt het wel. De man verwordt tot iets, maar wat? Vijftiende plaats in de schrijfwedstrijd.
– Hay van den Munckhof – Geheimen (FA)
Ondanks het feit dat ik de titel niet begrijp, is ‘Geheimen’ een mooi Fantasy verhaal in een wereld van moord en doodslag. Veranderd de bloedige hel in een wereld van rust en vertrouwen? Mooi gedaan! Achttiende plek (Ex aequo) in de schrijfwedstrijd.
– Edward van Egmond – … komt schuld (FA)
Louis Jolie heeft een gave, de gave van genezing. Maar hij voelt dat zijn gave niet oneindig is. Hij kan niet iedereen redden. De Duisternis komt en biedt alle kracht die maar nodig is tegen een belofte. Op een dag zal de belofte ingelost moeten worden! Mooi verhaal! Zesde plaats in de schrijfwedstrijd.
– Arndt van Ruremonde – Girennes geheim (FA)
De heksenjager van Belan oreert op het schavot over de daden van Elnia en niet lang daarna rolt haar hoofd in de richting van de kleine Diran. Wie is de volgende? Niet onaardige, maar vrij simpele Fantasy. Als je zo’n prachtige naam hebt wil niet zeggen dat je meteen ook prachtige verhalen kunt schrijven. Blijven oefenen én… veel lezen! Eenentwintigste plaats in de schrijfwedstrijd.
– Charles van Wettum – Alles wordt beter (SF)
Prachtig én kort verhaal! Maar… wat maakt kort uit? Alles is vermeld! Verhaal over de bewustwording van een geavanceerde computer. Een AI? Wat dan ook! Zevende plaats in de schrijfwedstrijd.
– Thomas de Vries – Het woord voor overleven is aanpassen (SF)
Waarom lijkt de titel zoveel op die van Ursula Le Guin: Het woord voor wereld is woud? Een eigen titel verzinnen is zoveel beter! Maar goed! Mooi verhaal, daar niet van, maar… het is godsonmogelijk te evolueren van een mens naar een mutatie, volledig aangepast om te overleven in een vijandige omgeving. Vijftig jaar voor de procedure is te kort. Véél te kort! Negende plaats in de schrijfwedstrijd.
– Alexandra Dingenauts – As en afscheid (HO)
Prachtig én dreigend verhaal! Samuelo overlijdt, maar de band met zijn zoon is zo sterk, dat hij niet kan overgaan. Hij blijft bij hem, maar bemerk allengs dat een andere entiteit zich schuilhoud en leert van hem. Ademloos gelezen! Horror van de bovenste plank! Ik wil absoluut meer van deze dame lezen, want… eerste publicatie en meteen al een dergelijke kwaliteit! De vijfentwintigste plaats in deze wedstrijd, weliswaar ex aequo, maarrrr… ook hier… hoe dat zo? Veel te lage notering!
– Hervé Suys – Onverwachte hoek (FA)
Een man komt bij zonder zijn telefoon. Hij reikt naar het toestel, maar valt erdoor uit zijn stoel. Hij ziet een enorm spinnenweb in de hoek van de kamer. Hij maakt aanstalten het op te ruimen, als de spin tot hem spreekt. Leuk verhaal, dat anders eindigt dan dat je verwachte! Drieëntwintigste plek (Ex aequo) in de schrijfwedstrijd.
– Laura Scheepers – Roos van hoop (FA)
Laura Scheepers verraste me alweer met dit lieflijke verhaal van de liefde tussen een mensenkind (lees vrouw) en een Fae. Na een nacht vol liefde verlaat de Fae de vrouw en laat een roos achter. Zolang de roos bloeit, is dat een belofte is dat hij terug zal komen. Sprookjesachtig mooi! Zestiende plek (Ex aequo) in de schrijfwedstrijd. Had van mij beduidend hoger mogen eindigen!
– Johan Klein Haneveld – Sterrenhemel (SF)
Johan schreef een ijzingwekkend verhaal. Een wereld na een atoomoorlog, of een atomaire ramp, met overlevende in een bunker diep onder de grond. De hoofdpersoon, las zijn dochter Estella voor uit een boek en beschreef haar de sterrenhemel bij nacht. Uiteindelijk moest hij haar beloven haar wens, het zien van de sterrenhemel, uit te laten komen. De waarheid is nog gruwelijker! Tiende plaats in de schrijfwedstrijd.
– Danitsja Roedema-Kors – Ik kom terug (SF)
Mooi verteld verhaal! Een Alien en een aardse man (een halfaap), hebben een relatie. De Alien moet terug naar haar wereld en belooft terug te komen. Zestig jaar later komt ze terug met nieuws. Je ziet het aankomen, maar toch!!! Achttiende plek (Ex aequo) in de schrijfwedstrijd.
– Karel Smolders – Zij die gaan sterven (SF)
Fascinerende en intrigerende alleenspraak van een ten dode opgeschreven menselijke drone. Beschrijving van een leven en een opleiding tot aan de dodelijke opdracht waarbij de drone het loodje zal leggen. Meer dan een apart en prachtig inkijkje in een zwaar, maar waardeloos leven! Veertiende plaats in de schrijfwedstrijd. (had best hoger gemogen!)
– R. Palmas – Eedbreker (FA)
Een vreemde manier van vertellen die ik, vrees ik, niet geheel en al kan volgen. Toch voel ik er wel veel voor, maar waarom kan ik helaas niet verklaren. Dus… ik kan het onverklaard vinden… het heeft toch een eigen schoonheid. Tweeëntwintigste plaats in de schrijfwedstrijd.
– Maarten Luikhoven – Ons lot, jij duistere ster (SF)
Op Niven-Pournelle 141, in mijnschacht Diep 2370, werkt Tasha op grote diepte. Geen van haar collega’s gaat zo diep als zij. De beloning lijkt groot. Tasha ontwikkelt paranormale krachten. Wat kan ze daarmee. Elfde plaats in de schrijfwedstrijd.
– Jarne Vaes – Respijt (FA)
Luis Almeda is een man die blijkbaar weggegaan is uit een vreemde wereld zonder een keuze te maken. Best wel een spannend verhaal. Echter… zonder voldoende uitleg, waardoor het dan een soortement van afknapper wordt. Luis heeft blijkbaar alsnog een keuze gemaakt. Maar waarvoor? En wat zijn de consequenties. Jammer… er had meer in kunnen zitten. Drieëntwintigste plek (Ex aequo) in de schrijfwedstrijd.
– Marie-Louise Hellemons – Een vleugje poeder (FA)
Een mooi verhaal, dat moet gezegd. Mooi beschreven, maar, inderdaad er zit altijd een maar aan. Ok! Het doel is een eiland, het nieuwe thuis. Prima! Maar waar komen we vandaan? Zijn we op de vlucht? Waarom en waarvoor? En waarom zijn we blij met de meester? Dit ‘verhaal’ lijk op een fragment uit een boek, of een langer verhaal, waarin de antwoorden staan die dit verhaal missen. Dertiende plaats in de schrijfwedstrijd.
– Anaïd Haen – Voor altijd (FA)
Wat een prachtig verhaal! Een twintigste plek? Onbestaanbaar!!! Voor altijd is een verhaal van bijgeloof, van onbaatzuchtige liefde en van het geloof in het kunnen. Misschien niet een van de origineelste verhalen, maar oh, wat is het liefdevol geschreven. Voor mij… een van de winnaars! Twintigste plaats in de schrijfwedstrijd.

Bonusverhalen en dergelijke
– Frank Beckers – Haiku
– Finn Audenaert – De Schrik (FA)
Vreemd, maar mooi verhaal. Een vogelverschrikker voorspelt oorlog voor het komende jaar. Opgedragen aan Anthony Creston Brown, een voormalig lid van de Wu-Tang Clan, die eind 2024 stierf in een politiecel.
– Ruben De Baerdemaeker – Promise and Delivery (SF)
Schitterend verhaal over een toekomst. Een verleden, zelfkant en een persoonlijk cadeau en o ja… ook nog een geheime dienst, waartoe onze hoofdpersoon en andere personen ooit behoorden en nog behoren. Mooi en somber beeld van een toekomst dat op het punt van veranderen staat.
– Frank Beckers – De belofte van geluk (geen)
Leuk verhaal over Sisyphus. Maar… geen fantastiek!
– Maarten Luikhoven – De geur van appels (FA)
Pracht van een verhaal over twee broers, die al vroeg gescheiden werden van elkaar. Onder de appelboom beloofden ze elkaar destijds, dat ze elkaar zouden zoeken. Prachtig én gevoelvol verteld!
– Bruno Lowagie – Anna’s superkracht (FA)
Een niet onaardig verhaal, maar dat, naar mijn bescheiden mening, zou het nog verder uitgewerkt kunnen worden! Steven, Anna’s vriend, beweert dat iedereen een superkracht heeft. Sommigen zo klein dat ze niet opvallen. Uiteindelijk lijkt Anna haar superkracht aan het ontdekken te zijn.
– Frank Beckers – Limerick

En… hiermee is een einde gekomen aan De Belofte! Hierbij mag je best wel constateren dat de mening van jury van de schrijfwedstrijd (Finn Audenaert, Bruno Lowagie en Frank Beckers) en ikzelf nogal eens van mening verschillen. Ik weet natuurlijk niet wat de uitgangspunten van de jury waren. Het moge duidelijk zijn dat mijn uitgangspunten toch meer op het gevoel af gingen dat de verhalen bij me losmaakten. En… verschil van mening mag er natuurlijk ook zijn. Hadden we een compleet andere jury gehad, dat was er ook een compleet andere uitslag uit gekomen.

Hoe dan ook… ik heb van De belofte genoten!

Jos Lexmond

De Vondst. Schrijven tegen de vergetelheid (DIV)
EdgeZero Publicaties (2025) € 10,00
Samenstelling: Rob Geukens
Omslag: Mike Jansen/Yvonne Apol
Verkrijgbaar via Amazon

Hier was ik wel heel erg geïnteresseerd! Het verhaal achter het ontstaan van de bundel zelf al fascinerende me mateloos. Niet alleen zette de bundel (de aanstichter van al dat moois) Het ongemak van Piet Apol, de samensteller en de auteurs in deze anthologie en mij aan het denken. De vondst van het boekje Het ongemak van de reeds lang vergeten Piet Apol in een minibieb (of een boekenruilkastje zoals Ron Geukens het noemt), zet hem dan weer aan het denken en het boekje gaat op een reis kriskras door Vlaanderen en Nederland, overal het vuur aanstekend en uiteindelijk resulterend de anthologie die hier voor me ligt. Dit is een manier om weer levend en onder de aandacht te geraken! De dochter van Piet Apol, Yvonne werd opgespoord en ze was blij en verrast. Een kunstwerk van haar hand siert de omslag van deze nieuwe anthologie. (zie het verslag achter in deze anthologie). En mochten jullie, net als ik, de originele bundel van Piet Apol eens tot jullie willen nemen, wat werkelijk het toppunt van herleven zal zijn, dan is er het goede nieuws, dat dit medio 2027 mogelijk zal gaan zijn. Het hoerageroep is niet van de lucht!!!

We zullen eens zien wat eenieder die deze anthologie en dit idee van Rob Geukens een goed hart toedroeg, voor elkaar gebokst heeft in de geest van Piet Apol! Niet alles is fantastiek, maar wel zijn alle verhalen FANTASTISCH!!!

Rob Geukens opent met Schrijven tegen de vergetelheid en verhaalt daar van zijn vondst in de hal van zijn treinstation, zijn eigen belevenissen met Het ongemak (wat misschien een uitgebreide recensie genoemd kan worden) en zijn gedachten die uiteindelijk leiden tot deze De Vondst, iets wat ik een meer dan gelukkige beslissing kan noemen. Boeiend, dat is het vooral!!! En… dan nu… de verhalen!

– Bruno Lowagie – Brief aan Rob (FA)
Een ietwat vreemd, maar schitterend verhaal over realiteit en illusie. Als dit de opmaat is tot de andere verhalen, dan ga ik nog meer genieten, dan dat ik nu al doe en dacht te genieten!
– Charles van Wettum – De aap (FA)
Leuk verhaal! Inderdaad geen SF, maar toch… blij dat ik het gelezen heb. Het circus komt! Het is de jaren vijftig! De komst van een circus is dan een hele belevenis. Piet is een jongen met hoogtevrees en het toeval wil… leuk suggestief verhaal!
– Jens De Vylder – De Centrale (Geen)
Vreemd verhaal, maar wel fascinerend! Als je achttien bent, ga je werken in de centrale. Wat en hoe, hoeveel en waar naartoe, zijn een raadsel en denkelijk weinig relevant. Zoals gezegd: vreemd! Ik denk (?)… geen fantastiek.
– Robert Wagenaar – De bereiding (Geen)
Leuk bedacht verhaal over een man die ervan houdt ondersteboven te hangen. Hij komt daardoor tot nieuwe inzichten! Geen Fantastiek.
– Finn Audenaert – Eivol (FA)
Mark is een completist en dus… een fantast. Hij is een van de groot bijdragers van Wikipedia. Op een dag concentreet hij zich op de kardinaalsvogel. Fantastisch verhaal met een, min of meer, verwachte afloop!
– Maïté Boone – De veranderende wereld (FA)
Is de wereld die je, normaal gesproken, als normaal accepteert, ook nog dezelfde wereld als gisteren. Niet meer dan een heel existentiële vraag!
– Peter Eijk – Wanneer het licht dooft (SF)
Anna’s wereld komt totaal op z’n kop te staan, als ze getuige is van het het fenomeen dat er een ster uit de Grote Beer verdwijnt. Wat is er aan de hand? Inventief verhaal met een (toch) onvermoed einde!
– Bruno Lowagie – Dubbelganger (Geen)
Intrigerend verhaal over een man die eens in de maand een prostituee bezoekt! Er zitten war vreemde zaken in het verhaal, wat het erover nadenken nog wat aantrekkelijker maakt. Maar… geen fantastiek, eh… denk ik!
– Guido Eekhaut – Op het bed (Geen)
Een man, de schrijver zelf (als ik zo vrij mag zijn), wordt gebeld door een vrouw die, zoals ze zelf zegt, naakt op bed ligt. Er ontwikkelt zich een surrealistische situatie met vreemde ontwikkelingen. Absoluut zeer leuk gedaan, maar… geen fantastiek!
– Laura Scheepers – Kwijt (SF)
Geweldig verhaal van Laura Scheepers, over een man die constant allerlei dingen kwijt is, waarvan hij zeker is dat hij die op een bepaalde plek heeft achtergelaten. Zijn eerste verdachte is zijn vrouw, die bij hoog en bij laag volhoud, dat zij er niets mee te maken heeft. Wie of wat dan wel? Mooi opgebouwd én geëindigd!
– Lucas Helskens – Afstandig (Geen)
Een man die van de ene op de andere dag gemeden wordt als de pest. Wat is er toch aan de hand? Intrigerend, maar… geen fantastiek. Of toch?
– Suys, Hervé – Jules, Jimmy en Vincent in het postkantoor (Geen)
Vervreemdend verhaal, zoals meer van de verhalen van Piet Apol. Het zou tot in het oneindige door kunnen gaan, ware het niet dat het slechts over Jules, Jimmy en Vincent gaat. Geen Fantastiek!
– Jasper Polane – Het ligbad (FA?)
Het ligbad is ook een vervreemdend verhaal, dat ik met enige aarzeling Fantasy noem. Een subgenre kan ik er met geen mogelijkheid aanhangen. Wat een ligbad wel niet vermag. Pracht van een verhaal.
– Frank Norbert Rieter – Een ander huis (SF)
Wederom een prachtverhaal, al waar ik ook, alweer met enige twijfel, sciencefiction heb aangehangen. En wel hierom… omdat het ontworpen huis… ach nee! Lees het zelf maar! Naar mijn idee is een subgenre hier ook alweer een onmogelijkheid!
– Frank Roger – De verborgen gemeenschap (FA)
Frank Roger is geknipt om een verhaal als van Piet Apol in zijn stijl te vertellen. Hij doet het namelijk al zijn gehele leven! Misschien is hij het ook wel, in een tweede leven. Wie zal het zeggen. Het verhaal heeft ook wel iets van ‘De onzichtbare man’ van H.G. Wells. Intrigerend, waarvan je tijdens het lezen, voors én tegens, kunt bedenken. Mooi verteld!
– Marco Knauff – Ergens in de verte (Geen)
Mooi verhaal over een man die door de links naar het verleden, zelf kan blijven bestaan. Maar de links, een voor een, verdwijnen, worden gesloopt, afgebroken, gesnoeid, zodat de fundamenten onder zijn voeten worden weggeslagen. Gevoelvol verteld… maar geen fantastiek!
– Johan Klein Haneveld – Een achterhaald leven (SF)
Alweer een intrigerend verhaal over een man met een band met zijn gamekarakter. Het spel draait op een oude computer, die met houtjes en touwtjes blijft draaien. Maar voor hoelang nog? Pracht van een verhaal om nog wat langer over na te denken!
– Rob Geukens – De oude schrijver (FA)
Fascinerend verhaal. Het verscheen eerder in Fantastische Vertellingen 66. Toen zei ik er dit over: “Het klopt, maar ook weer niet. Leg er maar eens een vinger op, kan je dat? Ja… even misschien, maar dan glipt het toch weer onder je vingers vandaan”. Nu zeg ik er dit over: “Het is een grote mindfuck, met een overrompeld einde!”
– Ruben De Baerdemaeker – Apolitiek (FA)
Apart verhaal dat zeer goed in deze anthologie past. Een man krijgt een brief van een vriend, die hem daarin verteld dat hij dood is. Mooi verhaal, met een einde, waar ik toch nog wel even over nagedacht heb!

Niet alleen zetten, de bundel van Piet Apol, de samensteller en de auteurs in deze anthologie en de dochter van Piet, eenieder aan het denken, maar ook de recensent dezes! Ik mijmerde en besefte dat de strijd tegen de vergetelheid, ook de mijne was. Het verzamelen van de Nederlandstalige trots in fantastieke verhalen in Fandata.nl (nu al, op het moment dat ik dit schrijf, is het al 85.444 titels), is niets meer dan die verhalen beschutten voor de vergetelheid. Als ze in Fandata.nl staan, worden ze nooit meer vergeten!!! Helaas zijn ze daar niet te lezen, maar… misschien komt dat nog eens!

Jos Lexmond

De Vondst. Schrijven tegen de vergetelheid (DIV)
EdgeZero Publicaties (2025) € 10,00
Samenstelling: Rob Geukens
Omslag: Mike Jansen/Yvonne Apol
Verkrijgbaar via Amazon

Hier was ik wel heel erg geïnteresseerd! Het verhaal achter het ontstaan van de bundel zelf al fascinerende me mateloos. Niet alleen zette de bundel (de aanstichter van al dat moois) Het ongemak van Piet Apol, de samensteller en de auteurs in deze anthologie en mij aan het denken. De vondst van het boekje Het ongemak van de reeds lang vergeten Piet Apol in een minibieb (of een boekenruilkastje zoals Ron Geukens het noemt), zet hem dan weer aan het denken en het boekje gaat op een reis kriskras door Vlaanderen en Nederland, overal het vuur aanstekend en uiteindelijk resulterend de anthologie die hier voor me ligt. Dit is een manier om weer levend en onder de aandacht te geraken! De dochter van Piet Apol, Yvonne werd opgespoord en ze was blij en verrast. Een kunstwerk van haar hand siert de omslag van deze nieuwe anthologie. (zie het verslag achter in deze anthologie). En mochten jullie, net als ik, de originele bundel van Piet Apol eens tot jullie willen nemen, wat werkelijk het toppunt van herleven zal zijn, dan is er het goede nieuws, dat dit medio 2027 mogelijk zal gaan zijn. Het hoerageroep is niet van de lucht!!!

We zullen eens zien wat eenieder die deze anthologie en dit idee van Rob Geukens een goed hart toedroeg, voor elkaar gebokst heeft in de geest van Piet Apol! Niet alles is fantastiek, maar wel zijn alle verhalen FANTASTISCH!!!

Rob Geukens opent met Schrijven tegen de vergetelheid en verhaalt daar van zijn vondst in de hal van zijn treinstation, zijn eigen belevenissen met Het ongemak (wat misschien een uitgebreide recensie genoemd kan worden) en zijn gedachten die uiteindelijk leiden tot deze De Vondst, iets wat ik een meer dan gelukkige beslissing kan noemen. Boeiend, dat is het vooral!!! En… dan nu… de verhalen!

– Bruno Lowagie – Brief aan Rob (FA)
Een ietwat vreemd, maar schitterend verhaal over realiteit en illusie. Als dit de opmaat is tot de andere verhalen, dan ga ik nog meer genieten, dan dat ik nu al doe en dacht te genieten!
– Charles van Wettum – De aap (FA)
Leuk verhaal! Inderdaad geen SF, maar toch… blij dat ik het gelezen heb. Het circus komt! Het is de jaren vijftig! De komst van een circus is dan een hele belevenis. Piet is een jongen met hoogtevrees en het toeval wil… leuk suggestief verhaal!
– Jens De Vylder – De Centrale (Geen)
Vreemd verhaal, maar wel fascinerend! Als je achttien bent, ga je werken in de centrale. Wat en hoe, hoeveel en waar naartoe, zijn een raadsel en denkelijk weinig relevant. Zoals gezegd: vreemd! Ik denk (?)… geen fantastiek.
– Robert Wagenaar – De bereiding (Geen)
Leuk bedacht verhaal over een man die ervan houdt ondersteboven te hangen. Hij komt daardoor tot nieuwe inzichten! Geen Fantastiek.
Finn Audenaert – Eivol (FA)
Mark is een completist en dus… een fantast. Hij is een van de groot bijdragers van Wikipedia. Op een dag concentreet hij zich op de kardinaalsvogel. Fantastisch verhaal met een, min of meer, verwachte afloop!
– Maïté Boone – De veranderende wereld (FA)
Is de wereld die je, normaal gesproken, als normaal accepteert, ook nog dezelfde wereld als gisteren. Niet meer dan een heel existentiële vraag!
– Peter Eijk – Wanneer het licht dooft (SF)
Anna’s wereld komt totaal op z’n kop te staan, als ze getuige is van het het fenomeen dat er een ster uit de Grote Beer verdwijnt. Wat is er aan de hand? Inventief verhaal met een (toch) onvermoed einde!
– Bruno Lowasie – Dubbelganger (Geen)
Intrigerend verhaal over een man die eens in de maand een prostituee bezoekt! Er zitten war vreemde zaken in het verhaal, wat het erover nadenken nog wat aantrekkelijker maakt. Maar… geen fantastiek, eh… denk ik!
– Guido Eekhaut – Op het bed (Geen)
Een man, de schrijver zelf (als ik zo vrij mag zijn), wordt gebeld door een vrouw die, zoals ze zelf zegt, naakt op bed ligt. Er ontwikkelt zich een surrealistische situatie met vreemde ontwikkelingen. Absoluut zeer leuk gedaan, maar… geen fantastiek!
– Laura Scheepers – Kwijt (SF)
Geweldig verhaal van Laura Scheepers, over een man die constant allerlei dingen kwijt is, waarvan hij zeker is dat hij die op een bepaalde plek heeft achtergelaten. Zijn eerste verdachte is zijn vrouw, die bij hoog en bij laag volhoud, dat zij er niets mee te maken heeft. Wie of wat dan wel? Mooi opgebouwd én geëindigd!
– Lucas Helskens – Afstandig (Geen)
Een man die van de ene op de andere dag gemeden wordt als de pest. Wat is er toch aan de hand? Intrigerend, maar… geen fantastiek. Of toch?
– Suys, Hervé – Jules, Jimmy en Vincent in het postkantoor (Geen)
Vervreemdend verhaal, zoals meer van de verhalen van Piet Apol. Het zou tot in het oneindige door kunnen gaan, ware het niet dat het slechts over Jules, Jimmy en Vincent gaat. Geen Fantastiek!
– Jasper Polane – Het ligbad (FA?)
Het ligbad is ook een vervreemdend verhaal, dat ik met enige aarzeling Fantasy noem. Een subgenre kan ik er met geen mogelijkheid aanhangen. Wat een ligbad wel niet vermag. Pracht van een verhaal.
– Frank Norbert Rieter – Een ander huis (SF)
Wederom een prachtverhaal, al waar ik ook, alweer met enige twijfel, sciencefiction heb aangehangen. En wel hierom… omdat het ontworpen huis… ach nee! Lees het zelf maar! Naar mijn idee is een subgenre hier ook alweer een onmogelijkheid!
– Frank Roger – De verborgen gemeenschap (FA)
Frank Roger is geknipt om een verhaal als van Piet Apol in zijn stijl te vertellen. Hij doet het namelijk al zijn gehele leven! Misschien is hij het ook wel, in een tweede leven. Wie zal het zeggen. Het verhaal heeft ook wel iets van De onzichtbare man van H.G. Wells. Intrigerend, waarvan je tijdens het lezen, voors én tegens, kunt bedenken. Mooi verteld!
– Marco Knauff – Ergens in de verte (Geen)
Mooi verhaal over een man die door de links naar het verleden, zelf kan blijven bestaan. Maar de links, een voor een, verdwijnen, worden gesloopt, afgebroken, gesnoeid, zodat de fundamenten onder zijn voeten worden weggeslagen. Gevoelvol verteld… maar geen fantastiek!
– Johan Klein Haneveld – Een achterhaald leven (SF)
Alweer een intrigerend verhaal over een man met een band met zijn gamekarakter. Het spel draait op een oude computer, die met houtjes en touwtjes blijft draaien. Maar voor hoelang nog? Pracht van een verhaal om nog wat langer over na te denken!
– Rob Geukens – De oude schrijver (FA)
Fascinerend verhaal. Het verscheen eerder in Fantastische Vertellingen 66. Toen zei ik er dit over: “Het klopt, maar ook weer niet. Leg er maar eens een vinger op, kan je dat? Ja… even misschien, maar dan glipt het toch weer onder je vingers vandaan”. Nu zeg ik er dit over: “Het is een grote mindfuck, met een overrompeld einde!”
– Ruben De Baerdemaeker – Apolitiek (FA)
Apart verhaal dat zeer goed in deze anthologie past. Een man krijgt een brief van een vriend, die hem daarin verteld dat hij dood is. Mooi verhaal, met een einde, waar ik toch nog wel even over nagedacht heb!

Niet alleen zetten, de bundel van Piet Apol, de samensteller en de auteurs in deze anthologie en de dochter van Piet, eenieder aan het denken, maar ook de recensent dezes! Ik mijmerde en besefte dat de strijd tegen de vergetelheid, ook de mijne was. Het verzamelen van de Nederlandstalige trots in fantastieke verhalen in Fandata.nl (nu al, op het moment dat ik dit schrijf, is het al 85.444 titels), is niets meer dan die verhalen beschutten voor de vergetelheid. Als ze in Fandata.nl staan, worden ze nooit meer vergeten!!! Helaas zijn ze daar niet te lezen, maar… misschien komt dat nog eens!

Jos Lexmond

Adrian Tchaikovsky – Het ras van weleer (SF)
Iceberg Books, Amsterdam (2025)
Oorspr.: Elder Race, Tor UK (2021)
166 pagina’s, € 14,99
Vertaling:
Omslag:

Normaal gesproken, ik heb het waarschijnlijk al vaker gememoreerd, behandel ik recensieboeken op volgorde van binnenkomst. En… daar kan ik me, al is het soms moeilijk (ik ben ook maar een mens), over het algemeen heel goed aan houden. Maar… Het ras van weleer kon ik toch niet laten liggen, daar moest ik meteen aan beginnen op het moment dat ik het binnen kreeg. De Kinderen van de tijd (uiteraard ook van Iceberg Books) trilogie had een dermate indruk op me gemaakt, dat ik een Tchaikovsky adept geworden was en Het ras van weleer niet kon weerstaan. Ik heb het geprobeerd, maar het is me niet gelukt. Zoals gezegd… ik ben ook maar een mens. Excuses! Mijn enige, zwakke, verweer is, dat het maar (helaas) 168 pagina’s dik is, dus daar ben ik zo doorheen! En… dat was ook zo!

In mijn recensie van Kinderen van de herinnering van het laatste deel van de Kinderen van de tijd van Adrian Tchaikovsky zei ik: “Nu deze trilogie van Adrian Tchakovsky gedaan is, hoop ik maar dat Iceberg Books gewoon aan de volgende begint. Wat te denken van bijvoorbeeld: Final Architecture Trilogy! Ik zeg maar iets. Duid het mij niet euvel, maar dat lijkt me meer dan lekker. Iets anders van de man mag natuurlijk ook! Wat te denken van de standalone’s: The Doors of Eden, of: Elder Race, of misschien wel: Alien Clay. Doe maar wat, alles is goed!!!”

Wel… het is dus Elder Race geworden! Helemaal goed! En… wat een prachtige omslag van Emmanuel Shiu! Dat moest toch ook even gezegd zijn! Het is ‘slechts’ een novelle, maar o zo gewenst. Dus… stil nu allen, staakt uw geraas en laat me gerust, ik lees…

Enige dagen later sluit ik de laatste pagina met een weemoedige zucht. Het is uit! Inderdaad… honderdzesenzestig pagina’s, daar ben je zo doorheen, maar hoeveel moois er op die pagina’s staat… dat hou je niet voor mogelijk!

De kreet op de voorpagina “Een Ursula Le Guin-achtige gratie” is niet uit de lucht gegrepen. Het deed me meteen aan Ballingsplaneet denken, ofwel de Hainish (Oecumene in het Nederlands) reeks, waarin onder andere ook Rocannon, De Ontheemde, Het woord voor wereld is woud en Duisters Linkerhand (of… de Linkerhand van het Duister) zich afspelen. Boeken die allemaal al weer zo’n vijftig jaar geleden in vertaling verschenen, maar heden ten dage nog met gemak gelezen kunnen worden. Achterhaald is hier geen woord dat opgeld doet!!!

Maar genoeg… waar gaat Het ras van weleer over? Wel… op de planeet Sophos 4 leven aardse kolonisten die teruggevallen zijn tot een middeleeuws niveau. Een van de aarde gezonden antropoloog moet de bevolking bestuderen. Lynesse (ik las steeds: Lyonesse) is een statusarme Vierde Dochter van de koningin. Ze wordt gezien als een nutteloze blaag. Een demon terroriseert het land en zij voelt de drang, als volwassene, om het volk te redden, door de tovenaar (de antropoloog) in de Toren der Oudsten te bezoeken en op de hoogte te stellen van het gevaar waarin haar volk verkeert. Het verhaal dat zich dan ontwikkelt is uitermate boeiend en de relatie tussen Nyr Oudste en Lynesse ontwikkelt zich op een prachtige manier. Nyr Oudste, de antropoloog, is geen tovenaar en het is hem verboden om te helpen.

Elder Race, of natuurlijk: Het ras van weleer werd in 2022, volkomen terecht, genomineerd voor de: The Ursula K. Le Guin Prize for Fiction, alsmede behaalde het de 2e plaats van de Hugo Award 2022 voor Best Novella. Dat is dus niet niks!

Volgens mij zal het inmiddels redelijk duidelijk zijn, dat ik meer dan genoten heb van Het ras van weleer en ik wil het dan ook van harte aanbevelen aan een ieder die destijds (of onlangs natuurlijk) van Ursula Le Guin genoten heeft, of van de Kinderen van de Tijd, maar vooral van diegene die van mooie tijdloze sciencefiction houdt!

Voor mij is het duidelijk… ALLES van Tchaikovsky mag wat mij betreft vertaald worden. Ik zit er klaar voor!!!

Jos Lexmond

Maarten Luikhoven – Sssht, geheim! (DIV)
EdgeZero Publicaties (2024) Prijs: € 14,99 hardcover/€ 11,99 paperback
Omslag: Mike Jansen/Gidion van de Swaluw
Verkrijgbaar via: Amazon.nl

Maarten van Luikhoven? Ja… dat staat er luid en duidelijk, maar aangezien hij een vijftal verhalen samen met andere auteurs geschreven heeft in Sssht, geheim!, vinden wij van Fandata dat dit geen bundel is, maar een anthologie en aldus nemen wij het dus zo op. Dus ook niet met Maarten Luikhoven als auteur, maar met ‘Diverse Auteurs’. Maar vooruit… uiteraard wil ik met de hand over het hart strijken en Maarten ditmaal de eer te gunnen voor zijn eerste boek!

Maar goed… alles leuk en aardig natuurlijk, maar… wie is Maarten Luikhoven! Niemand die het weet, nou ja… niemand, hijzelf natuurlijk wel, althans… dat mag ik hopen. Hij schrijft al een jaar of vijfentwintig en publiceert tot nu toe in anthologieën en tijdschriften. Zijn verhalen ontstaan meestal in een wachtruimte van een vliegveld wachtend op een volgende vlucht naar God-weet-waar naartoe, omdat hij werkzaam is voor de overheid en met iets internationaals te maken heeft. Die baan brengt hem naar landen over de hele wereld en wachten is iets wat bij reizen hoort. Hoe kan je die beter doorbrengen dan met ingevingen en fragmenten noteren in van de zwarte Moleskine notitieboekjes. Al dat genoteer heeft uiteindelijk tot deze Ssst, geheim! geleid en het is nu aan mij om er een oordeel over te vellen.

Welaan… zie hier dan het oordeel!

– Maarten Luikhoven – Mirage (FA)
Intrigerend verhaal over een agent, weggestopt in een bureau in een verafgelegen wijk, na een behoorlijk ongelukkig voorval, waarbij een onschuldig burger het loodje legt. Op zijn tocht naar plaatsen delict, ziet hij kinderen, die… Zoals gezegd… intrigerend! Stof tot nadenken! Verscheen eerder in: EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2019 (2020)
– Maarten Luikhoven – Onafscheidelijk (FA)
Als drie vrienden een oude spoortunnel willen onderzoeken, wil Lewis, een van hen, niet verder en keert om. De andere twee komen er nooit meer uit. Vijftig jaar na de gebeurtenissen keert Lewis terug. Hij moet nog één ding doen! Geen onaardig verhaal, maar volgens mij zat er meer in!
– Maarten Luikhoven & Mike Jansen – Stervissers (SF)
Geweldig verhaal over een eerste contact. Met reizen door wormgaten en de ontmoeting van prospectors (zoekend naar kostbare metalen) bij Barnards ster, en met een Alien die naar huis wil. Humorvol verteld en ik wil zeer zeker meer verhalen in dit universum!!! Eerder verschenen in: SF in de Polder (2023).
– Maarten Luikhoven – Je keek naar me… (HO)
Spookhuis? Rosalie! Roger ziet haar geregeld achter een van de ramen van een oude vervallen villa. Roger gaat studeren en vergeet Rosalie. Maar… jaren later keert Roger terug… Eng verhaal!!! Verscheen eerder in: EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2018 (2019)
– Maarten Luikhoven – Gastheer (SF)
Ultrakort verhaal over twee aardbewoners die onderzoek doen op Gliese 581g. De vondst op deze wereld… Een beetje te kort verhaal om mooi te zijn. Intrigerend… dat wel! Verscheen eerde in: SF Terra 258 (2017).
– Maarten Luikhoven – Paradies Verloren (SF)
Pracht van een vertelling! Het leven op een van de werelden van LAP312, Paradies is meer dan paradijselijk te noemen. Een meritocratie als bestuursvorm zorgt voor een stabiele basis en een tevreden bevolking. Schip brengt daarom Loki (jawel… die!) in het spel. Goed gevonden!
– Maarten Luikhoven – Zoals het een dame betaamt (geen)
Een verhaal met een kwade afloop Gelukkig is het geen fantastiek!
– Maarten Luikhoven – Hout hakken (HO)
Subtiel verteld verhaal. Subtiel met suggesties. Suggesties weliswaar bedekt, maar toch… hel en verdoemenis. Leuk verteld, maar toch wel een beetje een niemendalletje. Eerder verschenen in: EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2021 (2022).
– Maarten Luikhoven & Mike Jansen – Het jaar van de rat (SF)
Dystopische dromen met voorspellende wijzigingen. Hoe de toekomst te voorkomen voordat hij werkelijkheid wordt. Een lichtelijk originele gedachtegang die uitmondt in een prima verhaal!
– Maarten Luikhoven – Hoofdstuk (geen)
Wat moet ik hier nu weer mee? Fantastiek? Ergens zeg ik ja, maar net zo hard weer: Nee! Voorlopig houd ik het maar op: Nee!
– Maarten Luikhoven – Blaaskwartet (HO)
En wederom een verhaal waarvan ik niet weet wat ik er mee aanmoet. Dit maal wel Fantastiek, zoveel moge duidelijk zijn. Dat de muziek poorten opent, ook dat moge duidelijk zijn. Maar wie is in vredesnaam Rex Nobis. Eerst dacht ik een duivel, maar… toch niet. Maar wat dan wel? Verscheen eerder in: SF Terra 245/246 (2015) en Lovecraft in de polder (2018).
– Maarten Luikhoven & Paula Sheperd – Eindstrijd (SF)
Kempfer (!), een eeuwige soldaat, krijgt bij elke verwonding die hij oploopt, steeds meer cybernetische aanhangsels, DuraPulse motor, mechanische longen, et cetera, et cetera. Hij gaat daardoor steeds meer op een cyborg te lijken. Prachtverhaal! Eerder verschenen in: EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2023 (2024).
– Maarten Luikhoven – Vliegende Hollanders (FA)
Een alternatieve historie over de Vliegende Hollander, of wel Willem van der Decken. De aarde is plat en van der Decken is van plan om over de rand van de aarde zeilen. Leuk verhaal, maar zonder een echt einde, in mijn optiek! Verscheen eerder in: Fantastisch Strijdtoneel III (2012).
– Maarten Luikhoven – Dagboek van een Donselaar (SF)
Fascinerend verhaal over een onzekere toekomst met melaatsen, bendes en wat dies meer zij. Anne Donselaar vindt voor zichzelf een verlaten villa en verzamelt langzaam maar zeker mensen om zich heen. Leuk verteld in dagboekvorm. Eerder opgenomen in: Bloedzuigers in de polder (2022) en EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2022 (2023).
– Maarten Luikhoven – Alleen ik… (geen)
Leuk verhaaltje over schipbreukelingen op een vlot. Losjes gebaseerd op Tien klein negertjes. Geen Fantastiek.
– Maarten Luikhoven – De vijfde (SF)
Meer dan intrigerend dystopisch verhaal, waarin de hoofdpersoon zich door niets laat tegenhouden. Hij weet dat hij voort moet, altijd maar voort. Het einde zag ik niet aankomen. Knap!!! Verscheen eerder in: Zonderlingen (2020) en EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2019 (2020).
– Maarten Luikhoven – Noblesse oblige (FA)
Mooi verteld drakenverhaal. Verhaal over een jongen die wegloopt van huis en carrière maakt in het circus. Het is een soort van ‘l’histoire se repete’ verhaal. Eerder verschenen in: Vuurspuwers (2024).
– Maarten Luikhoven – De sprankeling in haar ogen (SF)
Een ietwat vreemd verhaal dat in geen enkel vakje van het subcategorie van Fandata te vangen is. Uitermate boeiend, dat wel! Die digitale wezens, die oudverdigten, wie zijn dat toch? Ik heb het maar op ‘Fantasie wezens’ gehouden, bij gebrek aan beter.
– Maarten Luikhoven – Kielzog (SF)
Een van de meest intrigerende verhalen én ideeën die ik de laatste tijd (en in 2018) ben tegengekomen! Ik ga er niets over vertellen vanwege de implicaties die het op me had. Lees het dus absoluut zelf! Ik ga er op mijn gemak verder over nadenken én dromen! Eerder verschenen in: SF Terra 262 (2018) en EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2017 (2018).
– Maarten Luikhoven – Herinneringen in steen (Gedicht)
Niet opgenomen in Fandata.nl, maar… wel mooi!
– Maarten Luikhoven – Doc Vrijdags Gulden Elixer (geen)
Een verhaal als in een western met bandieten en dergelijke. Leuk… maar geen fantastiek ondanks de overgrootmoeder waarvan beweerd werd dat ze een heks was.
– Maarten Luikhoven – Aardig (geen)
Een beetje een raar verhaal, gebaseerd op alle woorden die eindigen op ‘Aardig’. Volgens mij bestaan ze niet allemaal, maar een kniesoor die daarop let. Eigenaardig, maar toch wel leuk verhaal. Maar… geen fantastiek!
– Maarten Luikhoven – De legende van de ijsdraak (SF)
Leuk, maar ietwat te simpel verhaal over een draak die geen draak is. Connor Durst, is een eenzame reiziger die niet vies is van wat goud. Iets wat de draak onder beheer heeft. Hoe? Eerder verschenen in: Niet van deze wereld. De beste verhalen van Out of this World (2024) en als De ijsdraak in: EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2023 (2024).
– Maarten Luikhoven – Opoffering (SF)
Intrigerend, maar vooral, kort verhaal! Knap ingepakt in slechts één pagina, zeg zo’n driehonderd woorden! Maar… alles is gezegd!!! Het verhaal wordt niet verklaard in ‘Over de verhalen’ achterin, maar is ook volgens Fandata.nl niet eerder verschenen.
– Maarten Luikhoven & Mike Jansen – Tribunaal (SF)
Prachtige samenschrijverij!!! Een verhaal over oorlog en vrede. Ondanks dat het een prachtig verhaal is, lijk ik iets te missen hier. Een missing link iets te kort door de bocht? Ik kan er niet direct mijn vinger op leggen! Maar toch… toch is het een prima vertelling en samenwerking met een logische afloop.
– Vogels en zo (HO)
Vreemd verhaaltje! Is het trouwens wel een verhaal? Niet echt, wel? Voor nu nemen we maar aan van wel. Het einde is in ieder geval behoorlijk duister! Als E-verhaal eerder verschenen in: Fantasize 4e kwartaal (2020).
– Maarten Luikhoven – De zeegang van de levensjutter (FA)
Prima verhaal over een Marco Ollongo met een lang leven, door gebruik te maken van de levensenergie van de doden in het hart van de storm. Tot… de ontmoeting!!!
– Maarten Luikhoven & Mike Jansen – Winterval (SF)
Dit verhaal verscheen eerder in: Grimdark in de polder. Net gelezen dus. Dit zei ik erover: “Geweldig én origineel verhaal tot op het bot! Een prachtige en ronduit smerige manier om energie van anderen op te doen. Hoe kom je er in vredesnaam op? De situatie is deze… het is het einde van de tijd, ver in de toekomst dus. De aarde is bewoond door ijsreuzen en een laatste restje mensen. Het is alles of niets! Ronduit een prachtverhaal!!!” Dit is wel voldoende enthousiasme, toch?

En daarmee is het einde van Sssht, geheim! bereikt. Het is een bundel (anthologie) geworden die heel afwisselend, zowel in kwaliteit, dan wel in genre en subcategorie en het is een mooie dwarsdoorsnede van de ontwikkeling die Maarten sinds 2012 heeft doorgemaakt! Mocht hij zich nog verder ontwikkelen op Fantastiek schrijfgebied, dan zie ik de resultaten daar heel erg graag en met gretige belangstelling tegemoet. Ook de samenwerking met andere auteurs, brengt het beste van beiden naar boven en ik kan slechts alleen maar aanraden die samenwerking uit te breiden én te intensiveren! Ik denk ook dat het hoog tijd wordt om zijn pseudoniem over boord te kieperen! Hij hoeft zich nergens (meer) voor te schamen en bovendien wil Fandata.nl inmiddels ook wel heel erg graag weten, wie die de man (of vrouw) achter het pseudoniem Maarten Luikhoven wel niet is!!! En… of het frisgewassen smoel op de foto toch echt wel het zijne is!

Jos Lexmond

Grimdark in de polder
In de polder 6
EdgeZero Publicaties (2024) € 13,98
Samenstelling: Mike Jansen
Omslag: Tais Teng/Tais Teng
Redactie: Laura Scheepers, Mike Jansen, Finn Audenaert
Verkrijgbaar via Amazon

De zesde (6e) In de polder anthologie alweer en als die anthologieën nog niet welkom waren in huize Lexmond (wat dus wel het geval is), dan is deze meer dan welkom. Twintig verhalen binnen in deze, door Tais Teng rijk geïllustreerde band, dus wederom voor eenieder wat wils. Maar verwacht vooral, zoals Mike Jansen in zijn voorwoord memoreert, sombere literatuur met een nihilistische toon en moreel ambigue personages. (I like it already!) Maar… een gewaarschuwd persoon telt voor twee, het is echter niet voor iedereen, de duisternis en de hopeloosheid kunnen afstotend werken! (I like it even more!). Laten we snel gaan kijken naar al dat moois!

– Charles van Wettum – De wondere wereld van onze bijen (SF)
Charles van Wettum opent met een verhaal dat ik, na het voorwoord van Mike, niet echt verwachtte. De mens wikt en god beschikt. Is onze god een AI? Prachtig!
– Laura Schepers & Mike Jansen – De verborgen herinneringen aan Nieuw Versaille (FA)
Als de kwaliteit van de eerste twee verhalen borg staan voor de rest in deze anthologie, dan staat ons nog heel wat moois te wachten. Een magiër, aan het einde van zijn geld en kunstmatige magie, neemt noodgedwongen een riskante opdracht aan. Een spannende en toch vol met briljante vondsten vangt aan. Prachtig en boeiend verteld!
– Frank Roger – Hotel Four Seasons (SF)
Een verhaal, totaal anders dan dat ik tot nu toe van Frank Roger, maar uiteindelijk met dezelfde briljante signatuur. Lees en huiver! Letterlijk en figuurlijk!
– Tais Teng – Stormrijder (FA)
Voor elke gelegenheid één verhaal (maar waarschijnlijk meer). Dat moet Tais Teng typeren. Het lijkt, en dan zal het wel zo zijn, alsof hij de verhalen zo maar uit zijn mouw schudt en aan zijn lezers schenkt. Zo ook met Stormrijder. Een pracht van een fantasievol en meer dan origineel verhaal, dat ook nog eens verrassend logisch eindigt. Een leesgenot!
– Django Mathijsen – Dansers beat (SF)
Voor een keer literair gescheiden van zijn partner en collega, Anaïd Haen, excelleert Django Mathijssen in een muzikale thriller. In een donkere, duistere fabriek, waar muziek en muzikanten worden geweerd, maar waar verzetshaarden telkenmale oplaaien, Ze brengen ritme en beat in de stampende duisternis. Danser is een van hen, de meest uitdagende. Verhaal dat pakt!!!
– Bruno Lowagie – De genadeslager (geen)
Een verhaal dat wit (nou ja, grijs dan) afsteekt tegen de zwarte verhalen! Het is niet onaardig, maar geen Fantastiek! Of… het moet zijn dat de roze broeken…
– Jasper Polane – Sluit de deal (SF)
Een rijk verhaal van een alternatieve toekomst waarin Nederland nog steeds, of alweer, tegen de Spanjaarden vecht. Prins Magnus Wilhelmus keert na een lange veldtocht terug naar zijn Seraphina, maar in zijn afwezigheid is ze getrouwd met zijn broer Casimir, de keizer. Wraak is wat de klok slaat! Pracht van een over de top verhaal. Het Nederlands koningshuis op zijn breedst.
– Adriaan van Garde – De komst van de Achille Lauro (HO)
Twee broers op de bonnefooi op trektocht door Italië, stuitten op een bijna verlaten dorpje. Het is alleen bezet met wat bejaarden die, niet van harte, stoelen en tafeltjes aan het buiten zetten zijn. Ze ontmoeten een droom van een Italiaanse, die hen verteld dat zij zich klaarmaken voor de komst van een cruiseschip. Geweldig verhaal met een zwarte achtergrond, wat de mannen met een onbestemd gevoel achterlaat.
– Maarten Luikhoven & Mike Jansen – Winterval (SF)
Geweldig én origineel verhaal tot op het bot! Een prachtige en ronduit smerige manier om energie van anderen op te doen. Hoe kom je er in vredesnaam op? De situatie is deze… het is het einde van de tijd, ver in de toekomst dus. De aarde is bewoond door ijsreuzen en een laatste restje mensen. Het is alles of niets! Ronduit een prachtverhaal!!!
– Ruben De Baerdemaeker & Finn Audenaert – Onschuldig is het lam (FA)
Magnifiek verhaal! Rauw en oneindig vol barbaarse retoriek. Doriac Greysun vervult de hoofdrol, wat een extra dimensie aan het een en ander geeft. Doriac Greysun was namelijk een pseudoniem van Eddy C. Bertin, als zijnde de zoon van Doriac Grey, een horrorromanpersonage van Oscar Wilde. Aldus is de cirkel weer rond! Toch?
– Edward van Egmont – Tussen Zegen en Vloek (FA)
Een ‘would be’ zwaardvechter bereikt het hoogste wat hij kan bereiken, maar weet dat er meer is. Een misschien wat te kort verhaal om het recht te doen. Voorwaar… het is niet slecht, maar… het had beter kunnen zijn! Eerder verschenen in: Fantastisch Strijdtoneel III (2012).
– Haen, Anaïd – Wie vreet wie nou op? (SF)
Anaïd Haen, ditmaal ook literair gescheiden van haar partner, verrast ons met een rauwe, doch liefdevolle, vertelling over een eigenaresse van een bar, annex hoerenkast, die haar hoofd, letterlijk én figuurlijk, boven water probeert te houden. Ze is een credit voor haar vak, zoals Anaïd zelf ook een credit voor haar vak is!!!
– Luc Vos – Lekker (SF)
Luc Vos creëert meer een aantrekkend en afstotend verhaal. De mensen die in deze dystopische hel leven, zijn op zoek naar eten. De hoofdpersoon in Lekker is dat ook, maar als hij een vrouw, een mooie vrouw, tegenkom is de drang naar seks een goede tweede, soms ook een beste eerste. Terwijl hij haar opeet… zoals gezegd een verhaal dat afstoot en aantrekt. Prima verhaal in de geest van deze anthologie!
– Rebecca Palmas – Netrunner (SF)
Fascinerend verhaal over iets waar ik weinig kaas van heb gegeten. De virtuele wereld op het net. Atypisch verhaal voor deze anthologie, maar ik begrijp wel dat het erin gekomen is. Het gaat over de duistere hoeken en gaten van het net en wat zich daarin verschuilt. Absoluut fascinerend!
– Finn Audenaert – Sauðburður (FA)
Leuke titel, waarvan het me even kostte om erachter te komen hoe ik dit op moest noteren. Maar… toch gevonden! Hoe je het uitspreekt… geen idee! Prachtig verhaal waarin Noorse goden, mythologie en mystiek vervlochten worden tot een weergaloos verhaal!
– Jaap Boekestein – Vaders dochter, moeders liefde (HO)
Een verhaal gehuld in wraak, moederliefde, moederhaat, gruwel, bloed en meer van dat soort zaken. Dit alles tegen een achtergrond van koetsen, kastelen en lust, was het bloedlust, of een combinatie van beiden? Gruwelijk verhaal dat met liefde verslonden werd!
– Django Mathijsen & Anaïd Haen – Bloedzuigers plegen geen zelfmoord (HO)
Een en een is twee en twee is meer dan een? In dit geval wel, denk ik zo. Een ex-rechercheur wordt ingehuurd als detective in een dystopische vampierwereld. Mooi én op een rauwe tuig manier, maar met een zacht randje, verteld!
– Laura Scheepers – Onder een hoedje te vangen (FA)
Laura Scheepers betovert met een meer dan leuk verhaal in een alternatieve historie. Het speelt zich af in Amsterdam in het begin van een steampunk stadium. Een oom en een nicht worden geconfronteerd met moorden, waar iets mee is. Iets magisch. Goed verteld verhaal met een magische afloop.
– Peter Kaptein – Jagers en jachthonden (SF)
Als je het over Grimdark hebt! Toch SF, maar in een tweeduizend jaar verziekte toekomst. Oorlogen, vernietigend, muterend, ziekmakend, mens en dier onterend, levert een maatschappij van corrupte leiders, armzalige armoedzaaiers in een vergiftigde natuur vol mismaakte monsters van halfplanten en een ratjetoe van voormalig beesten. Binnen deze verrotte wereld beweegt zich een jager, een eeuwige jager, met een eigen agenda, samen met een AI. Monsterachtig verhaal in een experimentele en interessante verteltrant. Intrigerend!
– Mike Jansen – De opdracht (FA)
Mike schreef een verhaal dat precies in de omschrijving van Grimdark paste! Vol met duistere en donkere magie, gevuld met doden en verminkten en met een bezetting van mannen, zoals Sluip die de dood in eigen persoon is. En de opdracht… die is van Astarte. Een heks. Een demon? Wie zal het zeggen, maar dat het een eng wijf is, dat moge duidelijk zijn. Een lekker vet verhaal!!!

Al met al is dit zesde In de polder boek weer een uitermate geslaagde anthologie geworden!!! De verhalen spatten, op een enkele uitzondering na, van de pagina’s af. De redactie is top. De omslag, zoals immer, is geweldig en het boek (alle boeken van EdgeZero trouwens) valt zo ontzettend lekker soepel open tijdens het lezen en de prijs… ha de prijs, die is belachelijk geweldig, zeg nou zelf, € 13,98 is toch niks voor zo’n boek vol kwaliteit! Alles doet je dadelijk weer verlangen naar meer. De mogelijkheden voor een titel… die zijn er nog legio, dus daar zal het niet aan liggen!

De mogelijkheid dat die er ook werkelijk van komen is ontzettend simpel! De, al bestaande, In de polder anthologieën allemaal aanschaffen en van genieten!!!

Jos Lexmond