Auteur: Jos Lexmond

Tais Teng – De zoon van de Basiliskenporder en duisterder verhalen (Gemengd)
Uitgeverij Macc, Rijen (2025)
320 pagina’s; prijs 24,95
Omslag & Illustraties: Tais Teng

Tais Teng is en blijft de man met een enorm denkraam (met dank aan Toonder), van waaruit universa, werelden en manen ontstaan, bevolkt met de meest bizarre wezens én mensen, die de meest fantastische en onmogelijke (die dan uiteraard weer mogelijk worden) avonturen beleven! Zijn fantasie is onuitputtelijk en bodemloos. Wat dat betreft is er in het Nederlandstalige geen te vinden met een eenzelfde diepgang en ideeënrijkdom en zelfs in de anderstalige wereld zal het zoeken met een lampje zijn, wil er een gevonden worden. In het Nederlandse taalgebied mag een Jaap Boekestein genoemd worden die Tais kan benaderen en internationaal was ene Jack Vance (helaas niet meer onder ons) toch wel de man. Het lijkt wel of hij met elke bundel weer verder groeit in zijn grenzeloze fantasie en mij kan je er in ieder geval voor wakker maken. Ik lust er wel pap van en er is niets wat mij beter smaakt! Nou ja… misschien een pikketanussie op z’n tijd, maar verder…

Deze nieuwe bundel, met evenzo nieuwe verhalen uit de Cirkelzee en Zothique, maar ook geheel nieuwe fantastieke losstaande verhalen gaan weer om te smullen zijn. Dat geloof ik vast en zeker, maar… als je me niet geloofd… dan kijken we samen de verhalen langs en zullen constateren dat er geen betere zijn!

– De fonteinen van Mars (SF)
Een meer dan imposant verhaal! Rijk aan details en gezien door de ogen van een alternatieve historie. Een tweetal schelmen, achtervolgd door de ruimtepatrouille. Beide mannen, Anwar van de aarde en Sydmoura, een Lemuriër, worden steevast achtervolgd door de ruimtepatrouille. Maar ze weten hen voor te blijven door het gebruik van complexe gezichtsmaskers, samen met genetische manipulatie dat muteert. Pracht van een verhaal! Door de veelheid van details, zou je welhaast het doel verliezen. Maar man… wat een verhaal!!!
– Waar de koperen torenhanen kraaien (FA)
Net als in het voorgaande verhaal, zijn de vondsten wederom legio en veelomvattend! Dus… alweer een pracht van een verhaal! Het verhaalt van de student Rogier, die teveel perenlikeur drinkt en daardoor in een dergelijke situatie komt, dat hij tussen twee meisjes moet kiezen. Een etentje bij Madelon brengt uitkomst. Schitterend!!!
– De meanders van Winterrivier (SF)
Een welhaast perfect verhaal met een bijzonder sterke Vance-vibe. Prachtig! “In 2076, vlak nadat de laatste wolkenkrabber van Manhattan omviel”, zo begint dit verhaal. Dan… komen de vier adepten bij elkaar en zweren alle technologie af, die de wereld in onheil stortte. Ze brengen de magie terug in de wereld, die van kloek en welhaast onbesproken van aanzicht verspringt. Een nieuw verhaal vangt aan. Dit verhaal! Slechts een paar woorden van verlangen. Voor hetzelfde geld (nou ja…) had dit verhaal een nog duizelingwekkender, uitzinniger, volwaardige roman kunnen worden. Maar… we klagen niet! Eerder verschenen in: Bericht uit Bloemrijk. Ode aan W.J. Maryson (1950 – 2011) uit 2011.
– De draugarjagers en het heksenmeisje (FA)
En… alweer een pracht van een verhaal. Tais Teng strooit ermee in het rond alsof het niets is! Een paar draugarjagers hebben een draugr gevangen in een val. Als het dag is geworden, schijnt een van hen met een spiegel in zijn ogen en klimt de ander in de kuil om de draugr te doden. Als het heksenmeisje verschijnt…
– Sloombootinspecteur (SF)
Magnifiek verhaal! Chang Mei patrouilleert halverwege de Oortwolk, als het alarm, voor de derde keer die eeuw, afgaat. Een generatieschip hangt tussen de sterren, achter gigantische zonnezeilen. Wat zal Chang Mei aantreffen?

VERTELLINGEN UIT DE CIRKELZEE

Een meer dan welkome aanvulling van een drietal verhalen in aanvulling op de bundel Welkom, mijn prooi en andere verhalen van de Cirkelzee, dewelke in 2021 al bij Uitgeverij Macc verscheen. Mocht je deze nog niet gelezen hebben (foei!), dan is er de kaart en het verklarende verhaal Michaels vlammende zwaard en de wijde Cirkelzee, hierbij nog even ter info ingesloten!

– Michaels vlammende zwaard en de wijde Cirkelzee (FA)
Zoals verteld is dit ‘slechts’ een kaart van het gebied met een inleiding op de Cirkelzee verhalen, maar dit korte schrijfsel staat al meer dan bol van de grootsheid van de verhalen. Dus… mocht dit slechts een inleiding zijn… beef en sidder voor wat er komen gaat!!!
– Godenwoorden, in goud geschreven op een krabbenschild (FA)
Meer dan magnifiek verhaal, dat je, tijdens het lezen, doet grijnzen van oor tot oor! De Kathun van Damascus had het edict uitgevaardigd dat krabben met gouden citaten van Avesta op het schild gekalligrafeerd, onverwijld terug moesten worden geworpen in zee. Yussuf, een visser, vond dat verspilling en bood de schilden aan aan verzamelaars. Een van hen wilde alle schilden van Yussuf en ontvoerde zijn dochter om gegarandeerd te zijn van de schilden. Wat te doen? Een verhaal dat zwanger is van de magische invloeden van de Cirkelzee. Waanzinnig mooi in al zijn woordenrijkdom!
– Sedlana Zilvertong (FA)
Sedlana Zilvertong. Haar tong is haar wapen en… ze kan er alles mee. Prachtig geschreven en uitgedacht! Het dilemma, wat overigens voor Selana absoluut geen dilemma is, tussen goed en slecht is slechts een dunne lijn om over te stappen en gestimuleerd door zowel de hel als de hemel, groeit Sedlana tot grote hoogten. Heerlijk verhaal!
– Hoe sluiper-in-de-nacht te spelen, enkele hints (FA)
Geweldig verhaal, of verslag, hoe de erfopvolging geregeld wordt in de familie als de huidige heerser, koning Harold, dreigt te overlijden. Dolle pret!!!

ZEVEN NIEUWE VERHALEN OVER ZOTHIQUE

En weer een pareltje uit de verre toekomst: Zothique. Begonnen door Clark Ashton Smith, maar uitgebreid (en hoe) door Tais Teng en samen met enkele van zijn collega’s (ook niet de minsten), zoals Jaap Boekestein, Roelof Goudriaan en Roderick Leeuwenhart. Het is het land dat niet alleen Tais Teng blijft lokken!

– De valse veerman (SF)
Een briljant verhaal! De arme, doch enige veerman, Aldarich ter Reym genaamd, die passagiers over de Voum zet, ziet met lede ogen aan dat er een magiër aanlegsteigers bouwt en een nieuwe luxe veerdienst begint! Zoals gezegd… briljant!!!
– De zoon van de basiliskenporder (SF)
Het titelverhaal is misschien wel het meest kleurrijke, vol gevulde en knisperende van de nacht. En Sovall, zoon van de basiliskenporder, wiens broer, Orved, door een basilisk versteend is, zweert de vernietiging van alle basilisken en de man die verantwoordelijk was voor de dood van zijn broertje. Zijn tocht met de karavaan van Maruun, brengt hem van alles en zijn gewin is geen kattengespin! Alweer een pracht van een verhaal!!!
– De Vrouwe van het Meer (SF)
Magnifiek! Verder ga ik er niets over vertellen. Ik weet het… dat is makkelijk recenseren! Maar… ik weet niet hoe dat te doen zonder dat ik te veel vertel en het plezier bederf. Maar vooruit… een micro kleinigheid. Gudhin de Phader verhuurde gondels van zwart glas, waarvan de beschilderde zeilen even kleurrijk oogden als vlindervleugels. Daar dan… lees verder zelf en geniet van alles. Maar wees zeker van deze conclusie: Weergaloos!!!
– Erilissa’s maan (SF)
Een extra fantastiek vat wordt aangeslagen in Erilissa’s maan. Het is tot het spongat toe volgepropt met drogredenen, fantasiewezens, tijd, magie en alles barst tegelijk de wereld in om dit verhaal te kleuren en vullen met de meest groteske wezens. En… dit alles om een maan terug te hangen in het firmament! Hoeveel mooier kan het worden!
– Het Land van de Levende Opalen, waar de dode magisters dromen (SF)
Ge-Wel-Dig Zothique verhaal!!! De vissers Adharen en Dalith worden ingehuurd door magister Yedhegh van de Negen Herboren Vuurvogels om hem naar het einde van het bodemloze fjord te brengen. Een verhaal zo vol van dramatische en andere details, dat iedere zin een feestje is. Vooral… de laatste! Nee… lineair lezen én niet spieken, potverdorie!!!
– Een vervloeking, tot een origamidraak gevouwen (SF)
Tais Teng, de onbetwiste ideeën meester, heeft voor dit verhaal tot in de bodem van zijn onmetelijk diepe buidel getast! Wat een veelheid aan fantastieke vondsten, gewrocht tot een meer dan aimabel en vooral aantrekkelijk verhaal! Keep them comming, Tais!!!
– De man die Thasaidon wilde bedriegen (SF)
Als je me zou vragen het beste verhaal uit deze bundel te kiezen, dan maakte je het me bijzonder moeilijk. Alle verhalen in deze bundel zijn juweeltjes, die schitteren en kwelen “Kies mij, kies mij!” Maar toch zou ik bereid zijn deze laatste te kiezen. Waarom? Geen idee! Maar… het gevoel hé, het gevoel!

Met een zucht, niet van verlichting, maar van jammer dat het gedaan is, sla ik het boek nog niet dicht, maar lees nog even het “Over Tais Teng”. Daarin lees ik weinig dat ik nog niet kende, behalve dat dat dit zijn 128ste boek is. Ik wist dat het er veel waren, maar zo veel… verbazingwekkend! En… dat hij nog lang niet uitgeschreven is, dat is in ieder geval geruststellend! Dit 128ste boek… daar heb ik absoluut zeker weer van genoten, maar dat hadden jullie al kunnen lezen in mijn commentaren bij de verhalen. Het is maar goed dat er geen verhalen meer in stonden, want mijn superlatieven begonnen zo’n beetje op aan het raken! Ik zie in dit “Over Tais Teng” dat in 2025 nog Magie en monsters te verschijnen staat. Een gids voor Fantasyschrijvers, waarin Teng uit zijn, intussen, vijftigjarige schrijfervaring put om opstartende schrijvers een lichtboei en veilige thuishaven te bieden. Ik ben dan geen startende schrijver, maar ik ga óók daar zeker van genieten. Dat is één ding dat zeker is!

Jos Lexmond

Brandon Sanderson – Rebellie (YSF)
Skyward, deel 4 (en slot)
Iceberg Books, Heemstede (2025)
Oorspr.: Defiant (Delacorte Press, New York City, New York (2023))
399 pagina’s, € 24,99
Vertaling: Richard Heufkens
Omslag: Charlie Bowater/Michael van Zijl
Illustraties: Ben McSweenney/Dragonsteel Entertainment LLC

Het laatste deel in de Skyward reeks, en… het is iets waar ik niet echt rouwig om ben! Ik had heel erg veel moeite om een dergelijke reeks te blijven volgen. Sterrenvlucht, het eerste deel verscheen in 2021 in vertaling, Sterrenzicht, deel twee, ook in 2021, Cytonic, deel drie, in 2022 en dit laatste deel in 2025. Tussendoor verschenen de drie Sterrenvlucht novelles, geschreven met andere auteurs, die zich afspeelden in hetzelfde universum. Ik ben het verhaal dan ook totaal kwijt!

Eerlijkheidshalve, moet ik toegeven, ligt dat grotendeels bij mijzelf. Normaal gesproken hou ik er niet van mijn makke uit te leggen, maar bovenstaand verdient dat ik dat nu wel doe. Sinds een jaar of vijf ben ik nierpatiënt en wel in die mate dat dialyse noodzakelijk is. In eerste instantie in een dialysecentrum, maar sinds een viertal jaren thuis, geassisteerd door de liefde van mijn leven én steun én toeverlaat: mijn vrouw! Een van de negatieve bijwerkingen van het dialyseren is de aantasting van mijn geheugen! Het heeft op het dagelijkse functioneren geen enkele invloed. Ik kan met een hele waslijst in mijn hoofd van huis gaan om boodschappen te doen, en… ik kom met alles (en soms met nog wat meer) weer thuis. Maar herinneringen, ouder dan een aantal dagen of weken, blijken helemaal weg, waaronder dierbare, zoals onze trouwdag en de geboorte van mijn dochters, om maar een paar nare voorbeelden te noemen. Dementie en Alzheimer, zijn gelukkig uitgesloten na een bezoek en testen bij een geriater!

Dat dit meer consequenties heeft, hoeft ik jullie verder niet uit te leggen. Het kijken van series bijvoorbeeld is ook heel erg lastig. En dus uiteraard ook bij het lezen van een dergelijk reeks als Skyward, met een grillig verschijningsritme en doorsneden door een tussenliggende reeks, is helaas niet meer te doen voor me. Ik zou natuurlijk alle voorgaande delen nog eens kunnen lezen voordat ik aan een nieuw deel begon, maar gezien de stapel NTL (Nog Te Lezen) en nog te recenseren boeken… is dat helaas niet te doen!

Dus… behandel ik Rebellie voor nu als een losstaande roman. In de proloog beschrijft dat Spensa, het meisje van Detritus en Chet, de Delver, een wezen buiten ruimte en tijd, één wezen zijn geworden! Ze waren een wapen geworden, die Delvers, de vreselijke, vreemde wezens die planeten hadden verwoest en de realiteit bedreigden.

Dit moet in Cytonic gebeurd zijn, dat Spensa een Delver aan zich gekoppeld heeft gekregen, samen met haar vreemde Cytonic gaven, waar Spensa mee worstelt. Hoe dan ook… Rebellie, dus als een losstaand boek te lezen, viel me niet tegen! Ondanks het gemis van de voorgaande geschiedenis, las het als een trein en nam het verhaal me mee op avontuur en het is zeker een pageturner. De oorlog met de Delvers is zeer zeker de moeite waard. Het verhaal wordt in ieder geval op een bevredigende manier afgewerkt en zorgt ervoor dat ik in ieder geval niet achter blijf met het idee dat ik gewoon een hele hoop tijd verloren heb om de gehele reeks te lezen. En… dat is, wat mij betreft, winst!

Blijkbaar werkt, Janci Patterson, een van de auteurs van de Sterrenvlucht novelles, aan een vervolg Skyward Legacy genaamd, dat drie romans zal beslaan. Het eerste deel, Blightfall, zou in het voorjaar van 2026 moeten verschijnen in het Engels. Het zou dan weer een vervolg zijn op de gebeurtenissen in Rebellie. Eerlijk gezegd ga ik daarvoor passen, als het toch vertaald zou gaan worden. Dat vinden jullie, na het lezen van bovenstaand, toch niet echt erg, wel?

Jos Lexmond

Alice Thomson – Chimaera (SF)
Oorspronkelijk: Chimera, Salt Publishing, Cromer (2023)
Uitgeverij Annex, Pijnacker (2025)
200 pagina’s, € 23,99
Vertaling: Paul Bruijn & Molly van Gelder
Omslag: Margo Togni/Nina Peckelsen

Alice Thompson! Ik had nog nooit van haar gehoord! Maar… ze is geboren en getogen in Edinburgh, Schotland. Studeerde Engels aan Oxford en toerde vervolgens de wereld rond met de popgroep The Woodentops. Haar novelle, Killing Time, werd in 1991 uitgegeven. In 1995 promoveerde ze op Henry James en werd ze Writer in Residence voor Shetland. Momenteel is ze Writer in Residence voor St. Andrew’s University.

En… natuurlijk is er over Anne Oerlemans ook nog wel iets te zeggen! Ze is een eigen literaire uitgeverij gestart: Annex. Daar… had ik ook nog nooit van gehoord. Juist door de teruggang van vertaalde literaire fictie op de markt, biedt dat nieuwe uitgeverijen kansen. Goed idee!!! Oorspronkelijke Nederlandstalige auteurs hebben nu een groot deel van de markt in het Nederlandse taalgebied in handen en dat was in de jaren zeventig en tachtig wel anders. Vertaalde SF tierde welig en slechts een enkele Nederlandse of Vlaamse auteur kon zich een plek bevechten in de reeksen bij Meulenhoff, Bruna en Luitingh. Zoals gezegd is het nu helemaal anders. De grote uitgeverijen zien zowat niets meer in SF. In Fantasy, of misschien liever: Romantasy (romantische fantasy). Toch verschijnt zien er momenteel legio mogelijkheden om te publiceren, bij wat eerst fan uitgeverijen waren, maar nu de professionele status beginnen te naderen. Om er een paar te noemen: Quasis, Macc, EdgeZero, Fantastische Vertellingen en Poespa en ook de tijdschriften mogen natuurlijk niet vergeten worden. Maar in dit geweldige fantastieke Nederlandstalige geweld, is de buitenlandse vertaalde SF een beetje in vergetelheid geraakt. Uiteraard doen een paar kleine uitgeverijen, zoals Iceberg Books, Cargo en Atlas Contact hun uiterste best, maar intussen missen we heel wat moois! Het wordt de hoogste tijd om de balans weer een beetje naar het midden te krijgen. Uitgeverij Annex is in het leven geroepen en haar eerste uitgave is: Alice Thompson met Chimaera! Via het NCSF bereikte het nieuws me en kwam de vraag of we interesse hadden het boek te bespreken. Zeker wel, hadden we dat! Per omgaande ontving ik Chimaera. Het kostte nog even om een plekje te vinden tussen de NTL stapel. Maar nu… gelezen én van genoten!

Droomonderzoeker Artemis vertrekt aan boord van het ruimteschip Chimaera naar de verre maan Oneiros. Samen met een bemanning van dryaden – geavanceerde AI’s met synthetische lichamen – is ze op zoek naar een mysterieus organisme dat de opwarming van de aarde zou kunnen keren. Wanneer echter de grenzen tussen mens en machine en tussen nachtmerrie en werkelijkheid snel beginnen te vervagen, blijkt niets er aan deze missie te zijn wat het lijkt.

Chimaera is een prachtig SF avontuur dat in een soortement van horror setting is vervat en dat veel verder gaat dan de normale SF avonturen in de ruimte. Het speelt zich af in een niet al te verre toekomst. De maan Oneiros ligt op een honderdmiljoen lichtjaar van de aarde, dus reisde het ruimteschip al maandenlang met een SDL snelheid door de ruimte. Het ruimteschip zelf is weinig gezellig gestyled. Spinnenwebben van bedrading en het zoemen en knipperende lichten van de computers, die het schip bestuurden, de temperatuur, water, verwarming en zuurstof. Het geknipper van de lichtjes, de geur van mensen, metaal en plastic. De bemanning was op zoek naar bacteriën om koolstofdioxide op te nemen. En Ivan, de bioloog, altijd bezig met wat voor bacteriën dan ook, verdwijnt op kleine afstand van Oneiros, op een onverklaarbare manier, samen met de bacteriën die hij had bestudeerd.

Her en der worden citaten van beroemde mensen gepleegd, waar ook veelvuldig aan gerefereerd wordt. Ze passen verrassend naadloos in het verhaal. Zonder de voetnoten, zou ik ze waarschijnlijk ook niet als zodanig herkend hebben.

Al dit, en nog veel meer, zorgen voor een absoluut origineel verhaal! Het is wel een roman waar je bij moet blijven, want de relatie tussen de AI’s en de mensen doet gekunsteld aan en zorgt voor desoriënterende scenes en omstandigheden. Maar interessant is het allemaal… meer dan! Het einde is schokkend te noemen. Kortom… een hallucinerend verhaal, dat absoluut aandacht verdiend.

Ik hoop dat Uitgeverij Annex door gaat met wat het is begonnen. Er ligt een vrijwel onontgonnen terrein van pak ‘m beet veertig jaar aan onvertaalde geweldige SF! Verras me, zou ik zeggen!

Jos Lexmond

Brandon Sanderson & Janci Patterson – Eeuwige kust. Het verhaal van Jorgen (YSF)
Sterrenvlucht – novelle 3 (en slot)
Iceberg Books, Amsterdam (2024)
Oorspronkelijk: Evershore. Skyward Flight 3 (Delacorte Press, New York City, New York (2022))
216 pagina’s, € 14,99
Vertaling: Marike Groot en Sander Brink
Omslag: Charlie Bowater/Michael van Zijl

Het was me al weer een genoegen deze Sterrenvlucht novelle: Eeuwige kust. Het verhaal van Jorgen tot me te nemen. De gebeurtenissen waren weer boeiend genoeg om me aangenaam bezig te houden, maar… (en nu komt het) ik zat nog steeds met een gemis aan informatie over de voorgaande gebeurtenissen, personen en verhaalstructuur. Zal ik dan inmiddels te oud zijn om dit soort reeksen in reeksen aan te kunnen? Om er voldoende van te kunnen onthouden om een bepaalde lezersvreugde te kunnen onderhouden, of lees ik TE veel verhalen tussendoor, zodat het brein overvoerd wordt? Wie zal het zeggen, maar onmogelijk is het niet. Zelf houdt ik het maar op een combinatie van alles bij elkaar. Misschien moet ik dit soort verhalen maar niet meer lezen, ze aan me voorbij laten gaan. Maar goed…

Aldus… de laatste van de Sterrenvlucht novelles. Ik kan niet zeggen dat ik er ongelukkig over ben om deze laatste achter de ogen te hebben. Ik raak toch elke keer weer aardig van de wap omdat zo’n verhaal weer ergens tussen het ‘normale’ Sterrenvlucht verhaal gefrommeld is. Cytonic, het derde deel in de Sterrenvlucht reeks is ook al weer een drietal jaren geleden verschenen, als Rebellie (het laatste deel) in juni van dit jaar te verschijnen staat. Drie jaren tussen de delen in een reeks… dat is toch wel wat rijkelijk lang. Een mens, ook zo een zoals ik, kan amper verweten worden het voorgaande gebeuren vergeten te zijn. Er is natuurlijk ook nog de mogelijkheid nog eens van voren af aan te beginnen als er weer een nieuw deel op de planken komt te liggen. Dat deed ik inderdaad vroeger nog wel eens, maar tegenwoordig niet meer. De beschikbare tijd ontbreekt, de binnengevallen recensie exemplaren liggen er te veel, te lang, te wachten.

Waar gaat het over? Jorgen, ook bekend als Jerkface, is gewend om de leiding te hebben en moeilijke beslissingen te nemen. Hij heeft dat de hele tijd gedaan voor zijn vlucht. Toch heeft hij nog nooit met zoveel leven-of-dood-situaties te maken gehad. Ook heeft geen enkele training hem voorbereid op interactie met buitenaardse rassen en politiek. Spensa is (nog) bezig met haar missie, waar dan ook in het Niemandsland en Jorgen moet samenwerken met het buitenaardse wezen Alanik om te redden wat er te redden valt. Ze ontvangen een vreemd bericht van Kauri van de Kitsen, een soort van harige boomeekhoorns, op de planeet Eeuwig Kust.

Zoals gezegd… boeiend genoeg om te onderhouden, maar het grote plaatje ben ik absoluut kwijt. Jammer maar helaas.

Jos Lexmond

Charles van Wettum – Viraal (SF)
Muttew (Eigen beheer) (2025)
301 pagina’s; prijs € 22,00
Omslag: Charles van Wettum
Verkrijgbaar op: Bol.com, of bij Charles van Wettum zelf (www.wettum.org)

Charles van Wettum is al zo lang als ik hem ken, een van mijn favoriete Nederlandstalige sciencefictionschrijvers! Hij is nog eens niet zo heel erg lang bezig met schrijven. Zijn allereerste verhaal (denk ik vrij zeker te weten) is Verstrengeling, wat verscheen in Fantastische Vertellingen 50 in 2019, maar toen had hij nog niet zo’n verschijningsritme als vandaag de dag. In elke anthologie die verschijnt, bij wie dan ook, staat tegenwoordig wel een verhaal van hem en de tijdschriften waar hij niet in vertegenwoordigd is… die moet je met een zaklamp zoeken. En… zelfs een horrorverhaal schrijven is hem niet vreemd. In de onlangs verschenen Rigor Mortis. Halloween verhalen excelleerde hij met zijn gruwelijke Pompoenen. Kortom… al zou je Charles van Wettum willen ontlopen, dan maakt hij je dat behoorlijk moeilijk. En… vind ik dat erg? Nee… absoluut niet! Hoe meer hoe liever, mag ik wel zeggen!

Op boeken gebied is hij behoorlijk actief. In juli (ben ik al zover achter met recenseren?) van dit jaar verscheen zijn alweer zijn zesde boek: Viraal! Op de omslag staat, in niet al te grote letters: thriller. Dat is natuurlijk om zijn afzetgebied en bereik (nogal) wat groter te maken dan als er SF met koeienletters op stond. Het is uiteraard pure SF, maar toch ook wel met thrillerelementen erin natuurlijk. Thrillerauteurs als Douglas Preston & Lincoln Child schreven in hun Virus ook al over een virus, maar dan het griepvirus dat werd genetisch gemanipuleerd werd en dat funeste gevolgen had. En zo zijn er nog wel meer te bedenken van bekende en onbekendere thrillerauteurs, die her en der wat virussen over de aarde uitstrooiden en waardoor de mensheid bijna, maar nog niet helemaal, aan zijn einde kwam. Dus… thrillerelement? Jazeker! Maar SF ook absoluut zeker.

Welnu: Viraal! Zullen we het boek eens op zijn merites bekijken? Ik ben voor!

Het boek opent met de proloog: de laatste getiteld. Het is meteen een nogal dramatisch gebeuren, namelijk het (uit)sterven van de laatste Denisova mens op een stijf bevroren toendra. Het daarop volgende hoofdstuk, getiteld Besmet begint welhaast net zo, of misschien wel nog dramatischer. Het is waarin onze hoofdpersoon, Gerard Hendriks, van zijn vrouw te horen krijgt dat hij vier weken op moet zouten en dat ze daarna weten wat ze met hun huwelijk aan moeten. Gerard is in eerste instantie woest, gekwetst en kan zich niet voorstellen dat het aan hem ligt. Maar na een paar biertjes bedenkt hij zich dat dit voor hem de kans is om zijn oude jongensdroom, een offroad fietsvakantie op een exotische locatie, in vervulling te doen gaan! Een weinig googelen en hij had een aanbod voor een vierweekse mountainbike tocht door de toendra van Siberië. Jakoetsk, dat klonk voldoende exotisch, toch? Zo gezegd… zo gedaan! En… aldaar liep hij dus een onbekend virus op waardoor hij in het ziekenhuis terecht was gekomen en een aantal dagen in slaap was gehouden. Hoe Gerard het virus had opgelopen… dat moet je zelf maar lezen! En hoe de wereld uiteindelijk met Gerard zijn virus geconfronteerd werd en waarom je er groene ogen van kreeg… dat ook!

Ikzelf werd in ieder geval het boek in gesleurd en het liet me niet meer los. Het is een heel ander verhaal dan dat we van Charles gewend zijn, maar jongens… wat is het mooi. En Spannend! Jazeker… met een hoofdletter! Dus de conclusie is niet anders, dan net als met de andere boeken van Charles van Wettum: aanschaffen en van genieten. Ik kan, en wil, er niets anders over zeggen!

Jos Lexmond

Rigor Mortis. Halloween verhalen (Gemengd)
EdgeZero Publicaties (2025) € 6,66 (Na 31 oktober: € 10,00)
Samenstelling: Mike Jansen
Omslag: Mike Jansen/Artstudio Futurisme, Jacques Sterzon, artiste numérique
Verkrijgbaar via Amazon

Jullie weten nu onderhand wel dat ik al mijn recensieboeken afwerkt (!) op de volgorde van binnenkomst! Maar… nu maak ik, voor de broodnodige variatie, eenmalig een uitzondering voor de Halloween anthologie: Rigor Mortis. Halloween verhalen. Enerzijds omdat anders de trend (en daarmee de bijzondere aanbieding) alweer voorbij is en anderzijds omdat ik inmiddels EdgeZero toch ook wel een bijzonder warm hart toedraag. De bundels en anthologieën die Mike en zijn mensen inmiddels al geproduceerd hebben, én… tegen die prijzen, daarmee kan je inmiddels al een aardige plank in je boekenkast vullen. Om maar niet te spreken van de EdgeZero jaarboek, met de bijbehorende verkiezing van de EdgeZero Award, is inmiddels absoluut niet meer weg te denken! Als je ziet hoeveel verhalen er (elk jaar weer oplopend) worden ingestuurd, dan denk ik dat de populariteit meer dan bewezen is. Dus… daarom de voorrang aan Rigor Mortis! Ligt er nog een boek van je, dringend te wachten op review… het komt!

Maar goed… eerst eens even door de inhoud heenlopen, iets wat ik ook wel in een redelijk hoog tempo gedaan heb! Wat me daarbij wel opviel dat er hier een behoorlijk aantal auteurs die debuteerden in Grim. Horrortijdschrift voor Nederland en Vlaanderen en nu dus doorstromen naar de verzamelbundels. Leuk om te zien! Voorwoord is van, wie ook anders, Mike Jansen! Hij herinnert ons eraan dat onder die Amerikaanse prullaria er nog een dieper en duisterder laag schuilt van oude magie, verhalen en herinneringen, namelijk de Keltische traditie van Samhain. Dus… laat je meevoeren langs verlaten straten, mistige bossen, oude kerkhoven en stille huizen, daar waar iets wacht… (ik citeer maar).

– Ada Martens – Zonden van de voorvaderen (HO)
Spannend verhaal over een enge gebeurtenis. Toen en nu. Niet met zoveel woorden, maar die zijn ook niet nodig! Stilte is voldoende. Op een aparte manier, maar toch aantrekkelijk (voor de toeschouwer dan), geschreven!
– Mirjam Kerrar-Mol – Hartendemon (HO)
Het is Halloween! Politieman Bram heeft nachtdienst en door gebrek aan personeel, zit hij alleen in de patrouillewagen. Landhuis Sterrenmeer is een leegstaand huis, waar al jaren Halloween gevierd wordt, en… Mirjam Kerrar-Mol is een debutant met een ietwat simpel verteld, maar toch gruwelijk, verhaal. De politieman had bijvoorbeeld beter met zijn achternaam vermeld kunnen worden!
– Maarten Luikhoven – #Boe (HO)
Drie oude geesten ontdekken dat kinderen niet meer bang zijn voor hen. Uitgespeeld! Dat kunnen ze zich niet veroorloven en… Intelligent verhaal, dat omgaat met nieuwe angsten, gedreven door oude horror! Schitterend!!!
– Finn Audenaert – Rósíns roos (FA)
Prachtig verhaal, dat moet absoluut gezegd! Het staat bol van het lijden en de magie doet de regels, wanneer Rósíns verhaal vertelt wordt, gloeien. Op de meest heidense der avonden weet Rósín het even niet meer, maar dat duurt niet lang! De Ierse strofen geven meer bestaansrecht aan dit wonderschone verhaal!
– Ellen Kusters – Happy Halloween (Geen fantastiek)
Intrigerend verhaal met een sterke geur van uiteindelijke wraak. Maar… geen fantastiek)
– Johan Kesterse – De cyclus van schaamte en verval (HO)
Johan Kesterse is een van die schrijvers die debuteerde in Grim. Er is op het hele internet nog helemaal niets over hem te vinden. Dat alleen is al intrigerend. Met De cyclus van schaamte en verval heeft hij een uitermate intrigerend verhaal geschreven, een Stephen King waardig! Een journalist bezoekt een stadje in de States, alwaar een duister ritueel eens per jaar plaatsvind. De mensen zijn stug, ze praten niet en de dag nadert. We gaan vast nog meer horen van deze Johan!
– Ruben De Baerdemaeker – Ik ga het anders doen (Geen fantastiek)
Pracht van een gevoelvol verhaal, met een crux die op het einde zit, zoals nogal eens. Maar… helaas geen fantastiek.
– Laura Scheepers – Spooktocht (FA)
Laura schreef een verhaal over de ontvoering van een meisje, een halfzus van de hoofdpersoon van dit verhaal. Door de paranormale gave van een vriendin… Eerlijk gezegd vind ik het een van de mindere verhalen van Laura.
– Rik de Lavaletta – Het Offer (HO)
Wederom iemand die ook al verschillende keren in Grim gepubliceerd heeft! Of… je moet hem kennen van de, al dan niet, grappige plaatjes die hij veelvuldig op facebook plaatst. Dit verhaal is een regelrechte horror. Een bovennatuurlijke gruwel, die steeds erger wordt. Het onnoembare dat heerst én zich concentreert… Uitermate spannend verteld!
– Laura Weterings – Monsters (HO)
Ken je dat gevoel? Het gevoel dat je jezelf gek aan het maken bent! Elk geluidje dat een huis maakt, hier een kraakje of een krakje, een piep, het geluid alsof er iemand achter je rug rond sluipt, alsof iemand lichtjes in de nek hijgt! Dat soort dingen. Nou… dat maakt de hoofdrolspeler in dit verhaal ook mee. Het was niet haar eigen huis. En… een kreet, en dan… Verhaal met een peurende opbouw, gevolgd door een… Spannend verteld! En… het loopt niet goed af. Het is maar dat je dat al vast weet!!!
– Remi Lootens – Had ik maar geweten (HO)
Alweer iemand die vooral publiceerde in Grim (en een paar andere bundels)! In dit verhaal is het Halloweenavond. Peter wordt door zijn broer en zus meegesleurd voor de jacht op het snoep! In een steeg ontmoet hij zijn monster, die hem uitnodigt en zijn (het’s) hand uitsteekt. Peter voelt zich door hem aangetrokken, maar alweer wordt hij meegesleurd door zijn broer en zus. Gemiste kans, of… Goede opbouw van het verhaal!
– Anne Roodbol & Rebecca Palmas – Geesten Uit Het Verleden (HO)
Een nogal vreemd verhaal over geesten, elfen en wat dies meer zij. Ik weet eigenlijk niet wat ik ervan maken moet. Wat is bijvoorbeeld het doel van reizen over droompaden? De elf Oberon (althans… ik denk dat hij een elf is, waarom zou hij anders Oberon heetten?). Het gevecht tussen geesten, en… wat? En dan is het weer over. Ik mis een doel, een waarom…
Bovenstaand schreef ik voordat ik het verhaal van Beck Palmas in Ganymedes 25 gisteravond las, wat dus blijkbaar de verkeerde volgorde was! Oberon is dus geen elf en Corwin ook niet! Oberon is een vampier en Corwin is door hem tot vampier gemaakt. Nu worden de dingen een stuk duidelijker, en beter!!! Het is wel jammer voor de mensen die Ganymedes 25 helemaal niet lezen, of… de link niet leggen. Daardoor gaat er toch een heel stuk verloren. En dat is jammer!
– Edward van Egmond – Murderville (HO)
Een slijtend object, in de vorm van een vogelverschrikker, en een oude raaf, stelen de creditcard van een oude boer en met een gestolen mobiel bestellen ze een aantal vogelverschrikkers, die huishouden in Peaceville! En toen? Wat is het hogere doel? Is er niet? Dat is pas echt horror!!!
– Alexandra Dingenauts – Eerste nachtmaal (HO)
Trage horror… dat het bestaat, bewijst dit verhaal! Dwars door het Halloween gedruis stappen twee broers door de nacht over het natte beton. Ze zoeken! Waarnaar? Pracht verhaal, dat trager dan traag wordt opgebouwd tot de spanning welhaast onhoudbaar is!
– Thomas de Vries – Dobermann (Geen fantastiek)
Op een meer dan mooie, en vooral gruwelijke, manier verteld, maar… geen fantastiek!
– Anaïd Haen & Django Mathijsen – Het mirakel van Utrecht (HO)
Geweldig verhaal over het vieren van Halloween in Utrecht. Jorrik moet zijn jongere broertje meenemen als hij, samen met Kwint en Halina (een stelletje: bah!), naar het centrum gaat. Een verhaal gevuld met de heilige Maarten, groene rook en duivels, waarvan de afloop dubieus lijkt! Mooi verteld door een fantastisch, duo!!!
– Charles van Wettum – Pompoenen (HO)
Charles van Wettum verrast me met een puur horrorverhaal! Het draait om oom Frits en pompoenen. Op zijn eigen onnavolgbare manier schrijft Charles net zo makkelijk horror als harde SF, dat blijkt wel. Het snijden vergaat hem goed!
– Eowen Valk – Het oog van Beatrijs (HO)
Je kinderen, tijdens Halloween, op snoepjacht bellen ook aan bij Beatrijs. Maar… Beatrijs haat kinderen. Daarmee begint een absoluut eng verhaal met een afloop waar je eigenlijk niets van wilt weten. Hoe monsterlijk kan het zijn? Toch maar niet lezen als je kleine kinderen hebt!!!
– Pan Robinson – Membra disjecta (HO)
Dit korte verhaal heb ik inmiddels drie keer gelezen, maar het wil maar niet tot duidelijkheid komen! Misschien als ik de titel vertaal uit het Latijn? Verminkte ledematen, is het geworden! Ik weet dat bij Samhain de grenzen tussen onze werkelijkheid en de geestenwereld zo dun worden, dat beide werelden elkaar raken. Dat kan een aantal zaken in dit verhaal verklaren, maar het geheel snappen doe ik nog steeds niet. Het zal wel aan mij liggen!
– Mike Jansen – Dromenvanger (HO)
Intrigerend verhaal! Een jongen loopt met zijn emmer door verlaten straten en belt aan bij wereldvreemde huizen en krijgt wereldvreemde dingen. Om te eten? Hij weet het niet, maar… doet ze gewoon in zijn emmer. Intussen… in de echte wereld…

Rigor Mortis is een anthologie met een ruime variëteit van verhalen en onderwerpen, maar met een verbindende factor: Halloween/Samhain! De mogelijkheden om een meer dan prima verhaal daarin te schrijven zijn legio en daar is door bovenstaande auteurs meer dan uitgebreid uit geput! Dus… een prima verzamelbundel om je op 31 oktober mee te verwennen. En… voor de prijs, voor dan ook wel na Halloween/Samhain, hoef je het echt niet te laten!

Jos Lexmond

Nico De Braeckeleer & Lina De Braeckeleer – Halloween Horror. 10 verhalen voor kinderen die griezelen van lezen
Pelckmans Uitgevers nv, Kalmthout (2025)
188 pagina’s; Prijs 17,00
Omslagontwerp & Vormgeving: KaaTigo

Het is altijd weer een genot om een boek (of bundel) van Nico (met één verhaal van Lina) onder ogen te krijgen, of het nu horror voor volwassenen of, zoals Halloween Horror, een bundel horrorverhalen voor de jeugd, is. Het glijdt bij mij naar binnen als zoete koek! Dat kan ik met een gerust hart zeggen, ook als ik de bundel nog ongeopend en ongelezen voor me heb liggen. In al die jaren dat ik Nico ken, heeft hij me nog nooit in de steek gelaten, dus dat zal hij nu ook, zeker en vast, ook niet doen. Eigenlijk hoef ik dit boek niet eens te lezen, maar… dat ga ik natuurlijk WEL doen. Ik wil er absoluut niets van missen! Laten we beginnen, ik kan niet meer wachten!

– Nico De Braeckeleer – Pompoensoep (JHO)
Mila en Oliver gaan op Halloweenavond langs de deuren om ‘trick or treat’ te zeggen en daarop heel veel snoep te ontvangen, Mila is verkleed als Wednesday uit The Adams Family en Oliver als de clown Pennywise uit het enge boek (en de enge film) IT van Stephen King. Meneer Vanaeken waarschuwt hen voor zijn nieuwe buurvrouw, maar Oliver wil toch aanbellen. De buurvrouw is inderdaad geen leuke vrouw en stuurt ze weg. Oliver vindt dat niet leuk, en … Prachtig verhaal, met een nog prachtiger, maar wel een heel erg eng, einde!
– Nico De Braeckeleer – Bijgeloof (JHO)
Leuk verhaal met een meer dan slechte én heftige afloop, bereid je maar vast voor! De 13 jarige Celine is een bijgelovig meisje en uitgerekend vandaag breekt ze de spiegel in de badkamer! Het is het begin van een reeks sinistere gebeurtenissen die toch zeer zeker wel met bijgeloof te maken hebben!
– Nico De Braeckeleer – Griezeltocht (JHO)
Geweldig griezelverhaal over een tocht op Halloweenavond. De vrienden Sander, Jurre en Flo hebben zich ervoor ingeschreven. De tocht zal heel anders verlopen dan dat ze van tevoren gedacht hebben. De griezels zijn heel wat griezeliger en echter dan dat ze zich voor konden stellen en dood én verdoemenis dreigt, als Sander…
– Nico De Braeckeleer – Horrorhalloween (JHO)
Jesper en zijn klasgenoten zijn in een bus op weg naar huis na een schoolreisje. Alle kinderen zijn doodmoe en slapen, maar Jesper is wakker. Dan… krijgt de bus een klapband en de chauffeur moet moeite doen de bus overeind te houden. Het is Halloween… Leuk verhaal, met een verrassende afloop!
– Nico De Braeckeleer – De vloek van tarot (JHO)
En… alweer een meer dan leuk verhaal! Vince, Marie, Abbe en Fenna spelen het spel durven of waarheid op Halloweenavond. Fenne, een stoere chick wordt gevraagd of ze bij haar zonderlinge buurvrouw durft in te breken om een breiwerkje te stelen. Natuurlijk durft ze dat, maar Abbe laat haar niet alleen gaan!
– Nico De Braeckeleer – De Halloweenspin (JFA)
Tussen al dit gegriezel ook een heel erg lief verhaal, dat helemaal niet griezelig is! Isaac haat spinnen en hij is daarin niet alleen. Zijn hele familie is er bang van. Je mag dus drie keer raden wat er met Halloween zijn kamer binnen komt wandelen. Juist!!!
– Nico De Braeckeleer – Het 31 oktobermonster (JHO)
Een monster! Elke Halloweennacht na 22.00 uur ligt het daar en jaagt hem de stuipen op het lijf. Tot… Bijzonder eng verhaal waardoor ik nu zelf ook elke avond onder mijn eigen bed kijk!
– Lina de Braeckeleer – Welkom in de hel (JHO)
De appel valt niet erg ver van de boom, dat mag best gezegd worden van dit verhaal! Lina de Braeckeleer, de jongste dochter van (nu negentien jaar oud), schreef een schitterend griezelverhaal! Ze stort daarin alle doem die je maar kunt bedenken, over de hoofden van de arme hoofdpersonen uit! Een aardje naar haar vaartje, ofwel (als je de uitdrukking niet kent) zo vader, zo dochter!
– Nico De Braeckeleer – Angst voor Jack O’lantern (JHO)
Prachtig verhaal over vriendschap. Het verhaal is natuurlijk wel griezelig, maar het gaat uiteindelijk om heel veel meer! Ik vertel er verder niets over, om maar absoluut niets te verklappen. Lees en huiver en… lees en…!
– Nico De Braeckeleer – Laatste Halloween (JHO)
Lucas ziet overal berichten over zijn dood op 31 oktober. Morgen dus! In de krant, op een wegwijzer, in de krant, overal! De hele dag leeft hij in angst en op de 31ste is het helemaal de hel. Elke seconde voelt hij de dood in zijn nek hijgen. Prachtig geschreven over hoe iemand de laatste 24 uur van zijn leven beschrijft!!!

Welaan… de eindconclusie! Nou… als je bovenstaand hebt gelezen, dan hoef ik dat eigenlijk niet te zeggen! Maar goed… ik doe het lekker toch! Prima bundel met goede, hele goede én waanzinnig goede verhalen! Een aanrader dus wat mij betreft, Eentje die je niet mag missen. Dus snel nog even aanschaffen voordat het Halloween is! Nou ja… daarna kan natuurlijk ook altijd nog, de verhalen worden er echt niet minder griezelig door!!!

Sophia Drenth – Mistflarden & Moordjuweeltjes (Gemengd)
Staaldruk (Eigen beheer) (2025)
388 pagina’s; prijs € 40,00
Illustraties: Eva Toorenent, Ken Broeders, Natasja van Gestel, Robin Rozendal, Sandy Butchers, Ines Borba, Elora Sperber, Sue Art Studio, Corpuscrown, Hollow Moon Art, Studio Dies, Gidion van de Swaluw, Iris van Hassel, Studio Sui, Loeff Bureau Creative en Marc Scherbateyev.
Omslag: Maurice Evan/Joke Wijn/Eva Toorenent
Verkrijgbaar op: https://www.sophiadrenth.com/

Sophia, een vrouw, een schrijfster én inmiddels (in mijn beleving in ieder geval) een vriendin (hoop dat ik dat nog steeds mag zeggen na deze recensie)! Ik volg haar ontboezemingen al eeuwen op Facebook en vind haar geregeld onzeker, kwetsbaar en fragiel. Maar in werkelijkheid is ze beresterk. Een vrouw met pure wilskracht en visie. Eentje die door roeien en ruiten gaat om haar doel te bereiken. Dat is Sophia en zo zal het gebeuren. Vandaar dat ze al zoveel moois aan de wereld getoond heeft en altijd op haar manier, zoals zij het wil! Buigen of barsten! En natuurlijk, het gaat niet altijd van een leien dakje. Haar onwillige lijf zet dan de dagen weer in een zwart gat om, waar niet uit te komen lijkt. Maar altijd klauwt Sophia zich weer een weg omhoog uit dat gat en komt er steeds weer sterker uit. She’s my kind of woman!

Met Mistflarden & Moordjuweeltjes heeft ze onlangs alweer iets moois op de wereld gezet! Met als een van de hoogtepunten het winnende verhaal van de Harland Prijs 2024 Waar de mist ons niet raakt. Voor de uitgave koos ze ervoor voor het fenomeen crowdfunding om het te financieren. Dat is een uiterst riskante vorm natuurlijk. Als je niet voldoende fondsen bij elkaar krijgt, dan is je project gedoemd te mislukken. Maar… dat gebeurde niet. Ze haalde zelfs meer geld op dan beraamd en kon daardoor nog een paar wensen meer uit laten komen! Ze heeft waarschijnlijk een zeer hoge gun factor tot haar beschikking!

Uiteraard heeft ze het allemaal weer zelf gedaan, uitgezonderd de illustraties. Daar zocht ze een aantal bekende én onbekende illustratoren voor uit. De buitenkant van het boek met de sprayed edges, de prachtige hardcover omslag, is een plaatje geworden!

En dan nu de binnenkant! In haar voorwoord zegt Sophia niet alle verhalen in een keer achter elkaar te lezen. Dat komt goed uit! Dat deed ik gelukkig toch al niet. Normaal gesproken lees ik een verhaal uit een anthologie, bundel of tijdschrift en dan nog een deel uit een boek. Dan geef je de verhaal kans te ademen en in te dalen en zich te ontwikkelen en aan te komen in je brein. Maar goed, genoeg gekletst. We gaan beginnen!

Na de introductie door Kim ten Tusscher en het voorwoord door Sophia zelf beginnen we bij:

– Gedichten van licht en schaduw (geen fantastiek). Geïllustreerd door: Ines Borba
Pracht van een verhaal! Het grijpt je bij je strot en sleurt je het hele verhaal door! Ademloos welhaast, zodat je, na de laatste letter naar adem snakt. Het is een verhaal van een fotograaf, gegrepen door de daden van een kunstenaar, die moordend door Parijs trekt en lichamen achterlaat om te fotograferen in waanzinnige poses. Wordt de fotograaf de kunstenaar, of de kunstenaar de fotograaf? Zoals gezegd… een prachtig verhaal, maar helaas geen fantastiek!
– Sahers dans (SF). Geïllustreerd door: Iris van Hassel
Dit verhaal verscheen eerder in HSF 282 (2023) en toen schreef ik al: “Sahers dans! Prachtig verhaal! Meer dan de moeite van het lezen waard!!!”, het verscheen uiteraard daarna in EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2023 (2024) en toen schreef ik: “Subliem, kort maar krachtig verhaal, over macht en onmacht, geestkracht en controle. In de duistere gangen en krochten, werd Saher gedwongen te vechten tegen onzichtbare vijanden. Maar een onvermoede, maar bekende en opgesloten geest komt haar te hulp!” I’ll rest my case!
– Dag, dromer (YFA). Geïllustreerd door: Robin Rozendaal
Mooi verteld verhaal, waar ik toch wel wat moeite had om de dromen en de werkelijkheid (zo die er al was) uit elkaar te houden. Het staat bol van de liefde voor wat ze doet. Mooier kan het niet zijn! Eerder verschenen in: Brave New Love (2018).
– Momentopname (SF). Geïllustreerd door: Studio Dies
Gruwelijk verhaal, ik kan niets anders zeggen! Ik heb er even over na moeten denken of het wel fantastiek was. Het peinzen duurde niet lang. Het was in zeker zin dystopische SF. Het verhaalt van een toekomst waarin je niet verder mag leven bij een bepaalde leeftijd en plaats moet maken voor een volgende generatie. Ik ben inmiddels van een bepaalde leeftijd en voelde me persoonlijk aangesproken. Maar goed… ik vertel er verder niets over en laat jullie het ijselijke en dystopische verhaal! Het verscheen eerder in Ganymedes 17 (2017).
– 15 denier (Geen fantastiek). Geïllustreerd door: Marc Scherbateyev
Geweldig en humorvol verhaal! Magnifiek zoals de situatie beschreven wordt. Ook hier vertel in verder helemaal niets over. Ik gun jullie dezelfde lol als die ik had. Helaas… geen fantastiek!
– De poppenmaaksters van het Hoge Zand (HO). Geïllustreerd door: Sandy Butchers
Van het genre ben ik absoluut zeker, maar het subgenre krijg ik er absoluut niet bij verzonnen. Later nog maar een diep over peinzen. Het verhaal is uniek en zeker en vast origineel. Twee vrouwen, de tweelingzussen Clothine en Bellaine, maken van elk van de bewoners van het Hoge Zand een pop en als de pop af is… Heel erg mooi!!! Het verscheen eerder in: Fantastisch Strijdtoneel IV (2014) en in: Sintel 3 (2018).
– Ergens tussen zonet en straks (HO). Geïllustreerd door: Gidion van de Swaluw
Een meer dan grimmig verhaal! Het verhaalt over baby’s, heel veel baby’s én rot van binnen! Is dit soms het hiernamaals? En… zoals ik al eerder memoreerde: Grimmig! Zo grimmig dat ik hier ook al geen subgenre aan kan hangen. Dat wil wel wat zeggen natuurlijk. Dat ook dit verhaal meer dan origineel is. Maar ik vond het vooral: Grimmig! Inderdaad met een hoofdletter, maar op een vreemde manier ook wel… Het verscheen eerder met de titel: Ergens tussen zonet en straks (waar het dode zuigelingen regent) in: Wonderwaan 48 (2018).
– Voor eeuwig (HO). Geïllustreerd door: Studio Sui
Indrukwekkend én ultrakort verhaal dat deel uitmaakt van de Wereld van de Bloedwetten. Een schilder vereeuwigd een eeuwig wezen, maar elke poging tot vereeuwiging is er langs. Tot… de schilder de geest krijgt! Pracht van een verhaal, waar geldt: kort is meer dan prima in dit geval!
– Onder de sterren (SF) . Geïllustreerd door Natasja van Gestel
Een relatie die zich zo dicht tegen de ander aan schurkt, dat er bijna een twee-eenheid ontstaat, maar dan wel een met eenrichtingsverkeer. Een waanzinnig mooi verhaal, dat smachten naar elkaar en de ontsteltenis daarvan. Het heeft een zekere schoonheid maar tegelijkertijd een gruwel. Bering is een ontdekkingsreiziger en een zender. Hij houdt een op een contact met Veder Lieverlee. Diens liefde groeit voor Bering (Ber), maar die liefde wordt niet beantwoord, tot…
– Fragmenten (FA). Geïllustreerd door: Sue Art Studio
Oh…wat schrijnend mooi! Wondere woorden en welk een affiniteit wekken ze op bij me… Bijna tot tranen geroerd lees ik de laatste zin van dit verhaal. Het eind van de man is het begin van de vrouw. De vrouw die door de tijd valt en lief en leed meemaakt in verschillende tijden met verschillende mannen. Maar… zo teder, zo intens. De tranen komen alsnog! Het verscheen eerder in: EdgeZero. De beste Nederlandse genreverhalen uit 2017 (2018) en won er de EdgeZero-Award van 2017 mee!
– Botbreuken voor mijnheer Stevens (SF). Geïllustreerd door: Corpuscrown
Dit verhaal was voor mij toch weer een twijfelgeval. Twijfelen of het fantastiek was of niet. Maar zojuist gezien hebbende dat mijn Fandata confrater (Marcel van de Rijst) ervoor gekozen heeft het als SF te bestempelen en het aldus het subgenre ‘Dystopisch’ én ‘Gedaanteverandering’ eraan gehangen heeft… kan ik, niets anders dan die beslissing volgen! Dus… Maar, het was welzeker fascinerend!
– Door het wereldvenster (FA). Geïllustreerd door: Loeff Bureau Creative
Lieflijk sprookje waarin das en haas door een openstaande wereldvenster in de wereld van het ongelukkige meisje terecht komen. Hoe zal dit aflopen? Mooi en liefdevol verteld!
– Goudvonkend engelenjaar (FA). Geïllustreerd door: Elora Sperber
Ik kan voor Goudvonkend engelenhaar geen woorden gevonden krijgen om uit te drukken hoe mooi ik het vind! Het raakte me vol aan alle kanten, terwijl ik het ademloos tot me nam. Op de een of andere manier is het fantastiek! Misschien dat er mensen zijn die het er niet in zien, maar voor mij is het een gevoel dat niet weg te redeneren is. Wat een waanzinnig verhaal! Echt!! Een verhaal met een Hoofdrol voor Rembrandt van Rijn. Lees het vooral én geniet! Het behaalde de 4e plaats in Waterloper 2024.
– Van de koude hand en het zwarte bloed (FA). Geïllustreerd door: Hollow-Moon-Art
Een verhaal met een behoorlijk hoog Beauty and the Beast gehalte, maar zeker ook met mythische invloeden en ook een sprookje is meer dan aanwezig. Sarsa’s moeder is de hoeder van het zwarte bloed. Maar ze is, zoals zoveel mensen, nog net niet bezweken aan de koude hand, ijskoorts. Sarsa gaat op zoek naar Goolhalu, het monster dat kleine kinderen, dieren en mensen verslind. Maar… het monster heeft zwart bloed, dat alles geneest, zelfs de koude hand. Ze vindt… Mooi verteld verhaal, dat eindigt zoals alle verhalen zouden moeten eindigen!
– Waar de mist ons niet raakt (HO). Geïllustreerd door: Eva Toorenent
Dit verhaal wilde ik al heel erg lang lezen. Sinds het de Harland Prijs won natuurlijk. Ja… ik weet het, ik kon het online lezen, maar ik haat online lezen. Ik zit de hele dag al achter een scherm en lezen wil ik rustig, van papier, ’s nachts en met een borreltje bij de hand! Voorgaande jaren, toen ik nog een voorselecteur van de Harland Prijs was, hoopte ik altijd al dat ik een aanstaande winnaar onder ogen zou krijgen. Het gebeurde nooit. Dit jaar ben ik een van de juryleden (samen met Sophia!) van de Harland Prijs (een grote eer!) en dan gaat het uiteraard gebeuren! Ik zit al te stuiteren op mijn stoel. Maar goed, ik dwaal af. Dit jaar won Sophia de Prijs! Pracht van een verhaal, waarin een groep vrouwen en kinderen pal gaan staan. Ze laten zich niet langer opjagen door een soort van zombies! Spannend! Sophia krijgt de lezer zo ver dat hij/zij (maar in dit geval: mij) gaat meeleven met het gebeuren! In een woord: Prachtig!!!
– Gertrude ontraadselt (FA). Geïllustreerd door Ken Broeders
Een fragment, dat misschien wel de potentie heeft om uit te groeien tot een roman! Wel… van mij mag het! En… ik zal het dan met plezier tot mij nemen. Het is nu een vermakelijk stukje tekst over een kunstenaar, ene Ozymander, welke lichamen plastificeerd. Als hij wakker wordt, staat er een lichaam zonder hoofd aan de voet van zijn bed. Hij draait zich om verder te slapen, maar realiseert zich dat hij dat lichaam er niet heeft neergezet. Klaarwakker dus! Magnifiek en humorvol geschreven (LOL). Ben benieuwd wat dat nog eens gaat worden!

Dit waren de verhalen, maar… daar is het nog niet mee gedaan. Er volgen nog twintig pagina’s Over de verhalen. De ontstaansgeschiedenis, waar ze eerder verschenen, aan welke verhalenwedstrijd sommigen hebben meegedaan en meer van dat soort, voor mij in ieder geval… leuke weetjes. Wat weer gevolgd wordt door een korte bio, of om(be)schrijving van de illustratoren, ook leuk én leerzaam! Wat dan weer gevolgd wordt door Vele handen maken een onvergetelijk boek. Wat een waarheid als een koe is! Het dankwoord dus. Wat aldus weer gevolgd wordt door De ambassadeurs wat de namen zijn van de mensen die die project gesteund hebben met een donatie (wat zijn het er veel), plus nog zevenenveertig anonieme donateurs. Wat ook vervolgd wordt door een aantal Sponsors. Van dezelfde schrijver een overzicht van alles wat Sophia in haar tienjarig schrijversjubileum allemaal gewrocht heeft, wat gevolgd wordt door een korte, maar alles zeggende, biografie van haar, voorafgegaan door een sprekende, en mooie foto, die haar recht doet!

En toen kwam de olifant met de lange snuit en die blies zo het verhaaltje uit. Het boek is gedaan, maar… we hebben het nog niet over de illustraties gehad. Uiteraard zijn die onderhevig aan smaak, waarover niet getwist kan te worden. Maar op de keeper beschouwd kan je zeggen, dat elke illustratie past bij het verhaal waar het bij is gemaakt. Al heb ik niet veel verstand van beeldende kunst, toch weet ik wel wat ik mooi vind en wat niet. En… geen van de illustraties vond ik lelijk! Welke ik dan de mooiste vind? Dat zijn er verschillende die op het gevoel gekozen zijn. Welke dat zijn, ga ik voor mezelf houden. Smaak… weet je wel!

Welaan, rest mij om een eindoordeel te vellen over Mistflarden & Moordjuweeltjes. Het is in een woord: Prachtig! Het is een geweldige dwarsdoorsnede geworden van Sophia’s kunnen en een kroon of haar tienjarig jubileum als schrijver. Alle verhalen zijn goed, sommige beter en sommige het allerbeste. Kies ze voor jezelf, zoals ik de mijne koos. Ik kijk alvast uit naar Sophia’s twintigjarige jubileum! Wat zal dat wel niet voor moois worden!!!

Jos Lexmond

Groen. Ze denken dat gras groen is (Gemengd)
Godijn Publishing, Hoorn (2025)
371 pagina’s; prijs 22,99
Omslag: ZoneroMedia/Troy Godin

Deze anthologie Groen is het resultaat van het schrijfavontuur BOEK100 en gevuld met korte verhalen uit het fantasy genre. Groen, Ze denken dat gras groen is bevat samen met Zwart. Ze denken dat duister zwart is (Thriller) en Rood. Ze denken dat liefde rood is (Romantisch) in totaal 100 pennenvruchten. Dit alles is een schrijfavontuur ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van Godijn Publishing. En dat mag gevierd worden natuurlijk! Uiteraard heeft Godijn Publishing in die tien jaar zijn/haar sporen verdiend. De jaarlijkse bundel met fantastische verhalen is zeker wijd en zijd bekend en wordt door mij absoluut erkend door elk jaar ook een recensie daarvan te plaatsen. Dit jaar was dat de anthologie Sterrenkijkers. Zie voor mijn recensie daarvan op: https://www.ncsf.nl/blog/2025/05/26/sterrenkijkers/ Maar goed… als extraatje dit jaar dus het tien jarig bestaan van Godijn Publishing, met de uitgave van Groen. Ze denken dat gras groen is. Uiteraard was ik daar weer razend benieuwd naar en we zullen de verhalen, stuk voor stuk, eens doornemen! Een ding moesten alle vertelsels gemeen hebben… ze bevatten groene ogen én het getal 100. Volgens mij ben ik inderdaad de groene ogen wel in allen tegengekomen, maar het getal 100… daar ben ik niet zo heel erg zeker van. Maar… een kniesoor die daarop let en misschien heb ik er wel overheen gelezen. We zullen eens kijken wat ik ervan vond!

– Esmeralda van Belle – Ze leefden noch lang, noch gelukkig (FA)
Een elfenmoeder zoekt haar zoon in een mensendorp. Hij is als baby verwisseld met een mensenkind. Dramatisch verhaal met een dramatische afloop. Zo ontstaan legenden!
– Ilona Poot – De tranen van Demeter (FA)
Persephone, de dochter van Zeus en Demeter, is verdwenen. Demeter is wanhopig en alle gewassen, planten en bomen sterven af. Persephone moet gevonden worden! Zo’n Griekse godenwereld is natuurlijk gemakkelijk om in te schrijven. Er hoeft geen wereldbouw plaats te vonden en de goden hebben ook al een vaste baan. Het verhaal is weinig verrassend!
– Mark Groenen – De geest van Gomorra (FA)
Prachtig verhaal! Douglas zit te wachten op zijn date, maar ze komt maar niet. Als hij uiteindelijk wil vertrekken, dan is ze opeens daar en ze is prachtig! Haar toespelingen zijn seksueel getint, maar Douglas prikt daar doorheen! Maar dan… Een horrorverhaal voor de horror, als je begrijpt wat ik bedoel. Nee…? Lees dan zeker het verhaal!
– Hay van den Munckhof – 000 (FA)
Mooi verhaal over een aantal mensen die opgesloten zitten (waar?) en dwangarbeid verrichten (wat?). Ze beginnen met 100 punten op de teller, maar er worden strafpunten uitgedeeld als er overtredingen (welke?) worden begaan (wie houdt dat bij?). Ondanks de vraagtekens, mooi verteld! Shangri La in zicht!
Heleen van den Hooven – Vrouwengoud (FA)
Magnifiek dolle Mina verhaal (andere tijd). Blanke mannen stalen de bomen van Binta en haar opa en oma. Nu komen ze terug om de laatste bomen te kappen. De woestijn rukt al op. Binta en haar oma beschikken over vrouwenmagie en weten hulp aan te spreken. Mooi verteld sprookje!
– Jarl Versavel – Schaduwen van het Arendsnest (HO)
Een enigszins vreemde aanzet tot het verhaal, dat moet gezegd! Naar het einde toe verrast het me, dus dat maakt de vreemdheid van het begin, haast weer goed.
– Kristel Stassen – (Geen fantastiek)
Verhaal met een sterke logische opbouw, maar met een einde die de logica weer ten gronde brengt.
– Frank van der Heijden – Freymore (SF)
Frank van der Heijden doet een niet onaardige poging Jack Vance te benaderen, maar slaagt daar evenwel niet in. De afloop van het verhaal laat zich raden. Maar, zoals gezegd, een niet onaardige poging!
– Maaike Molenaar – Onzichtbare sporen (SF)
Een regelrechte ramp is aanstaande en de overheid zoekt wanhopig naar het volk van de Hoeders. Zij kunnen grote groepen mensen onder controle houden, zodat er geen paniek uitbreekt. Een lichtelijk onlogische verhaal. Waarom kunnen de Hoeders niet alle mensen beïnvloeden, ook diegenen die de Hoeders willen hoeden!
– Michiel Richards – Leer mij huilen (SF)
Vreemd, edoch boeiend verhaal! In een verre toekomst geven twee Ervarenen (transhumanen?), een Onervarene toestemming om Adolf Hitler, Charlie Chaplin te ontmoeten na het bekijken van de film The Kid! Fascinerend!!!
– Lisa Klinkenberg – Een conflict van geweien en ramshoorns (FA)
Een vrij simpel fantasy verhaal. Twee volken, in de basis één, leven gescheiden van elkaar. Een god straft het ene volk en de god van het andere, opteert voor een vredesmissie. Alles komt goed? Een beetje slaapverwekkend!
– Miriam Ootjers – De verrekijker (FA)
Miriam Ootjers is toch al een wat meer gearriveerde schrijver van vooral horror verhalen. De verrekijker is een prima verhaal maar, met dit einde, niet af in mijn perceptie. Als de hoofdpersoon wakker wordt, is er toch nog een vervolg noodzakelijk!
– Wim Slierendregt – De verdorven wereld (FA)
Wim Slierendregt blijft zich bewegen in het alternatieve circuit. Toch heeft dit verhaal wel iets! Door zijn eigen toedoen, belandt Thomas in een wereld, waar Jeroen Bosch en een lied (Land van Maas en Waal) van Baudewijn de Groot, de ingrediënten vormen. Het verhaal behoeft her en der wat bewerking, maar in de basis heeft het potentie!
– Ria Streng – Munten en punten (FA)
Verhaal van een stadje dat langzaam verandert in een dictatuur, ingesteld door democratisch stemmen.
– Carlijn Peeters – De wedergeboorte van Vrede (FA)
Mooi verteld verhaal! Het gaat over alles van jezelf geven, ongeacht wat de kosten zijn. Uiteindelijk is de wetenschap dat het lukt, de grootse beloning. Het leven wint!
– Leonie Wouters – Familiebetrekkingen (FA)
Xanna heeft een bipolaire stoornis. Door een intensieve behandeling in Liverna, lijkt het erop dat ze totaal genezen is. Haar zus vertrouwt het niet en gaat op onderzoek uit. Mooi verteld, maar met een vrij simpele oplossing!
– Rowan Rietveld – Het graf van een levende (HO)
Een verhaal dat verdacht veel lijkt op raaskallen. Een levende vrouw verdedigd zichzelf steeds tegen aanvallen van zombies (?), levende doden en dergelijke. Ik weet niet waar het naar toe gaat en waar het eindigt…
– Esther Kroon – De houder (FA)
Uitermate vermakelijk verhaal. Een elf, Jandelian van Lithalen, krijgt de opdracht een kistje, de houder, naar Verdalion te brengen. Het kistje moet gesloten blijven, maar het eerste dat de elf doet, is het kistje openen en het blijkt leeg te zijn. Hebzucht… (spreekwoord).
– Marja Vandekeer – Pupil (FA)
Vreemd verhaal! Uitermate vreemd verhaal!!! Moordende konijnen, een monster van een hoogsteigen Loch Ness, een konijn dat weer tot leven komt. O ja… en de konijnen worden overdag opgeladen, zodat ze ’s nachts licht geven. Ik vrees dat ik het opgeef!!!
– Nancy van der Stap – Moira (FA)
Een niet onaardig verhaal over meisjes in een weeshuis in een vreemd en fictief land. Een van de meisjes dreigt met hertog te trouwen, maar Moira… met onwaarschijnlijk trucs over daken en gebouwen. Is vliegen dan toch een mogelijkheid?
– A. River – In het nest van de feniks (FA)
In eerste instantie belooft het verhaal nog wel wat, maar het dooft uit als een nachtkaars!
– Lucas Vandromme – De eland en de boktor (Geen fantastiek)
Vrij onzinnig verhaal over elanden en boktorren. Maar… gelukkig geen fantastiek!!!
– Thomas de Groot – De erfenis (FA)
Bijzonder leuk verhaal! Lilian krijgt de erfenis van haar overleden moeder, die ze al een hele tijd niet meer heeft gezien. Buiten de cheque erft ze ook een soort van kabouter, maar daar zit wel een gebruiksaanwijzing aan vast. Zoals gezegd… Meer dan leuk, maar toch ook wel redelijk voorspelbaar!
– Sofie van Beek & Peter Hilgen – De vuurdover (FA)
Geen onaardig drakenverhaal over het conflict tussen vuurspuwers en diegenen die dit niet kenden. Ook de mensen waren betrokken in dit conflict.
– Peter Hilgen – De magische stenen van Ursulis (SF)
Zojuist heb ik het genre verandert in SF in plaats van FA. Eigenlijk zou het SF/FA moeten zijn. Op zich is het geen onaardig verhaal, waarin twijfel over de toestand van de prinses uitmond in een tegenscam. Poets… wederpoets!
– An Neven – Het honderdste jaar (FA)
Het is feest onder aan de toren. Boven in de toren waken een man en zijn twee zonen. Elk moment kunnen de demonen terugkeren en huishouden onder de bewoners van het eiland. Of het nu demonen of aliens zijn… Fascinerend verhaal!
– Alex Mulder – Golven van geloof (FA)
Indrukwekkend verhaal. Een meisje, door haar ouders, naar de zusters van Wazueth gebracht om te studeren. Ze is onderweg naar Siltburg om 100 weken in de leer te gaan bij de groottempel van Wazueth. Maar… ze twijfelt aan haar geloof! Goed geschreven en mooi verteld!
– Marion Reeuwijk – Ridder-Clown (FA)
Op zich een niet onaardig verhaal, maar het is te simpel! Het begint wel leuk, maar eenmaal aangekomen in het thuisland van de hoofdrolspeler, gaat het snel bergafwaarts met het verhaal. Het geheel heeft een behoorlijke dosis pit nodig om niet te eindigen als standaard verhaaltje, zonder ook maar een vleugje originaliteit!
– Bart Wolf – De vernietigende kracht van groen (FA)
Wat moet ik dan van dit verhaal zeggen? Het is een hele hoop geweld, gewond raken, weer tot heling komen en dergelijke, én… niet veel meer. Het eindigt op een wat vreemde manier, maar wel dramatisch en filosofisch. Jammer! Ik had meer verwacht van Bart!
– Didier Zuidinga – Inversie (SF)
Leuk verhaal, maar een beetje TE! Toch een aardig tussendoortje, maar niets om serieus over te doen. Het loopt wel slecht af!
– Beck Palmas – Honderd uur (SF)
Indrukwekkend verhaal! Aan boord van een ruimteschip, een persoon (een kloon?) die zwaar gewond is. De autodok waar hij/zij in ligt, voorspeld zijn/haar dood in 100 uur! Een indrukwekkend verslag van de laatste dagen en uren!
– Olivier van Eijk – De kraterpoppen (FA)
Fascinerend verhaal. Als ik het voor mezelf invul, dan is het een situatie, zoals het is na een alles verwoestende oorlog. Een overlevende familie wordt overspoelt door beesten (radioactieve?). Een ongediertebestrijder staat hen bij, maar… Te weinig info om op te maken waar en wanneer dit verhaal zich afspeelt.
– Sander Klijn – Eedbrekers (FA)
Een niet onaardig verhaal, dat evenwel bol staat van de tegenstrijdigheden. Een voorbeeld: ‘het water tot de enkels van hun rijdieren’ en even verder: ‘Ciradan stapt af en belandt tot aan zijn knieën in het moeraswater’, huh? En… zo meer van dat. Maar goed… uiteindelijk een verhaal waarvan je je af kunt vragen of het wel een verhaal is, of slechts een inleiding op het werkelijke verhaal, dat dan waarschijnlijk een boek is!
– Roxanne Borgman – De vertegenwoordiger (HO)
Een vermomd horrorverhaal. Leuk gedaan! Een stuk chagrijn van een vrouw komt erachter dat de, eerst depressieve buurvrouw, nu vrolijk op het manische af is. Ze slikt een nieuw medicijn: Depri-weg! Die wil ze zelf ook wel!
– Suicyco – Verborgen in het vuur (FA)
Vreemd verhaal! Blijkbaar een veroordeelde was klaar om in een arena opgevreten te worden door een zandworm (de zandwormen van Arrakis (Duin) stonden duidelijk model hiervoor). Een aantal onbegrijpelijke zaken komen voorbij, waarna het nogal onbevredigend eindigt. Bovendien… wie is in vredesnaam Suicyco?

Welaan… dit was het! Concluderend mag je gerust zeggen dat Groen een anthologie is van wisselende kwaliteiten. Een aantal verhalen zou ik, als ik de samensteller geweest was (Wie was dat trouwens?), nooit opgenomen hebben. Zo doe onrecht aan de reputatie van Godijn. Er waren veel debutanten bij! Daarmee wil ik niet gezegd hebben dat debutanten bij voorbaat slechte verhalen produceren. Er zijn uiteraard ook debutanten die natuurtalenten zijn, maar de meeste hebben toch begeleiding, geduld, oordelen, correctie en herschrijven, veel herschrijven, nodig. Ik ben er een paar tegengekomen die potentieel hebben en er misschien uiteindelijk wel zullen komen. Waarom die slechte verhalen toch zijn opgenomen? Was het om de 33 of 34 verhalen toch vol te kunnen maken? En… hebben Zwart en Rood hetzelfde euvel? Was het derhalve moeilijk om aan de 100 verhalen te komen? Wie zal het zeggen! Hoe het ook zij… dit soort anthologieën ben ik toch niet gewend van Godijn. De verzamelbundels van de jaarlijkse verhalenwedstrijd zijn meer dan prima.

Jos Lexmond

Bruno Lowagie – Onvoltooid toekomstige tijd (DIV)
Poespa Producties, Gent (2025)
341 pagina’s, Prijs: € 24,00
Omslag: Graphic Things – Johnny Bekaert
Voorwoord: Philippe Gijsels

Allereerst excuses dat het zo lang duurde, maar… er zat een andere, nogal dikke, anthologie voor (en dus in de weg) van Poespa Productions. Het ging over ene zekere Alice!

Bruno Lowagie! Steeds meer mooie schrijvers bemannen de muren van Poespa Producties en steevast worden ze in kloeke bundels uitgegeven. Zo ook deze Bruno Lowagie. Hij blijkt al sinds 2018 te schrijven, verschijnt voor het eerst in druk in 2020 en lijkt in 2023 door te breken. Sindsdien is het hek van de dam. Dat mag gezegd! In Fandata staan momenteel zesentwintig verhalen, maar ik weet niet hoeveel er wel al niet gepubliceerd zijn op het vluchtige net, op de site van O(ut) O(f) T(his) W(orld) bijvoorbeeld. Bruno (1970) heeft inmiddels al een heel, en bewogen, leven achter de rug. Daar gaan we het nu niet over hebben, maar zeker en vast meer over de prachtige bundel die voor me ligt en die ik de afgelopen tijd heb mogen genieten. Ik ga Onvoltooid toekomstige tijd bespreken en wel alle tweeënveertig verhalen, zelfs de niet fantastieke. Het voorwoord is gedaan door Philippe Gijsels, die ik helaas niet ken, maar mooie woorden overheeft voor Bruno en zijn boek.

Maar vooruit, niet langer getalmd, we gaan er aan beginnen!

– Victors dilemma (FA)
Victor treft een boek in de bibliotheek aan op een plek waar het niet thuishoort. Een ultrakort verhaal met een boodschap!
– Onvoltooid toekomstige tijd (SF)
Het titelverhaal van deze bundel is een intrigerend tijdreisverhaal. In de toiletten van een hotel verschijnt een zesjarig jongetje. Bruno weet hiermee een kloppend (er is geen speld tussen te krijgen) tijdreisverhaal te schrijven. Schitterend!!!
– Verlies jij ook tijd? (Geen fantastiek)
Prachtverhaal! Origineel en geweldig bedacht!!! Maar… geen fantastiek. Jammer!
– Black-out (SF)
Prachtige whodunit! De conversatie tussen het ruimteschip en de uiteindelijke moordenaar, blinkt uit in logica, waar ook al geen speld tussen te krijgen is. Uiteindelijk blijft er slechts één optie over. Briljant!!!
– Monodroom (Geen fantastiek)
Bijzonder gevoelig verhaal, belicht van drie kanten!
– Het verjongingselixer (Geen fantastiek)
Leuke grap én… leuk verteld. Maar niet meer dan dat!
– Snoepprijsje (Geen Fantastiek)
Een hele goedkope vakantie in een luxe hotel… dat bestaat niet. Dat blijkt!
– Het liefdeskind (SF)
Leuk verhaal! Vanaf 2040 was een natuurlijke zwangerschap niet meer mogelijk, maar… een design baby of een standaard baby… geen probleem! Eerder verschenen in: 9000 levens.
– Het streven naar geluk (SF)
Geweldig verhaal! Een man bedenkt een manier waarop mensen volledig, maar dan ook volledig, gelukkig worden. Maar… een gevalletje oorzaak en gevolg!
– Eenhoorn (SF)
Een vervolg op voorgaand verhaal. Het gevolg breed uitgelegd!
– Alles van waarde (FA)
Lieflijk verhaal met wat minder lieflijke randjes. Op een morgen wordt Stef wakker en is hij bezig een eenhoorn te worden. De hoorn zelf is magisch en, onder bepaalde voorwaarden, kunnen er wensen mee gedaan worden.
– Ze zeggen dat liefde blind is (Geen fantastiek)
Geen fantastiek, of… de ziekte moet verzonnen zijn. Ik heb geen idee!
– De tranen van Cyrano (Geen fantastiek)
Prachtig verhaal over liefde, onmogelijke en onbeantwoorde liefde én… smoke gets in your eyes. Helaas… geen fantastiek!
– Hoe ik zijn ouders leerde kennen (Geen fantastiek)
Subtiele vertelling, dat achteraf weinig subtiel blijkt te zijn.
– Zo vader, zo zoon (Geen fantastiek)
Leuk verhaal. L’histoire se répète!
– Er ligt een demon in mijn bed (HO)
Geweldig horror verhaal! Een man komt bij een stel jongens zitten, die bij een kampvuur zitten te drinken en elkaar griezelverhalen vertellen. Iedereen raakt stomdronken. De volgende morgen blijkt de man zich door het hoofd geschoten te hebben. Wat te doen? Mooi verteld, alsof Bruno zelf tussen de jongens hij het kampvuur heeft gezeten.
– Een plaksnor voor het leven (HO)
In eerste instantie is het een hilarisch gegeven, maar later wordt het toch serieuze horror. Ik kan er niet té veel over uitweiden, want anders vergal ik jullie het plezier van het lezen én de… Ik heb evenwel zeker mijn bedenkingen over het fantastieke deel van het verhaal. Zit ie () er echt achter? Voorlopig zeg ik ja!
– Dood van een buurtwinkel (Geen fantastiek)
Droef verhaal over de teloorgang van een buurtwinkel en daarmee een trend zet voor de hedendaagse maatschappij.
– De sterfelijke god (FA)
Vermakelijk verhaal over een god die geen vriendin kan houden. Uiteindelijk zet hij de stap en loopt binnen bij een zielknijper. Eerder verschenen in: Meer dan menselijk. Verhalenbundel (2023)
– Een oude hobby verleer je niet zo gauw (Geen fantastiek)
Verhaal over een vrouw die op het geld uit is van man en als ze genoeg van hem heeft, hem op een subtiele manier vermoord.
– De man die vervangen werd (Geen fantastiek)
Absurd verhaal dat wél grappig is. De gebruikte namen zijn namen die komen uit de fantastieke wereld, maar dan verdeeld over twee personen. Zoals Roger en Frank. Jean, Ray en een man die hij kende als Kremer. Mijn eigen naam (tweemaal) tegen te komen is vreemd, maar wel lollig. Ik heb mezelf nooit als dokter overwogen! Maar… ondanks dit alles… dus geen fantastiek.
– Trouwste vriend van de hond (Geen fantastiek)
Vermakelijk verhaal. Het leven bezien vanuit het standpunt van de hond!
– Blaffende honden bijten niet (Geen fantastiek)
Een gansterverhaal. Normaal gesproken heb ik daar niet veel interesse in, maar dit verhaal fascineerde me.
– Voor de liefde van moeder (Geen fantastiek)
En dan… een western! Een ietwat flauw verhaaltje, een niemendalletje zo gezegd. Gelukkig… dat het geen fantastiek is!
– Verdwijnende verwanten (Geen fantastiek)
Verhaal van een oplichtersscam. Een oude vrouw in een verzorgingstehuis, raakt steeds meer familieleden kwijt.
– De inktpot en de raaf (FA)
De inktpot en de zandstrooier van Edgar Allan Poe staan tentoongesteld, maar telkens is de inktpot en de zandstrooier vol. Wat heeft de raaf hiermee van doen? Leuk gedaan!
– De geschiedenis van de toekomst (SF)
Wout, een Vlaamse nerd, ofwel een wizzkid, legt de basis voor de toekomst! En… wat voor een toekomst!
– Digitorturen (SF)
Een wel heel erg duistere en dystopische AI wereld wordt geschetst! Ik vertel er verder niets over. Lees en huiver!!!
– Precies zoals hij het wenste (SF)
Ultrakort verhaal, waarin de gedachten van mensen door een uitvinding door robots gelezen en uitgevoerd worden. De schok is klein, je voelt hem al aankomen! Maar… toch leuk gedaan! Verscheen eerder in Weirdo’s 146 (2024).
– Codebrekers (SF)
Een alternatieve historie dat zich afspeelt aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Japan heeft geen atoombom op Nagasaki en Hiroshima te verwerken gekregen. De geschiedenis neemt een andere, interessante wending.
– Anna’s superkracht (FA)
Kleine superkrachten zijn ook superkrachten! Wat zijn die van Anna? Suggestief verhaal, edoch… ik ben meegegaan met de aanname! Eerder opgenomen in: De belofte. Out of This World wedstrijdbundel (2025)
– De ontdekking van muziek (Geen fantastiek)
Over het feit dat de muziek ontdekt is door Octavia.
– Cola en letterkoekjes (Geen fantastiek)
Vermakelijk verhaal over het jaarlijkse kerstspel en de perikelen daaromheen.
– Juno en Gust (Geen fantastiek)
Juno en Gust, verwaarloosde kinderen uit een gebroken gezin, gaan op zoek naar hun ouders.
– Ogen zo blauw (SF)
Luke knutselt in 2026 een drug, die hem in staat stelt op heel veel plaatsen tegelijk te zijn. Verder knutselende, weet hij de drug in zoverre aan te passen, dat hij maar (!) op twee plaatsen tegelijk is. Hij begint her en der kostbare spullen en geld te verzamelen, tot… hij gepakt wordt. Het verhaal vervolgd in 2043 en vandaar in 2057. De drug van Luke is uitontwikkeld en… Pracht van een verhaal met een dijk van een einde!!! Verscheen eerder in Fantastische Vertellingen 71 (2024).
– Stamboom (Geen fantastiek)
Toch wel een mooi verhaal over familie.
– Waar het verstand niet bij kan… (FA)
Met enige aarzeling heb ik bij dit verhaal Fantasy gezet. Maar dat ik het schitterend vind… daar is geen twijfel over mogelijk! O, wat had kunnen zijn!
– Het proces van de mensheid (SF)
Pracht van een SF! En… nog behoorlijk origineel ook! Einstein Philips is de uitvinder van de warpdrive. In een experimentele vlucht met de Prometheus, belandt hij op K’orr, waar hij zich vijf jaar kan voorbereiden op zijn rechtszaak. Verder vertel ik niets!!! Lees het zelf… en huiver!
– Het baken (SF)
Een verhaal dat 100.000 jaar beslaat, of… te onvoorstelbaar voor woorden! Dat is leuk, maar tegelijk te lang om in een verhaal van twaalf pagina’s te passen, waardoor het niet echt een verhaal is, maar meer een opsomming van belangrijke gebeurtenissen gedurende die 100.000 jaar. Is dat erg? Nee hoor, want het is een goed verhaal, dat verteld diende te worden!
– Uit de mist der middeleeuwen (FA)
Een verhaal met een einde dat je niet verwacht, maar ook een verhaal dat te zot voor, woorden is, maar… toch ook wel weer leuk. Ik kon er wel om grijnzen. Eerder verschenen in: Portulaan 157 (2024)
– Pretentie (Geen fantastiek)
Geen onaardig verhaal over een schrijver die alles gewonnen heeft en op zijn hoogtepunt stopt.
– Het leven, een oneindig verhaal (FA)
Een pracht van een afsluiter! Het is een verhaal van zoeken, vinden en doorzettingsvermogen. Zo’n belevenis gun je aan iedereen. Maar… vooral aan jezelf!

Welaan… tweeënveertig verhalen gelezen en beoordeeld! Twintig ervan geen fantastiek, dus nog maar een keer geteld om zeker te zijn dat het er echt geen eenentwintig waren, de helft. Maar nee en dus zijn een kleine meerderheid wel fantastiek. Waar ik dan evenredig blij mee ben, waaruit blijkt dat het er van mij best wel meer hadden mogen zijn, ondanks de kwaliteit van sommigen! Maar goed… het zij zo! De tweeëntwintig waren over het algemeen goed en een aantal meer dan goed! Afijn… dat kan je zelf bepalen door mijn bespreking door te nemen, dan wel de bundel aan te schaffen en het zelf dan maar te ontdekken.

Voor een volgende bundel (en die komt er vast en zeker) toch graag wat meer fantastiek! Een harde eis van iemand die eigenlijk niets anders leest!

Jos Lexmond